پژوهشگران پس از نگارش مقاله عوامل مختلفی را در انتخاب نوع مجله برای چاپ مقاله خود مد نظر می گیرند از جمله این عوامل می توان به اعتبار مجله، مدت زمان داوری و چاپ مقاله اشاره کرد. میزان در دسترس بودن مقالات موضوع دیگری است که در مواقع ارسال به مقاله در نظر گرفته می شود.
پژوهشگران پس از نگارش مقاله عوامل مختلفی را در انتخاب نوع مجله برای چاپ مقاله خود مد نظر می گیرند از جمله این عوامل می توان به اعتبار مجله، مدت زمان داوری و چاپ مقاله اشاره کرد. میزان در دسترس بودن مقالات موضوع دیگری است که در مواقع ارسال به مقاله در نظر گرفته می شود چرا که هر چه میزان دسترسی به مقاله ای بیشتر باشد امکان مطالعه آن توسط افراد و محققین افزایش خواهد یافت که این مسئله به نشر یافته های علمی پژوهشگران کمک زیادی می کند. بر اساس قابلیت دسترس پذیری به اطلاعات و مقالات، مجلات را می توان در دو گروه تقسیم بندی کرد: مجلات دسترسی آزاد یا اوپن اکسس و مجلات کلوز اکسس که در دسترسی به مقالات محدودیت دارند.
در مجلات Open Access یا همان دسترسی آسان، به تمامی کاربران اجازه ی خواندن، بارگذاری، نسخه برداری، توزیع، چاپ، نمایه دادن و بطور کلی استفاده ی قانونی از مطالب را می دهند. اما در مجلات Close Accessh این چنین نیست.
معیارهای انتخاب مجله open access و close access
دسترسی آسان به مجلات به لحاظ دسترسی رایگان به نتایج تمامی آثار علمی در جهت به حداکثر رساندن ضریب تاثیر نتایج پژوهش های علمی ایده‌ای فوق‌العاده است،اما انتخاب بین ژورنال‌های اوپن اکسس و کلوز اکسس بر اساس معیارهای متفاوتی صورت می‌گیرد از جمله معیارهایی که برای نویسندگان مقالات مهم می باشد قابلیت دیده شدن (visibility)، هزینه (cost)، اعتبار (prestige) و سرعت (speed).
۱- قابلیت دیده شدن
گفتیم که مجلات Open Access به صورت رایگان مقالات خود را در اختیار خوانندگان قرار داده و اجازه دسترسی به کل فایل مقاله برای همگان فراهم است این مساله سبب می شود افراد زیادی از این مقالات بازدید کنند چرا که اکثرا مایل هستند در قبال استفاده از مقالات و منابع هزینه ای پرداخت نکنند البته لازم به ذکر است که دانلود مقاله الزاما به این معنی نیست که بیشتر مورد ارجاع قرار می گیرد. بلکه میزان ارجاعات کاملا به محتوی مقاله بستگی دارد. اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا افزایش دانلود و خواننده تاثیری بر ارجاع‌دهی دارد یا خیر، اما قابلیت دیده شدن بیشتر در ژورنال‌های دسترسی آزاد به شما فرصت می‌دهد تا با پژوهشگران بیشتری همکاری کنید.
۲- هزینه
مجلات دسترسی آزاد مقالات خود را با دریافت هزینه از نویسنده به چاپ می رساند و بصورت رایگان در اختیار خواننده قرار می دهد در حالی که مجلات کلوز اکسس برای چاپ مقاله هیچ هزینه ای از نویسنده دریافت نمی کند بلکه هزینه را از خوانندگان می گیرد. که هر کدام این شیوه های دارای مخالفان و موافقان خاص خود هستند. نویسندگانی که اعتقاد دارند که کار آن ها فقط تولید علم است و نباید بابت این کار هزینه ای پرداخت نمایند و خوانندگانی که اعتقاد دارند مجلات می بایست بابت اعتباربخشی به تولید علمی نویسنده، هزینه را از پژوهشگر دریافت نمایند و برای پیشرفت علمی هرچه بیشتر در دنیا آن را رایگان در اختیار همگان قرار دهند این در حالی است که هزینه دریافتی مجلات کلوز اکسس سبب می‌شود برخی کتابخانه‌ها اشتراک‌شان را لغو کنند، که هم به ضرر خوانندگان است و هم به ضرر نویسندگان. در واقع، هزینه بالای اشتراک سبب شده است تا دانشگاه هاروارد از محققان بخواهد مقاله‌های‌شان را به ژورنال‌های دسترسی آزاد یا ژورنال‌های دارای حق اشتراک منطقی‌تر ارسال کنند.
