نتایج رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام اعلام شد

به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) دکتر محمدجواد دهقانی، سرپرست ISC با اعلام این خبر گفت: بررسی نتایج حاصله نشان می‌دهد دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و تهران در زمره ۱۰ دانشگاه برتر قرار دارند. پس از آنها دانشگاه‌های صنعتی شریف، علوم پزشکی شهید بهشتی، صنعتی اصفهان، تربیت مدرس، صنعتی امیرکبیر، شیراز، فردوسی مشهد و دانشگاه شهید بهشتی از جمله دانشگاه‌های برتر حاضر در این رتبه بندی هستند.

وی افزود: بیشترین تعداد حضور دانشگاه‌ها متعلق به کشورهای ترکیه، ایران و مالزی است که به ترتیب ۷۷، ۴۳ و ۲۱ دانشگاه در این رتبه‌بندی دارند.

دهقانی اظهار داشت: رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC می‌تواند با نشان دادن نقاط ضعف و قوت دانشگاه‌ها بر اساس هر معیار، جایگاه هر دانشگاه را در بین کشورهای اسلامی نشان دهد و اساس هدف گذاری و سیاستگذاری دانشگاه‌ها قرار گیرد.

در «رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC»، دانشگاه‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که حداقل ۸۰۰ مدرک در سال‌های ۲۰۱۷-۲۰۱۵ در پایگاه وب آو ساینس (WoS) به ثبت رسانیده باشند. اطلاعات این رتبه‌بندی از پایگاه‌های اطلاعاتی بین‌المللی USPTO ، WoS ، Incite گردآوری شده است.

پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) به منظور رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام در معیارهای خود، مهم‌ترین مأموریت دانشگاه‌ها که عبارتند از پژوهش (با وزن ۶۰ درصد)، نوآوری (با وزن ۱۵ درصد)، آموزش (با وزن ۱۰ درصد) و فعالیت‌های بین‌المللی (با وزن ۱۵ درصد) در نظر گرفته و بر این اساس دانشگاه‌های کشورهای اسلامی را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد.

معیارها و شاخص‌های رتبه بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC-۲۰۱۹

معیار پژوهش شامل ۵ شاخص حجم پژوهش، تعداد استناد به مقالات و تأثیر استنادی نرمال شده، تأثیر استنادی نسبت به کل جهان و تعداد مقالاتی است که در نشریات برتر به چاپ رسیده‌اند.

بازه زمانی سه ساله ۲۰۱۵-۲۰۱۷ در این شاخص‌ها از جمله تعداد کل انتشارات هر دانشگاه در بازه زمانی سه ساله، تعداد کل استنادات به مقالات منتشر شده، تأثیر استنادی نرمال شده، تأثیر استنادی نسبت به کل جهان، تعداد مقالات باکیفیت دانشگاه (نشریات Q۱، مجلات نیچر، ساینس و فهرست نشریات نیچر ایندکس) است.

دهقانی گفت: از میان دانشگاه‌های ۵۷ کشور اسلامی، در مجموع ۲۴۸ دانشگاه از ۲۴ کشور در این نظام رتبه بندی حضور دارند و ۱۰ دانشگاه برتر حاضر در این رتبه‌بندی از کشورهای عربستان، ترکیه، ایران، مالزی و مصر بوده که کشور عربستان با ۴ دانشگاه، ترکیه و ایران با ۲ دانشگاه، مالزی و مصر هرکدام با یک دانشگاه در میان ۱۰ دانشگاه برتر جهان اسلام قرار گرفته‌اند.

سرپرست ISC در ادامه گفت: بیشترین تعداد حضور دانشگاه‌ها متعلق به کشورهای ترکیه، ایران و مالزی است که به ترتیب ۷۷، ۴۳ و ۲۱ دانشگاه در این رتبه‌بندی دارند.

وضعیت سایر کشورهای اسلامی به لحاظ تعداد دانشگاه‌های حاضر در رتبه‌بندی به ترتیب تعداد دانشگاه به این صورت است: مصر (۱۸ دانشگاه)، پاکستان (۱۵ دانشگاه)، اندونزی (۱۳ دانشگاه)، عربستان سعودی (۱۲ دانشگاه)، تونس (۸ دانشگاه)، نیجریه و الجزایر (هر کدام ۷ دانشگاه)، مراکش (۵ دانشگاه)، امارات (۴ دانشگاه)، اردن (۳ دانشگاه)، لبنان، قطر، قزاقستان و بنگلادش (هر کدام ۲ دانشگاه)، اوگاندا، عمان، کویت، کامرون، عراق، سنگال و سودان (هر کدام ۱ دانشگاه).

در جدول زیر تعداد و رتبه‌های دانشگاه‌های ایران در رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC و نیز در سطح کشور نشان می‌دهد.

لازم به ذکر است که دانشگاه‌هایی که رتبه‌بندی آنها در بازه یکسان هستند همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی ISC بر اساس حروف الفبا (به لاتین) است. بنابراین دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، علم و صنعت ایران، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی مشهد و نیز تبریز در رتبه ۱۱ کشوری و در بازه یکسان ۷۵-۵۱ در میان دانشگاه‌های کشورهای اسلامی هستند.

تعداد و رتبه دانشگاه‌های ایران در نظام رتبه بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC-۲۰۱۹

دانشگاه‌های همرتبه در یک بخش قرار گرفتند و ترتیب قرار گرفتن آنها بر مبنای حروف الفبا به انگلیسی است.

دهقانی افزود: در این رتبه‌بندی تعداد ۲۳ دانشگاه جامع کشور حضور دارند که به ترتیب دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس، شیراز، فردوسی مشهد، شهید بهشتی، تبریز، اصفهان، کاشان، گیلان، بوعلی سینا، رازی کرمانشاه، سمنان، مازندران، یزد، شهید باهنر کرمان، ارومیه، یاسوج، الزهراء، بین‌المللی امام خمینی، شاهد، شهید چمران اهواز، شهرکرد، محقق اردبیلی هستند.

وی گفت: از دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز ۱۲ دانشگاه و به ترتیب دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، ایران، اصفهان، مشهد، شیراز، تبریز، بقیه الله، مازندران، کرمان، جندی شاپور اهواز، کرمانشاه در این رتبه‌بندی قرار دارند.

سرپرست ISC اضافه کرد: از دانشگاه‌های صنعتی نیز ۸ دانشگاه و به ترتیب دانشگاه‌های صنعتی شریف، اصفهان، امیرکبیر، علم و ایران، خواجه نصیر الدین طوسی، نوشیروانی بابل، سهند و شاهرود در این نظام رتبه بندی قرار دارند.

دهقانی خاطرنشان کرد: یکی از اولویت‌ها و توصیه‌های برنامه ۱۰ ساله کشورهای اسلامی مصوب (اجلاس آستانه- قزاقستان در سال ۲۰۱۷) حضور ۵۰ دانشگاه از کشورهای اسلامی در رتبه‌های زیر ۵۰۰ در نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی است. برهمین اساس و با توجه به مأموریت ISC مبنی بر پایش و رصد جایگاه دانشگاه‌های جهان اسلام، دانشگاه‌های کشور می‌توانند با توجه به نتایج این رتبه بندی نقاط ضعف و قوت خود را براساس هر معیار مشخص و جایگاه خود را در بین کشورهای اسلامی ارتقا داده و موارد را در سیاست‌گذاری خود مد نظر قرار دهند.