ایمپکت فاکتور چه کاربردی دارد و جایگزین های آن کدامند ؟

ایمپکت فاکتور یک مجله اعتبار یک مجله میباشد. هر چه عدد ایمپکت یک مجله بیشتر باشد به همان نسبت نیز گرفتن پذیرش و چاپ  مقاله در آن نیز دشوارتر خواهد شد . پس باید دقت شود که برای چاپ مقاله ی خود مجله ای با ایمپکت متناسب با سطح علمی آن انتخاب نماییم زیرا در غیر این صورت شانس پذیرش مقاله امان  بسیار کم خواهد شد.اما اینکه ایمپکت دار بودن یک مجله چه کارایی هایی میتواند داشته باشد، به موارد زیر میشود اشاره نمود:

• به طور کلی میتوان گفت که ایمپکت فاکتور یک مقاله پرستیژ علمی آن مقاله به حساب می آید و میتوان کیفیت هر مجله را با عدد IF که همان مقدار ایمپکت فاکتور آن مجله است سنجید.
• یکی دیگر از کاربردهای ایمپکت فاکتور این است که برای قرار دادن یک مجله در کتابخانه به مسئولین کتابخانه ها کمک میکند تا آن مجله  ای که ایمپکت فاکتور بالایی دارند را انتخاب کنند.
• از موارد اشتباه استفاده از ایمپکت فاکتور اینست که در دانشگاه ها ملاک برتری یک دانشجو داشتن مقاله در مجلات ایمپکت دار شده است .و دانشجویی که چند مقاله در مجلات معتبر ولی بدون ایمپکت دارد عقب تر از دانشجویی گذاشته میشود که تنها یک مقاله در مجله ایمپکت دار دارد. و این روش سنجش اصلا درست نمیباشد.

 ضریب تاثیر هایی که میتوانند به جای IF به کار برده شوند :

 سایمگو ژورنال رنک (SJR). این ضریب تاثیر را اسکوپوس برآورد میکند.  نحوه محاسبه این ضریب تاثیر چنین است  که استنادهایی که از مجلات با اعتبار بالاتر به یک مجله می‌شود وزن بیشتری نسبت با استنادهایی که از مجلات با اعتبار کمتر داده می‌شود. هر چه استنادات مقالات یک مجله در مجلات با کیفیت دیگر بیشتر شوند میزان SJR آن مجله هم بالاتر می‌رود.

ضریب تاثیر مجله (JIF). نام کامل  آنJournal Impact Factor است و به وسیله ی ISI Web of Science که متعلق به موسسه تامسون رویترز است محاسبه می‌شود. و این شاخص اینگونه است که برای محاسبه به تمامی استنادها وزن و ارزشبرابر در نظر گرفته میشود.

ضریب تاثیر بهنجار شده بر اساس منبع (SNIP). این ضریب که Source Normalized Impact per Paper خوانده میشود و در پایگاه اسکوپوس آن را برآورد میکنند. نحوه محاسبهSNIP چنن است که که تنها ارجاعاتی در نظر گرفته میشوند که در پایگاه مجلات آنها نمایه میشود. این شاخص نشانگر پتانسیل استنادی پایگاه است. در واقع پتانسیل استنادی نشانگر آنست که چقدر امکان دارد بهمنبعی در یک رشته‌ی خاص استناد بشود.

ضریب نفود مجله (ES).  ضریب تاثیر EigenFactor Scoreکه نام کامل ES میباشد استناداتی که در یک بازه ی زمانی 5 ساله در JCR دریافت میشوند را محاسبه میکنند.اما این نیز در نظر گرفته میشود که استنادات از کدام مجله ها دریافت شده است.و مجلاتی تاثیر و نفوذ بیشتری خواهد داشت  که استنادات بالاتری دارند.

ضریب نفوذ مقالات مجله (AIS). با نام کامل Article Influence Score ،  میانگین نفوذ مقالات یک مجله را در طول ۵ سال نخست  پس از انتشار آن را نشان می‌دهد. محاسبه Article Influence Score به صورت تقسیم ضریب نفوذ مجله (EigenFactor Score) بر تعداد مقالات مجله در دوره پنج‌ساله و سپس تقسیم بر تعداد مقالات کل مجلات در همان دوره پنج‌ساله، و ضرب در ضریب یک صدم (۰٫۰۱) می‌باشد. شواهد نشان می‌دهد که ES و AIS در مقایسه با سایر ضرایب تاثیر عملکرد قوی‌تری دارند.