ایمپکت فکتور (Impact Factor) یک مجله چگونه محاسبه می گردد؟
جی سی آر (JCR) یک وسیله اندازه گیری برای رتبه بندی،ارزیابی ،طبقه بندی و مقایسه کردن ژورنالهای علمی در رشته های مختلف در سطح ملی یا بین المللی به حساب می آید. ایمپکت فکتور همه ساله توسط مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) بر مبنای ارجاعات به هر یک از مجلات علمی آن محاسبه و نتیجه در Journal Citation Reports منتشر میشود. این ضریب، نه برای مقاله یا نویسنده، بلکه برای مجله محاسبه میشود.ضریب تاثیر (Impact Factor) درواقع میزان تأثیری است که یک مقاله بر مقالات بعدی میگذارد.
موسسه ی تامسون رویترز ،برای اعلام ضرایب تأثیر مجلات یا ایمپکت فاکتور (Impact Factor ) از پایگاه آنلاینی بنام JCR استفاده می کند. این پایگاه اطلاعات خود را در هر سال میلادی یک بار بروز رسانی می کند و ضریب تأثیر مجلاتی که توسط آی اس آی تایید شده اند در آن منتشر می شود.
ضریب تاثیر یک ژورنال (Impact Factor) با تقسیم تعداد استنادات به مقالات چاپ شده آن مجله در دوسال قبل از آن بر تعداد کل مقالات چاپ شده در همان دوره ی زمانی دوساله به دست می آید.
A= تعداد استنادها به مقالات چاپ شده در سال 1990 و 1991
B= تعداد مقالات چاپ شده در سال 1990 و 1991
D=A/B = ایمپکت فاکتور سال 1992
ایمپکت فکتور یک مجله کاربردهای زیادی دارد.از جمله متداول ترین کاربردهای آن می توان به وارد کردن تحقیقات علمی به بازار برای استفاده ی ناشران ، محققان و سایر افراد اشاره کرد.اما در درجه ی اول،جی سی آر به عنوان ابزاری برای مدیریت مجموعه مجلات کتابخانه در اختیار پژوهشگران و کتابداران قرار می گیرد.
ضریب تاثیر،با ارائه ی شواهد و مدارک کمی این امکان را برای ویراستاران و ناشران فراهم می کند تا بتوانند مجلات خود را بر حسب اعتبار طبقه بندی کنند.
شاید مهمترین کاربرد ایمپکت فاکتور که اخیرا هم بیشتر استفاده را دارد،فرآیند ارزیابی علمی است.عامل تاثیر می تواند برای تخمین اعتبار مجلات که مقالات علمی را چاپ می کنند ،مورد استفاده قرار گیرد.این فاکتور نسبت به سایر معیارهای ارزیابی بهتر است.ایمپکت فکتور به عنوان ابزاری برای مدیریت مجموعه مجلات کتابخانه ای ،اطلاعاتی را در مورد مجلات موجود در اختیار مدیر کتابخانه قرار می دهد.
ایمپکت فاکتور یک مجله به نویسندگان و محققانی که قصد چاپ مقاله علمی خود را دارند کمک می کند تا بتواند مجله ی مناسب و معتبر برای مقاله ی خود انتخاب نماید.
در حالت کلی تمامی مجلات isiدر سایت تامسون رویترز(http://science.thomsonreuters.com/mjl)
نمایه می شوند.در این سایت با وارد کردن نام مجله و یا ISSN مجله میتوان جستجو کرد.در صورتی که مجله در سایت تامسون رویترز وجود داشته باشد مشخصات مجله نمایان خواهد شد.البته توجه داشته باشید که حضور مجله در این سایت حتما به معنای این نیست که مجله دارای ایمپکت فاکتور(Impact Factor) است.
برای اطمینان از ایمپکت دار بودن یک مجله ،مطمئن ترین راه دسترسی به پایگاه های زیر می باشد که معمولا از داخل کتابخانه های دانشگاهی و مراکزی علمی مقدور است.
سایتهای معتبری برای نشان دادن ایمپکت فاکتور مجلات وجود دارند که با استفاده از آنها می توان ایمپکت فاکتورهای غیر واقعی و جعلی ژورنالها را تشخیص داد.سه سایت معتبر برای بررسی ایمپکت فکتور مجلات ، نام کشوری که مجله به آن تعلق دارد ،زمینه پژوهشی فعالیت مجله و شماره های چاپ مجله عبارت است از: