برای چاپ کتاب، سایزها و اندازه های استاندارد مختلفی وجود دارد که بسته به تعداد صفحات کتاب و سایز کتاب انتخاب می شود.
قطع کتاب همان اندازه درازا و پهنای کتاب است. به عبارت دیگر، قطع کتاب به طور کلی اندازهٔ درازا در برابر پهنا (عرض) هر برگ سنجیده میشود، یا گاهی اندازه درازا در مقابل پهنا (عرض) جلد یک کتاب است. تعدادی از اصطلاحات بهطور معمول برای اندازه کلی (عمومی) کتابها توسط مراکز چاپ و کتابخانهها مورد استفاده قرار میگیرند. دلیل بهوجود آمدن قطعهای مختلف برای کتاب، استفادهٔ آسانتر یا متناسب با نوع کاربرد هر کتاب بودهاست؛ برای مثال، کتابی که بهراحتی بتواند همراه افراد باشد و فضای زیادی اشغال نکند باید مثلاً در قطع جیبی صحافی شود. استفاده از اندازههای مختلف در بهبود کار مؤثر خواهد بود.
آلدوس مانوتیوس، از اهالی ونیز، نخستین کسی بود که به نقش و اهمیت قطع کتاب در میزان استفاده از آن پی برد. اندازه ابداعیِ او برای کتاب، هم حملونقل آن را آسان میساخت و هم هزینههای چاپ را کاهش میداد. قطع مورد استفادهٔ او «قطع وزیری» بود که جانشین «قطع سلطانی» شد.
امروزه قطع کتاب نشاندهنده تعداد دفعات تا شدن کاغذ در چاپخانه نیز هست که منجر به تشکیل ورقهای کتاب میشود. بهطور مثال، کاغذ دوورقی با چهار صفحه در قطع رحلی، چهارورقی با هشت صفحه در قطع وزیری، و هشتورقی با شانزده صفحه در قطع رقعی برابر است.
به طور کلی قطع های استاندارد کتاب بر اساس سایز کاغذهای استاندارد تعیین می شود. یعنی طوری که کمترین دور ریز کاغذ را داشته باشد. در جدول زیر قطع های مختلف کتاب آمده است.
قطع کتاب | سایز میلیمتر |
---|---|
رقعی | 141*212 |
وزیری | 165*235 |
پالتویی | 125*200 |
رحلی | 210*280 |
خشتی | 220*220 |
وزیری جدید | 165*212 |
جیبی | 115*165 |
معمولاً اندازهٔ حاشیه مورد نیاز برای یک متن را بر پایهٔ قطع کتاب تعریف میکنند که اندازههای متداول آن به شرح زیر است:
قطع کتاب | حاشیه بیرون (میلیمتر) | حاشیه داخل (میلیمتر) | حاشیه پایین (میلیمتر) | حاشیه بالا (میلیمتر) |
رقعی و وزیری | ۲۳ | ۲۳ | ۲۵ | ۳۰ |
پالتویی و خشتی | ۲۳ | ۲۲ | ۲۰ | ۲۰ |
رحلی تک ستون | ۳۰ | ۲۵ | ۳۰ | ۴۰ |
رحلی دوستونی | ۲۵ | ۲۰ | ۲۵ | ۳۰ |
جیبی | ۲۵ | ۲۰ | ۲۵ | ۲۰ |
شعر رقعی | ۳۰ | ۲۰ | ۲۵ | ۲۰ |
اندازه قطع رقعی : در اندازهٔ ۱۴×۲1 سانتیمتر و مطابق نظر دیگر اندازهٔ قطعی است به طول و عرض تقریبیِ ۱۹×۱۰ سانتیمتر؛
قطع کتاب | اندازه کاغذ | تعداد صفحه از هر طرف فرم | اندازه قبل از برش | اندازه بعد از برش |
رقعی | ۶۰×۴۵ | ۸ | ۲۲×۱۵ | ۲۱×۱۴٫۵ |
روکش جلد: معمولاً بصورت یکرو و رنگی چاپ میشود و لبههای آن به داخل کتاب تا شده و پشت جلد قرار میگیرد. اغلب روی همین لبهها توضیحاتی در خصوص نویسنده و خود کتاب داده میشود. روکش جلد معمولاً شامل بخشهای زیر است:
چاپ کتاب از جمله خدمات تخصصی موسسه اشراق می باشد. موسسه اشراق با بهره گیری از توانایی برترین متخصصین و مترجمین در حوزه های مختلف علمی، آمادگی خود را جهت یاری نمودن به علاقمندان بخش چاپ کتاب اعلام میدارد. از این روی، این موسسه با تاسیس بخش چاپ کتاب و با ساماندهی شبکه ای از ناشران داخلی و خارجی و بهره گیری از توانمندی های طیف وسیعی از متخصصین و اساتید خود سعی نموده است در راستای توانمند سازی دانشجویان و محققین در زمینه ی تالیف کتاب های علمی تخصصی و پژوهشی داخلی و بین المللی و چاپ کتاب ها گام های ارزشمندی بردارد.
خدمات موسسه اشراق:
موسسه اشراق با شماست تا پایان
تلفن تماس : 09149724933
ایمیل موسسه: isi.eshragh@gmail.com