پایگاههای اطلاعاتی ISI و ISC بهعنوان دو پایگاه شناختهشده، نقش اساسی در نمایهسازی مقالات علمی ایفا میکنند. هرچند این دو پایگاه اهداف و عملکرد متفاوتی دارند، هر دو برای پژوهشگران حائز اهمیتاند. در این مطلب به بررسی تفاوتها و شباهتهای مقالات چاپشده در این دو پایگاه علمی پرداخته خواهد شد.
در دنیای امروز، پژوهشهای علمی بهعنوان رکن اساسی توسعه و پیشرفت شناخته میشوند. یکی از مهمترین معیارهای سنجش سطح علمی دانشگاهها، مؤسسات و پژوهشگران، تعداد و کیفیت مقالات منتشرشده آنها است. در این راستا، دو پایگاه داده مهم وجود دارد: ISI و ISC. در ادامه به بررسی این دو پایگاه و تفاوتهای آنها میپردازیم.
موسسه اطلاعات علمی (Institute for Scientific Information) که به اختصار ISI نامیده میشود، یکی از معتبرترین پایگاههای علمی در جهان است. این پایگاه توسط یوجین گارفیلد در سال 1960 تأسیس شد و بعداً به مالکیت شرکت تامسون رویترز درآمد. ISI با نمایهسازی مقالات علمی منتشرشده در مجلات معتبر، به ارزیابی علمی پژوهشگران و دانشگاهها کمک میکند.
مجلات نمایهشده در ISI به دو دسته تقسیم میشوند:
مجلات ایمپکتدار (JCR): این مجلات به دلیل داشتن ضریب تأثیر (Impact Factor) بالا از اعتبار بسیار زیادی برخوردارند. فرآیند داوری این مجلات بسیار سختگیرانه است و پذیرش مقاله در آنها نیازمند پژوهشهای قوی و نوآورانه است.
مجلات بدون ایمپکت (LISTED): این مجلات نیز توسط ISI نمایه میشوند اما اعتبار کمتری نسبت به مجلات ایمپکتدار دارند.
چاپ مقاله در ISI به دلیل نمایه شدن در پایگاههای علمی معتبر، جایگاه ویژهای در جامعه پژوهشی جهان دارند.
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (Islamic World Science Citation Center) که به اختصار ISC نامیده میشود، یک نظام استنادی علمی است که در سال 2008 به همت جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. این پایگاه با هدف تحلیل و نمایهسازی مجلات علمی کشورهای اسلامی راهاندازی شده است. ISC سومین نظام استنادی جهان بعد از ISI و Scopus به شمار میرود و تلاش دارد تا با تحلیل محتوایی مقالات علمی، به ارتقای جایگاه علمی کشورهای اسلامی کمک کند.
ISC علاوه بر نمایهسازی مقالات علمی، معیارهایی برای رتبهبندی مجلات، نویسندگان و مؤسسات علمی ارائه میدهد. محصولات علمی تولیدشده در ISC از نظر معیارهای علمسنجی با محصولات ISI برابری میکنند.
ISI: نمایهسازی مقالات در ISI مستلزم رعایت معیارهای بسیار سختگیرانهای است که شامل کیفیت علمی، نوآوری، استنادهای متعدد و رعایت اصول نگارشی پیشرفته میشود.
ISC: معیارهای علمسنجی معتبر دارد اما عمدتاً بر تحلیل مجلات کشورهای اسلامی متمرکز است و فرآیند پذیرش در آن نسبت به ISI سادهتر است.
ISI: مقالات ISI در سطح جهانی شناخته شدهاند و انتشار در این مجلات به معنای دستیابی به بالاترین سطح اعتبار علمی است.
ISC: مقالات ISC بیشتر در میان کشورهای اسلامی اعتبار دارند و تأثیر بینالمللی کمتری دارند.
ISI: داوری مقالات در ISI پیچیده و زمانبر است. بسیاری از مجلات JCR به دلیل رایگان بودن، سختگیری بیشتری در پذیرش مقاله دارند.
ISC: داوری مقالات در ISC سادهتر و سریعتر انجام میشود و معمولاً مدت زمان کمتری برای پذیرش لازم است.
