رفرنس دهی مقاله به روش ونکوور (Vancouver)

سیستم رفرنس دهی ونکوور (Vancouver) سیستمی است که توسط کمیته بین المللی سردبیران مجلات پزشکی معرفی و توسعه داده شده است. این کمیته ابتدا به گروه ونکوور معروف بود که بعدا به نام  جدید (International Committee  of Medical Journal Editors: ICMJE) تغییر نام داده و علاوه بر ارائه راهکار و استانداردهای مرتبط با شیوه رفرنس دهی موسوم به ونکوور اقدام به ارائه راهکار و استانداردهای اخلاق پژوهش و انتشار هم کرده است.

در رفرانس نویسی ونکوور اطلاعات نویسندگان، منابع و سال چاپ، در متن نمی آید و منابع در متن، به ترتیب شماره آنها در لیست منابع مشخص می گردند. در فصلنامه روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، منابع فارسی نیز در قالب منابع انگلیسی تنظیم می گردند. نام ژورنالها به صورت خلاصه Abbreviation آورده می شود که براي یافتن نام خلاصه شده مجلات، می توان در بانک اطلاعاتی PubMed قسمت NCBI in Journals مراجعه کرد.

اصول مربوط به شیوه نگارش رفرنس ونکوور بدین صورت است که فهرست منابع، باید دارای مشخصات منابعی باشد که شما در تهیه نوشته خود از آن استفاده نموده اید. این مشخصات باید به صورتی نوشته شده باشند که خوانندگان متن بتوانند به سهولت منبع مورد نظر را پیدا کرده و به اصل آن رجوع نمایند. فهرست منابع تهیه شده را باید در پایان متن خود قرار دهید. ترتیب نوشتن منابع در این فهرست، به ترتیب استفاده یا ظهور آنها در متن و با استفاده از اعداد در داخل پرانتز مشخص می شود به عبارتی دیگر به هر منبع مورداستفاده یک عدد اختصاص می یابد. رفرنس هایی که در زیرنویس شکل ها یا جدول آورده می شوند باید براساس ترتیب اولین شماره ای که در متن به آن جدول یا شکل اشاره شده، شماره گذاری شوند. وقتی که به هر منبع، عددی اختصاص می دهید، هر بارکه در متن مجددا می خواهید به آن منبع استناد کنید، باید همان عدد را درج نمایید. به عنوان یک قاعده کلی، این اعداد بعد از نقطه وکاما در آخر هر جمله و داخل پرانتز قرارمی گیرند. وقتی دربخشی ازمتن به چند منبع(که شماره های آنهامتوالی وپشت سر هم است) استناد می کنید، از خط فاصله (-) برای توالی اولین عدد و آخرین عدد استفاده کنید. مثل(5-2).وقتی در بخشی از متن، به چند منبع(که شماره های آنها پشت سرهم نیست) می خواهید استناد کنید، بین هرشماره با شماره بعدی، یک علامت ویرگول و بدون فاصله قرار دهید، مثل: (۲،۶،۸،۹) یا چنان چه از رفرنس های متوالی و غیر متوالی در انتهای متن استفاده می شود، شماره رفرنس منفرد و محدوده سایر رفرنس ها ذکر می شود(۲،۱۰-۶). علائم نقطه گذاری بسیارمهم هستند چون هریک دارای مفهمومی از نظر استانداردهای بین المللی هستند. در مدل رفرنس نویس ونکوور که دراکثر ژورنال های پزشکی استفاده می شود، رفرنس درمتن به شکل بالانویس آورده می شود. شماره رفرنس ها دراین سیستم: قبل ازکاما(،) یا نقطه(.) یا قبل از کولون(,) و سمی کولون(؛) می آیند.

1. رفرنس دهی به مقاله ای با شش نویسنده یا کمتر:

دراین حالت نام تمام نویسنده ها را می نویسیم. بعد از آن عنوان مقاله و سپس عنوان خلاصه شده یا Abbreviated form نام مجله را خواهیم نوشت. متعاقبا سال انتشار مقاله، ماه، شماره Volume و شماره Issue  ( که این یکی درداخل پرانتز بعد از شماره Volume می آید) را خواهیم نوشت و بعد از دو نقطه روی هم نیز درانتها شماره صفحات شروع و انتهای مقاله را خواهیم آورد.

2. روش نگارش نام نویسندگان:

باید ابتدا نام خانوادگی هر نویسنده را بصورت کامل نگارش کرد و سپس حرف اول نام کوچک (و نیز نام وسط یا  Middle name) را با حروف بزرگ (Capital) نگارش کرد و سپس بدون هیچگونه فضا یا Space خالی یک عدد ویرگول گذاشته شده و سپس یک فضای خالی بیاید و نام نویسنده بعدی بیاید. درانتهای نام آخرین نویسنده هم یک نقطه می آید و سپس یک فضای خالی خواهیم داشت و سپس عنوان مقاله ذکر خواهد شد. این نقطه گذاری ها خیلی مهم است و متاسفانه اغلب نویسندگان این نکات ریز و مهم را اصلا رعایت نمی کنند.

3. استفاده از پابمد دررویت مشخصات بیبلیوگرافی صحیح یک مقاله:

بعد از نام نویسنده اول اید بلافاصله علامت ویرگول گذاشته .حرف اول نام کوچک نویسنده دوم با حروف کوچک نگارش گردیده است و بلافاصله ویرگول می گذاریم و بعد از آن عبارت et al. استفاده کرده و نیزبعد از نام آخرین نویسنده هم سال انتشار را می آوریم و بجای نقطه از ویرگول استفاده می کنیم. بعد از عنوان مقاله بجای از نقطه استفاده می کنیم. بعد از نطقه انتهای  نام مقاله باید یک فضای خالی قبل از عنوان مجله قرار دهیم. عنوان مجله را  بصورت Abbreviation می آوریم. درسیستم ونکور از عبارت volume و No و  Pp. به صورتی حروف استفاده نمی شود و اعداد آنها پشت هم آورده می شود و شماره آخرین صفحه مقاله را به صورت عدد آخر صفحه میاوریم(1995; 24(4):750-7).

در ادامه بصورت خلاصه روش رفرنس نویسی مقاله ای با یک تا شش نویسنده را نمایش می دهد:

نهایتا اینکه تصویر زیر بطور خلاصه رفرنس نویسی مقاله ای با بیش از شش نویسنده را به نمایش می گذارد:

4. نام یک سازمان بعنوان نویسنده مقاله ژورنال:

 گاهی اوقات با مقالاتی مواجه هستیم که نویسنده آنها یک سازمان یا موسسه و نه یک یا چند نفر نویسنده حقیقی می باشد. درچنین مواردی کار خیلی ساده است. تنها کافی است که نام سازمان را بجای نام نویسنده یا نویسنده های مقاله در رفرنس ذکر کنیم.