تفاوت ISI listed و Jcr

دانشجویان و پژوهشگرانی که به منظور کسب نمره پایان نامه و همچنین کسب امتیاز و رتبه علمی قصد چاپ مقالات علمی خود در مجلات معتبر را دارند با عناوینی همچون isi و jcr مواجه شده اند .

اغلب دانشجویان با این عناوین به طور کامل آشنایی ندارند و یا مجلات جی سی ار Jcr را مجلاتی خارج از isi می داند و یا با عنوان isilisted  آشنایی ندارند و مجلات isi و jcr را دو نوع متفاوت می دانند .

در نتیجه تصمیم گرفتیم تا مطالبی را درخصوص این نوع مجلات و عامل ایجاد تفاوت آنها ارائه نماییم .

ISI چیست ؟

ISI مخفف  Institute for Scientific Information  ( موسسه اطلاعات علمی  ) می باشد. ISI بانک اطلاعات مرکزی است جهت فهرست نمودن و پوشش دادن جامع مهمترین مجلات علمی منتشره در دنیا به منظور تبادل اطلاعات میان پژوهشگران مختلف.

هر مجله علمی قبل از انتخاب شدن و نمایه شدن در لیست مجلات ISI باید مراحلی را به منظور ارزیابی بگذراند. ازجمله عوامل مورد ارزیابی و رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتی ISI ، کمیته علمی منتخب مجله، تنوع بین المللی مقالات چاپ شده در آن، نشر به موقع مجله و جایگاه نشر آن می باشد. لازم به ذکر است که هیچ یک از این عوامل به تنهایی مورد بررسی و ارزیابی قرار نمی گیرد بلکه با بررسی مجموع عوامل یک امتیاز کلی داده خواهد شد.

 از جمله مواردی که در ارزیابی مجله مورد توجه قرار دارد این است که عنوان مقالات، چکیده و کلمات کلیدی باید به زبان انگلیسی باشد همچنین توصیه می شود که منابع نیز به زبان انگلیسی نوشته شوند. اگر چه اطلاعات علمی مهم به تمامی زبانها به چاپ می رسد اما موارد ذکر شده باید به زبان انگلیسی باشد تا تحت داوری و ارزیابی ISI قرار گیرد زیرا ارزیابی کنندگان مجلات علمی در ISI نمی توانند عناوین و منابع بکاررفته در مقالات را به زبان انگلیسی ترجمه کنند.

 داوری علمی و تخصصی مقالات چاپ شده در مجله توسط داوران نام آشنای علمی از جمله عمده ترین موارد مورد توجه ارزیابی کنندگان می باشد که گویای اعتبار و غنای علمی مجله است.

مجلات ISI  خود بر دو نوع ایمپکت دار ( Impact Factor ( JCR و بدون ایمپکت ( ISI LISTED ) تقسیم می شوند که هر کدوم دارای ویژگی های خاصس هستند .

انواع مجلات ISI

قبل از آشنایی با انواع مجلات ISI ، بهتر است با عامل ایجاد نوع و یا عامل تمایز این مجلات آشنا شویم .

عاملی که سبب تقسیم بندی مجلات ISI می شود ، ضریب تاثیر یا IMPACT FACTOR می باشد .

 ضریب تاثیر impact factor که به اختصار به آن IF نیز می گویند ؛ بیانگر میانگین تعداد استنادها ، مرجع خوردن یعنی مورد استفاده قرار دادن مقالات آن ژورنال درسایر ژورنال ها و مراجع علمی است . لذا این ضریب در واقع بیانگر اعتبار آن ژورنال در زمینه پژوهشی خود در میان سایر ژورنال ها می باشد. ژورنالی با IF بالاتر اهمیت بیشتری نسبت به ژورنالی با IF پایین تر دارد. ضریب تاثیر IF توسط Eugene Garfield بنیانگذار موسسه ISI تعریف و تدوین شد.

حالا که با ضریب تاثیر مجلات ISI آشنا شدیم به معرفی انواع می پردازیم .

به طور کلی مجلاتی که دارای ضریب تاثیر IF باشند  JCR  می نامند .

و مجلاتی که دارای ضریب تاثیر IF نباشند ISI LISTED  می نامند .

JCR چیست ؟

JCR  مخفف عبارت Journal Citation Reports  می باشد. این پارامتر مربوط می شود به ایمپکت فاکتورهای مقالات انتشار یافته توسط موسسه Thomson Reuters

مجلات ISI که بدون ایمپکت باشند و ضریب تاثیری که در بالا به تعریف آن پرداختیم نداشته باشند در گروه LISTEDها قرار می گیرند .