ISI: چاپ مقاله در مجلات ISI، بهویژه مجلات ایمپکتدار، اغلب رایگان است اما هزینههای تحقیق، نگارش و آمادهسازی مقاله بسیار بالا است.
ISC: هزینه چاپ مقاله در ISC بهمراتب کمتر است و برای پژوهشگرانی که بودجه محدودی دارند، مناسبتر است.
چاپ مقاله در مجلات علمی معتبر، بهویژه در پایگاههایی مانند ISI و ISC، فرصت ارزشمندی برای پژوهشگران محسوب میشود. با این حال، این فرآیند معمولاً با چالشهایی همراه است که در ادامه به آنها پرداخته میشود.
چاپ مقاله در مجلات نمایهشده در ISI، با توجه به معیارهای سختگیرانه و فرآیند طولانی آن، از چالشهای متعددی برخوردار است:
سختی فرآیند داوری
مجلات ISI، بهویژه مجلات ایمپکتدار (JCR)، استانداردهای علمی بسیار بالایی دارند. مقالات باید از لحاظ علمی، روششناسی، نوآوری، و کیفیت نگارش در سطح بالایی باشند.
فرآیند داوری در این مجلات معمولاً چندمرحلهای و زمانبر است و ممکن است از چند ماه تا بیش از یک سال طول بکشد.
داوران این مجلات، اغلب از پژوهشگران برجسته جهانی هستند و بازخوردهای سختگیرانهای ارائه میدهند که گاهی مستلزم بازنویسی کامل مقاله است.
رقابت بالا برای چاپ مقاله
به دلیل اعتبار جهانی مجلات ISI، رقابت برای پذیرش مقاله در آنها بسیار شدید است. پژوهشگران از سراسر دنیا برای چاپ در این مجلات تلاش میکنند، که احتمال رد شدن مقاله را افزایش میدهد.
هزینههای پژوهشی بالا
چاپ مقاله در برخی مجلات ISI رایگان است، اما هزینههای پژوهش، آزمایشها، و نگارش مقاله بسیار زیاد است.
همچنین، در برخی از مجلات ISI که حالت دسترسی باز (Open Access) دارند، پژوهشگران باید هزینهای بابت چاپ بپردازند که ممکن است برای بسیاری از پژوهشگران کشورهای در حال توسعه سنگین باشد.
تطبیق با معیارهای نگارشی و زبانی
یکی دیگر از چالشها، نگارش مقاله به زبان انگلیسی با رعایت استانداردهای پیشرفته علمی است. بسیاری از پژوهشگران، بهویژه در کشورهای غیرانگلیسیزبان، نیاز به کمک متخصصان در ویرایش و ترجمه دارند.
پژوهشگران در چاپ مقاله در مجلات ISC با چالشهای متفاوتی مواجه هستند، اما این چالشها در مقایسه با ISI کمتر پیچیده هستند:
عدم شناخت گسترده در سطح بینالمللی
یکی از چالشهای اصلی ISC این است که مجلات نمایهشده در آن در سطح بینالمللی کمتر شناخته شدهاند. این موضوع باعث میشود که پژوهشگران برای جلب توجه جهانی و استنادهای بینالمللی با محدودیت مواجه شوند.
تمرکز محدود بر کشورهای اسلامی
ISC عمدتاً برای پژوهشگران کشورهای اسلامی طراحی شده است و پوشش جهانی ندارد. این موضوع میتواند تأثیرگذاری مقالات چاپشده در این مجلات را در حوزههای علمی جهانی محدود کند.
تنوع کم در برخی رشتهها
برخی رشتههای علمی در ISC بهاندازه کافی پوشش داده نشدهاند، که ممکن است برای پژوهشگرانی که در این رشتهها فعالیت میکنند، انتخاب مجله مناسب را دشوار کند.
دستیابی به اعتبار بینالمللی برای پژوهشگر
امکان همکاری با دانشگاهها و مؤسسات علمی برجسته
افزایش شانس پذیرش در دانشگاههای خارجی
فرآیند داوری پیچیده و زمانبر
نیاز به پژوهشهای پیشرفته و بودجه بالا
دشواری در نگارش مقاله مطابق با معیارهای سختگیرانه
فرآیند پذیرش سریعتر و سادهتر
هزینه کمتر چاپ مقاله
تأثیرگذاری کمتر در سطح بینالمللی
اعتبار محدود به کشورهای اسلامی
در مصاحبههای دکتری و اپلای برای دانشگاههای خارجی، اعتبار مقالات علمی نقش مهمی ایفا میکند. مقالات ISI به دلیل جایگاه بینالمللیشان، امتیاز بالاتری دارند و میتوانند شانس پذیرش پژوهشگر را در دانشگاههای معتبر افزایش دهند. از سوی دیگر، مقالات ISC نیز در ارزیابیهای علمی در کشورهای اسلامی معتبر هستند و میتوانند در مصاحبههای داخلی امتیاز مطلوبی به پژوهشگر بدهند.
بر اساس آخرین اطلاعات موجود:
ISI: بیش از 12,000 مجله علمی معتبر از سراسر جهان در پایگاه ISI نمایه شدهاند. این مجلات شامل موضوعات مختلفی مانند علوم طبیعی، علوم انسانی، مهندسی و پزشکی هستند.
ISC: پایگاه ISC نیز در حال حاضر حدود 2,500 مجله علمی کشورهای اسلامی را نمایه کرده است و این تعداد بهطور مداوم در حال افزایش است.
ISI: طبق گزارشها، بیش از 2 میلیون مقاله در هر سال در مجلات ISI چاپ میشود. این آمار نشاندهنده نقش برجسته این پایگاه در انتشار پژوهشهای علمی است.
ISC: هر ساله دهها هزار مقاله در مجلات نمایهشده ISC چاپ میشوند که بیشتر آنها توسط پژوهشگران کشورهای اسلامی تولید میشوند.
مقالات ISI به دلیل انتشار در مجلات ایمپکتدار، معمولاً استنادهای بیشتری در مقایسه با مقالات ISC دریافت میکنند. ضریب تأثیر بالای مجلات ISI یکی از دلایل اصلی این موضوع است.
مقالات ISC نیز در میان پژوهشگران کشورهای اسلامی استنادهای زیادی دریافت میکنند، اما تأثیرگذاری بینالمللی آنها محدودتر است.
ISI: کشورهای آمریکا، چین، و آلمان به ترتیب رتبههای اول تا سوم در تعداد مقالات منتشرشده در ISI را دارند.
ISC: ایران، ترکیه، و مالزی از جمله کشورهای پیشرو در انتشار مقالات در مجلات نمایهشده ISC هستند.
ISI: روند رشد تعداد مقالات در ISI با افزایش فناوری و دیجیتالسازی پژوهشها بهطور پیوسته افزایش یافته است.
ISC: پایگاه ISC نیز طی دهه گذشته رشد قابلتوجهی در تعداد مجلات و مقالات نمایهشده داشته است، بهویژه با تلاش کشورهای اسلامی برای افزایش تولیدات علمی خود.
ضریب تأثیر مجلات ISI (JCR) میتواند از چند صدم تا بیش از 100 متغیر باشد (مانند مجلات بسیار معتبر Nature و Science).
ISC از معیارهای مشابه برای رتبهبندی مجلات خود استفاده میکند، اما میزان ضریب تأثیر مجلات ISC معمولاً پایینتر از ISI است.
اگر بخواهید دادهها را بهصورت بصری نمایش دهید، میتوانید نمودارهایی مانند این موارد را اضافه کنید:
نمودار میلهای: تعداد مقالات منتشرشده در ISI و ISC در 5 سال اخیر.
نمودار دایرهای: سهم کشورهای مختلف در انتشار مقالات در هر پایگاه.
نمودار خطی: روند رشد تعداد مقالات نمایهشده در ISI و ISC طی دهه گذشته.
ایران بهعنوان بنیانگذار پایگاه ISC، یکی از کشورهای پیشرو در استفاده و توسعه این نظام استنادی است. طبق آمار منتشرشده، ایران بیش از 30 درصد مقالات نمایهشده در ISC را تولید میکند. این موفقیت نشاندهنده تلاش مستمر پژوهشگران ایرانی در ارتقای جایگاه علمی کشور است.
