امروزه بدلیل توسعه فضای مجازی و آنلاین، موسسات ارائه دهنده خدمات پذیرش و چاپ مقالات نیز بالاجبار رویه خود را تغییر داده و بصورت الکترونیکی و مجازی به فعالیت خود ادامه می دهند. لذا با افزایش تعداد مجلات، تعداد درخواست برای اخذ پذیرش و چاپ مقاله در ژورنال های معتبر نیز بیشتر شده و متاسفانه راه را برای سوء استفاده های علمی نیز هموارتر می نماید. بنابراین برای اینکه فرهیختگان گرامی بتوانند ژورنال های معتبر را تشخیص داده و در تقویت رزومه علمی و پیشبرد هرچه بهتر اهداف خود از آنها بهره گیرند، در ادامه به توضیح برخی مطالب مفید در خصوص نحوه تشخیص ژورنال ها معتبر و ارائه لیست کاملی از این ژورنال ها می پردازیم.
در انتخاب ژورنال های معتبر یک سری ملاک هایی وجود دارد که بدین شرح هستند:
1 - موضوع ژورنال :
هر ژورنالی در یک موضوع و حیطه پژوهشی خاصی فعالیت می کند. برای مثال حقوق، پزشکی، مهندسی و غیره. لذا شما باید در اسکوپ ژورنال مباحثی که آن ژورنال اکسپت کرده و به چاپ می رساند را بررسی کنید و در صورتی که مقاله شما با موضوعات ژورنال مرتبط است اقدام به ارسال مقاله خود نمایید. البته یک نکته مهم این است که هر چه ژورنال مورد نظر تخصصیتر باشد احتمال پذیرفتن مقاله دشوارتر است. برای مثال یک ژورنال که در حیطه بیماری قلبی فعالیت میکند از پژوهشگران برتر این حیطه به عنوان داور استفاده میکنند و مقاله شما توسط آنان بررسی میشود. اما یک مقاله در حیطه پزشکی احتمالاً از داورانی استفاده میکند که در حیطه شما دارای تخصص کافی نیستند و بنابراین خیلی سختگیری نخواهند کرد.
۲- ایندکس شدن ژورنال:
باید دقت نمایید که ژورنال مورد نظر حتماً در لیست ژورنال های معتبری همچون ISI, SCOPUS,ISC, PUBMED نمایه شده باشد. مهم این است که شما اول ملاک خود را تعیین کنید که مجله باید در کجا ایندکس شود و سپس اقدام به جستجوی ژورنال های معتبردر آن پایگاه داده نمایید.
۳- ایمپکت فاکتور (IF):
اگر میخواهید مقاله خود را در ژورنال های خیلی معتبر چاپ کنید باید ببینید ژورنال چه ایمپکت فاکتوری دارد. اگر مقاله شما سطح علمی خوبی دارد از ژورنال های با ایمپکت فاکتور بالا استفاده کنید و در غیر این صورت ژورنال بدون ایمپکت فاکتور یا با ایمپکت فاکتور پایین را انتخاب کنید تا شانس اخذ پذیرش کمی بیشتر شود.
۴- تعداد چاپ شده در سال:
برخی ژورنال ها ۱ یا ۲ بار در سال چاپ میشوند در حالی که برخی دیگر ۴ بار یا ۶ بار و حتی گاهی اوقات ۱۲ بار و بیشتر. هر چه ژورنالی شمارههای بیشتری در سال چاپ کند احتمال پذیرش بیشتر و زمان بررسی مقاله شما کمتر خواهد بود.
۵- میزان ریجکت مقالات:
هر ژورنالی میزان مشخصی از ریجکت مقالات را دارد. برای مثال برخی ژورنال ها ۹۰ درصد مقالات ارسالی را ریجکت میکنند و برخی دیگر ۳۰ درصد را. هر چه میزان ریجکت مقالات کمتر باشد احتمال پذیرش مقاله شما در آن ژورنال ها بیشتر است.
۶- اعضای هیئت داوران ژورنال :
ژورنال هایی که از هیئت داوران سرشناس استفاده میکنند به احتمال بیشتر کار شما را از جنبه علمی مورد توجه قرار خواهند داد و نه سایر جنبهها. علاوه بر این حتی اکر مقاله شما ریجکت شود چیزهای بسیاری از این هیئت داوران خواهید آموخت. البته قابل ذکر است که حتی در ژورنال های معتبر نیز آشنا بودن با هیئت داوران و داشتن همکاری و روابطی با ژورنال، در پذیرش مقاله نقش بسزاییدارد. هرچه میزان این همکاری از درصد بالاتری برخوردار باشد میزان کمک موسسه نیز به شما بیشتر خواهد بود.
۷- مشخص بودن فرایند داوری:
برخی ژورنال ها بر طبق یک برنامه زمانی منظم مقالات را داوری و تایید یا رد شدن آن را به شما اطلاع میدهند. اما برخی مجلات نظم مشخصی ندارند و گاهاً مقاله شما ماهها در دست داوران قرار دارد و سبب اتلاف وقت شما میشوند.
۸- قرار نداشتن در لیست ژورنال های نامعتبر:
قبل از ارسال مقاله به یک ژورنال ابتدا جدیدترین و آخرین لیست ژورنال های نامعتبر(Blacklist) وزارت علوم و وزارت بهداشت و دانشگاه آزاد اسلامی را مطالعه کرده و از نبودن نام ژورنال مورد نظرتان در این لیست مطمئن شوید.
با توجه به آنچه در بالا گفته شد و همچنین توجه به نکات دیگری در رابطه با کیفیت ژورنال ها، شما میتوانید ژورنال های معتبر برای چاپ مقاله خود انتخاب نمایید. فراموش نکنید که کار علمی شما که ماهها بر روی آن زحمت کشیدهاید در این مرحله به ثمر مینشیند، بنابراین در انتخاب ژورنال عجله نکرده و با دقت عمل نمایید. برای راهنمایی بیشتر میتوانید به فهرست ژورنال های معتبر ایمپکت فاکتوردار مراجعه کنید: