اشراق: رفرنس یا ذکر منبع در مطالب و نوشته های علمی نشان از معتبر و اصیل بودن مطلب می باشد.
مطمئنا می دانید که هر نوشته و مطلب علمی بدون ذکر منبع اصلی آن فاقد اعتبار و ارزش می باشد. در واقع ذکر منبع اصالت مطلب ما را نشان می دهد و اگر فرد دیگری بخواهد از مطالب ما استفاده نماید می تواند به آن اطمینان نماید. بخصوص زمانی که دارید پایان نامه ارشد یا دکتری می نویسید و یا مقاله ای را برای چاپ شدن در یک مجله معتبر آماده می کنید، بایستی تمامی مطالبی که از منابع دیگر مثل کتاب یا مقاله برداشته اید را با ذرک رفرنس دقیق آن بنویسید.
برای نوشتن رفرنس در پایان نامه یا مقاله ، برای راحتی کار و اطمینان از ترتیب درست آن، می توان از نرم افزار End not استفاده کرد. بسته به اینکه دانشگاه محل تحصیل شما چه سبک از رفرنس نویسی را قبول دارد، می توانید آن را در برنامه End not تنظیم نمایید تا بصورت خودکار نحوه آدرس دهی رفرنس را بر اساس آن مرتب کند.
اما اگر با این نرم افزار آشنایی ندارید و یا دسترسی به آن ندارید، میتوانید بصورت دستی این کار را انجام دهید. اما باید توجه کنید که در طول نگارش و رفرنس دهی ترتیب رفرنس ها با اضافه و حذف یک یا چند جمله از متن حذف نشود. البته پیشنهاد خوبی برای این کار وجود دارد و آن اینست که در طول نگارش پایان نامه، منابع و رفرنس های مطالب را بصورت یادداشت در کنار هر مطلب قرار دهید و در نهایت وقتی تمام پایان نامه را تمام کردید و از ویرایش نهایی آن اطمینان حاصل کردید شروع به اضافه کردن رفرنس ها به انتهای پایان نامه کنید. ( برای یادداشت گذاری در کنار مطالب در طول نوشتن پایان نامه می توانید ابتدا آن مطلب را انتخاب کنید سپس در وورد از قسمت Reviwe بخش new coment را کلیک نمایید و رفرنس مطلب خود را در آن کپی کنید.).
در هنگام نوشتن عدد رفرنس، همیشه در انتهای جمله قبل از نقطه پایان کلیک کرده و یک كروشه باز کنید و شماره مرجع را در آن بنویسید. شماره گذاري مراجع به يكي از دو روش زير مي باشد:
در صورتی که دانشگاه محل تحصیل هیچ فرمت و سبکی را برای رفرنس نویسی تعین نکرده باشد، ذكر منابع و ماخذ را با مشخصات كامل به ترتيب زير بنویسید:
لازم به ذكر است كه القاب وعناوين دكتر، مهندس و … ازجلو نام مؤلف، مترجم حذف مي گردد و همچنين اگر كتاب داراي دو يا بيشتر نويسنده و مؤلف باشد نام و نام خانوادگي همه آنها به ترتيبي كه در پشت جلد ماخذ آمده است، آورده شود.
مثال :
ياحقي محمد جعفر و ناصح محمد مهدي، راهنماي نگارش و ويرايش، چاپ هشتم، آستان قدس . 1، ص 106 رضوي مشهد، 368
قابل توجه است كه ممكن است ماخذي داراي تمام مشخصات كامل مذكور نباشد كه در اين حالت مشخصات به همين روش و ترتيب با حذف آن مشخصه كه ماخذ فاقد آن است، آورده شود.
هرگاه از يك منبع در متن به صورت متوالي و پشت سرهم استفاده شده باشد در ارجاع بعدي لازم به ذكر مشخصات كامل اثر نيست و به صورت: همان ماخذ، ص 107 ، آورده مي شود.
اگر ارجاع بعدي با فاصله به همان ماخذ مورد استفاده ارجاع نخستين باشد، بدين صورت بايد عمل گردد:
ياحقي محمد جعفر، ناصح محمد مهدي، همان كتاب، ص 107
لازم به ذكر است اگر علاوه بر منابع فارسی، از منابع غیر فارسی در نگارش پایان نامه خود استفاده کرده باشید، ابتدا لیست منابع فارسي و سپس ساير منابع ذكر مي شود.