مقالات ISI و ISC هر دو نقش مهمی در توسعه علمی دارند و انتخاب بین آنها باید بر اساس اهداف پژوهشگر، موضوع پژوهش و مخاطبان هدف انجام شود. ISI مناسب پژوهشگرانی است که به دنبال کسب اعتبار بینالمللی هستند، در حالی که ISC میتواند انتخاب مناسبی برای پژوهشگران کشورهای اسلامی باشد که به دنبال پذیرش آسانتر و هزینه کمتر هستند. با شناخت دقیق تفاوتها، پژوهشگران میتوانند مسیر مناسبتری برای انتشار آثار خود انتخاب کنند.
موسسه اشراق با بیش از 5 سال سابقه درخشان در زمینه چاپ مقالات علمی، یکی از معتبرترین مراکز ارائهدهنده خدمات تخصصی به پژوهشگران است. این موسسه با بهرهگیری از تیمی مجرب، خدمات متعددی از جمله معرفی مجلات معتبر، بررسی اعتبار مجلات و ارائه مشاورههای تخصصی را به پژوهشگران ارائه میدهد.
یکی از چالشهای مهم پژوهشگران، انتخاب مجله مناسب برای چاپ مقاله است. مجلات باید از اعتبار علمی کافی برخوردار باشند و همچنین در پایگاههای شناختهشدهای مانند ISI یا ISC نمایه شوند. موسسه اشراق با دسترسی به پایگاههای اطلاعاتی معتبر و آشنایی با معیارهای ارزیابی مجلات، به پژوهشگران کمک میکند تا مناسبترین گزینهها را انتخاب کنند.
موسسه اشراق با هدف سادهسازی فرآیند چاپ مقاله و افزایش کیفیت آثار علمی پژوهشگران، همواره در کنار آنهاست. این موسسه نهتنها به پژوهشگران کمک میکند تا مقالات خود را در مجلات معتبر منتشر کنند، بلکه از طریق خدمات مشاورهای رایگان، مسیری روشنتر برای پیشرفت علمی فراهم میسازد.
راههای ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تماموقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفهای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره میتوانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفتوگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شمارههای زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
مقالات ISI در مجلات با اعتبار بینالمللی منتشر میشوند و معمولاً از فرآیند داوری سختگیرانهتر و طولانیتر برخوردارند. همچنین، این مقالات به دلیل ضریب تأثیر بالا، در سطح جهانی تأثیرگذاری بیشتری دارند. در مقابل، مقالات ISC بیشتر بر نیازهای علمی کشورهای اسلامی تمرکز دارند و از فرآیند پذیرش آسانتر و هزینه کمتر برخوردارند. تأثیر بینالمللی آنها در مقایسه با مقالات ISI کمتر است.
برای اطمینان از اعتبار یک مجله، میتوان به پایگاههای معتبر نمایهسازی مانند وبسایت تامسون رویترز برای ISI یا پایگاه ISC مراجعه کرد. علاوه بر این، بررسی ضریب تأثیر (Impact Factor) یا نمایهسازی مجله در پایگاههایی مانند Scopus، PubMed، یا سایر پایگاههای علمی معتبر نیز میتواند به سنجش اعتبار آن کمک کند.
فرآیند داوری در مجلات ISI بسته به نوع مجله و موضوع مقاله، معمولاً چند ماه تا یک سال زمان میبرد. این فرآیند به دلیل سختگیری در بررسی کیفیت مقاله، بررسی استنادها، و رعایت اصول علمی و نگارشی بسیار دقیق است.
بیشتر مجلات ISI برای چاپ مقاله هزینهای دریافت نمیکنند، اما برخی مجلات دسترسی باز (Open Access) ممکن است هزینههایی بابت چاپ مقاله دریافت کنند.
چاپ مقاله در ISC برای پژوهشگران مزایای متعددی دارد، از جمله: پذیرش آسانتر در مقطع دکتری هزینه کمتر چاپ فرآیند داوری سریعتر ارتقای حقوق و مزایای شغلی