به هر حال این دو استراتژی متفاوت می باشد از سمتی هزینه های جاری مجلات مانند هزینه های نگهداری سایت، هزینه های داوری و … می بایست از منبعی تامین گردد و یکی از این منابع چاپ مقالات می باشد.
۳- اعتبار
وقتی سخن از مجلات دسترسی آزاد به میان می آید اولین موضوعی که به ذهن خطور می کند این است که تا چه حد این مجلات می توانند معتبر باشند در این صورت چژوهشگران نسبت به ارسال مقاله خود به این مجلات مردد می شوند، چون این مجلات نوپا هستند و به انتدازه مجلات کلوز اکسس جا افتاده نیستند. گرچه اکثر مجلات خوب و سطح بالا مجلات کلوز اکسس هستند اما اوپن اکسس بودن دلیلی بر بی اعتباری مجله نمی باشد. مجلات معتبر زیادی هستند که به صورت رایگان مقالات را در اختیار خوانندگان قرار می دهند به عبارتی اوپن اکسس می باشند.
البته باید معترف شد که بر اساس یک قانون نانوشته همگان اعتقاد دارند مجلات خوب کلوز اکسس هستند و مجلات اپن اکسس مجلات خوبی نیستند زیرا مجلات کلوز اکسس آنقدر به سطح علمی مقالاتی که چاپ می نمایند اعتقاد دارند که خوانندگان برای استفاده از آن ها مجبور به پرداخت هزینه هستند ولی مجلات اپن اکسس مقالات با کیفیتی را چاپ نمی نمایند و به همین دلیل ترجیح می دهند همان ابتدا هزینه را از نویسنده دریافت نمایند.
صرف نظر از این موضوع، بسیاری از دانشگاهیان هنوز هم به دنبال چاپ مقاله‌های‌شان در ژورنال‌های خوش‌نام هستند تا شانس خود را برای ارتقای شغلی، دستیابی به مسئولیت‌های حرفه‌ای، و کمک‌هزینه‌های پژوهشی افزایش دهند.
۴- سرعت
مطمئناً انتشار مقاله در ژورنال‌های کلوز اکسس که دارای داوری تخصصی هستند زمان بر می باشد و موضوع دیگر اینکه از آنجایی که مجلات کلوز اکسس عمدتا Free هستند قاعدتا درخواست چاپ مقاله برای آن ها از سمت نویسندگان به شدت بالاست. این مورد باعث خواهد شد تا حجم مقالات ارسالی برای آن ها بسیار زیاد باشد در حالی که این مجلات ظرفیت چاپ محدودی را بر اساس نوب چاپ خود (هفتگی،ماهیانه،فصلی و سالانه) دارند و مجبور هستند مقالاتی که دریافت می نمایند در روند داوری های طولانی مدت قرار داده و حتی پس از پذیرش در نوبت چاپ قرار دهند گاهی اوقات زمان چاپ یک مقاله در مجلات کلوزاکسس ممکن است سال ها طول بکشد! در صورتی که این مشکل معمولا برای مجلات اوپن اکسس به ندرت رخ می دهد. از آنجایی که این مقالات بابت چاپ هزینه دریافت می نمایند معمولا صف پذیرش و چاپ مقالات آن ها کوتاه تر بوده و روند داوری و چاپ آنها کمتر از یک سال می باشد.
در مجموع می توان گفت نتیجه گرفت:
برای انتخاب ژورنال ها بسته به محتوای مقاله و زمان و توجه به هزینه های چاپ مقالات ، دست به انتخاب مجلات می بریم.کارشناسان ما در موسسه اشراق آماده ی هر گونه مشاوره برای شما فرهیخته ی عزیز می باشد.
اینستاگرام
تلگرام