 شمار مجلات ISI ثابت نیست. یک مجله ممکن است در یک زمان از مجلات ISI  محسوب شود اما به دلیل کاهش بار علمی بعداً از لیست مجلات ISI کنار گذاشته شود.

دسته بندی علوم در موسسه ISI به سه دسته كلي SCI , SSCI , Art & Humanities تقسیم بندی می شود .

دسته نخست (SCI) شامل موضوعات علوم كشاورزي، زيست محيطي، مهندسي، فناوري و علوم كاربردي، علوم پزشكي و زيستي، علوم فيزيكي و شيميايي و رفتاري است.

دسته دوم (SSCI) شامل علوم اجتماعي، جامعه شناسي، ارتباطات، علوم تربيتي، روانشناسي و مديريت است.

در نهايت دسته سوم (Art & Humanities) شامل هنر، ادبيات، تئاتر و هنر هاي نمايشي، مذهب، تاريخ معماري، راديو و تلويزيون و موسيقي است.

ISI در واقع يك مرجع تعيين استاندارد و معتبر بودن نشريات علمي در سراسر جهان است بدين معنا كه صلاحيت نشريات مختلف در زمينه هاي ياد شده بررسي شده و در صورت داشتن اعتبار علمي و رعايت اصول فني چاپ نشريه، در ليست نشريات اين موسسه قرار مي گيرد.

ISI ، سالانه گزارشی را تحت عنوان گزارش استنادی مجلات علمی را با سربرگ JCR  منتشر می نماید . این گزارش که به (Journal Citation Reports)‏ معروف است ، در آن مجلات نمایه‌شده در بانک اطلاعاتی خود را بر اساس شاخصی با عنوان ضریب تاثیرگذاری رتبه‌بندی می‌کند. در حال حاضر ضریب تاثیرگذاری یکی از شاخص‌های اصلی برای اعتبار علمی مجلات علمی محسوب می‌شود.

 و اما ایمپکت فکتور چیست که دلیل تمایز این دو گروه از یک دیگر می شود.

ضریب تاثیر یا درجه تاثیر یا Impact factor چیست؟

این عامل هر ساله توسط ISI برمبنای ارجاعات به هر یک از مجلات علمی آن محاسبه می شود . و نتیجه در گزارشات ارجاع مجله یا Journal Citation Reports یا به اختصار JCR ٬ منتشر می شود. منظور از این ضریب تاثیر این است که مقالات منتشر شده در یک مجله به چه میزان مبنای مطالعه سایر پژوهشگران قرار گرفته است و در منابع مقاله ای که پژوهشگران جدید نگارش کرده اند چه مقدار از مقالات چاپ شده در این مجلات استفاده شده است . این ضریب٬ نه برای مقاله یا نویسنده٬ بلکه برای مجله محاسبه می شود. محاسبه برمبنای یک دوره سه ساله است. بطور مثال اگر در سال ۸۴ جمعا ۴۰ ارجاع به یک مجله صورت گرفته باشد و در آن مجله در سال ۸۲ تعداد ۲۶ مقاله و در سال ۸۳ تعداد ۲۴ مقاله چاپ شده باشد٬ ضریب ارجاع آن مجله٬ از تقسیم ۴۰ بر ۵۰ به دست می آید که ۸/۰ است. یعنی به طور متوسط٬ هر مقاله آن نشریه ۸/۰ مرتبه مورد استناد مقالات دیگر قرار گرفته است.

ضریب تأثیر یا Impact Factor درواقع میزان تأثیری است که یک مقاله بر مقالات بعدی می‌گذارد. Impact Factor که به‌اختصار به آن IF می‌گویند شاخصی کمی است که میزان ارجاع یا رفرنس دهی به مقالات یک ژورنال را نشان می‌دهد. ایمپکت فکتور نشان می‌دهد که به یک مقاله منتشرشده ، چند بار رجوع شده است ؛ و برآورد نسبت میزان عددی استنادها به تعداد مقالات چاپ‌شده در یک سال در یک ژورنال به‌خصوص را در نظر می‌گیرد . ایمپکت فکتور هنگامی‌که چندین ژورنال در زمینه‌های مشابه در اختیاردارید می‌تواند فرایند مقایسه‌ی ارزش و اعتبار آن‌ها را ساده سازد و ارزیابی قابل قبولی را از هر ژورنال ارائه می‌دهد. این شاخص مختص مجلاتی (ژورنال‌هایی) است که مقالات معتبر علمی را در زمینه‌های گوناگون انتشار می‌دهند. لازم به ذکر است که عدد شاخص Impact Factor  برای یک نشریه پزشکی، فقط قابل‌مقایسه با همان زمینه علمی است و نمی‌توان IF مجله پزشکی را با IF مجله فنی و مهندسی مقایسه کرد.