یکی از مهم‌ترین معیارهای سنجش کیفیت مقالات علمی، نمایه شدن آنها در پایگاه‌های معتبر مانند ISI است. مقالاتی که در این پایگاه نمایه می‌شوند، از اعتبار علمی بالایی برخوردار بوده و معمولاً توسط محققان، اساتید و دانشجویان برای پژوهش‌های خود مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطلب به بررسی معیارها و روش‌های تشخیص مقالات ISI می‌پردازیم.
در دنیای پژوهش‌های علمی، اعتبار و کیفیت مقالات منتشرشده اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش این اعتبار، نمایه شدن مقالات در پایگاه‌های علمی معتبر مانند Institute for Scientific Information (ISI) است. مقالاتی که در مجلات نمایه‌شده در این پایگاه منتشر می‌شوند، از سطح علمی بالایی برخوردار بوده و به‌عنوان منابع معتبر برای پژوهشگران، اساتید و دانشجویان در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با افزایش تعداد مجلات علمی و گسترش پژوهش‌های بین‌المللی، تشخیص مقالات ISI از سایر مقالات اهمیت بسیاری پیدا کرده است. بسیاری از مجلات نامعتبر یا جعلی ممکن است خود را به‌عنوان یک مجله ISI معرفی کنند، اما در واقع فاقد استانداردهای علمی و پژوهشی لازم هستند. بنابراین، محققان باید بتوانند معیارهای مشخصی برای تشخیص مقالات ISI را در نظر گرفته و از صحت اطلاعات خود اطمینان حاصل کنند.
در این مطلب، ابتدا مفهوم مقالات ISI و ویژگی‌های اصلی آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد. سپس، معیارهای مهم برای تشخیص این نوع مقالات معرفی شده و روش‌هایی برای بررسی اعتبار یک مقاله ارائه می‌شود. همچنین، پایگاه‌های اطلاعاتی معتبری که می‌توان برای جستجو و تأیید ISI بودن یک مقاله از آنها استفاده کرد، معرفی خواهند شد. در پایان، به بررسی برخی نشانه‌های مجلات جعلی که ممکن است به‌اشتباه به‌عنوان مجلات ISI شناخته شوند، خواهیم پرداخت. این راهنما می‌تواند به پژوهشگران کمک کند تا از انتشار و استناد به مقالات نامعتبر جلوگیری کرده و از مقالات علمی معتبر در تحقیقات خود بهره‌مند شوند.
پایگاه ISI که اکنون با نام Web of Science (WoS) شناخته می‌شود، یکی از معتبرترین پایگاه‌های استنادی علمی است که توسط موسسه Clarivate Analytics مدیریت می‌شود. این پایگاه شامل مجموعه‌ای از مجلات علمی معتبر است که تحت داوری دقیق قرار گرفته و کیفیت علمی بالایی دارند. مقاله‌ای که در یکی از مجلات نمایه‌شده در WoS منتشر شود، یک مقاله ISI محسوب می‌شود.
برای تشخیص ISI بودن یک مقاله، می‌توان از چندین معیار کلیدی استفاده کرد:
یکی از مهم‌ترین راه‌های تشخیص ISI بودن یک مقاله، بررسی مجله‌ای است که مقاله در آن منتشر شده است. برای این کار می‌توانید:
به وب‌سایت رسمی Clarivate Analytics مراجعه کرده و نام مجله را در قسمت Master Journal List جستجو کنید.
اطمینان حاصل کنید که مجله دارای Impact Factor (ضریب تأثیر) است که نشان‌دهنده ارجاعات علمی آن در جامعه پژوهشی است.
برای بررسی اعتبار مجلات و مقالات، می‌توان از پایگاه‌های زیر استفاده کرد:
Web of Science (WoS): پایگاه اصلی مقالات ISI
Journal Citation Reports (JCR): پایگاهی برای مشاهده ضریب تأثیر مجلات
Scopus: پایگاهی معتبر که برخی از مجلات آن در WoS نیز نمایه می‌شوند.
شناسه استاندارد بین‌المللی مجلات (ISSN) یکی از راه‌های بررسی اعتبار یک مجله است. می‌توانید این شناسه را در پایگاه ISSN International Centre جستجو کنید تا ببینید آیا مجله در پایگاه‌های معتبر نمایه شده است یا خیر.
مقالات ISI معمولاً تحت فرآیند داوری همتا قرار می‌گیرند. به این معنی که پیش از انتشار، مقاله توسط چندین متخصص مرتبط بررسی شده و اصلاحات لازم انجام می‌شود. مجلاتی که فرآیند داوری مشخصی ندارند، معمولاً از اعتبار کمتری برخوردارند.
ضریب تأثیر یا IF یکی از شاخص‌های مهم در سنجش اعتبار یک مجله ISI است. این شاخص نشان می‌دهد که مقالات منتشرشده در آن مجله تا چه حد مورد استناد قرار گرفته‌اند. هرچه مقدار IF بالاتر باشد، اعتبار علمی مجله نیز بیشتر است.
وارد سایت Clarivate Analytics شوید و در قسمت Master Journal List نام مجله را جستجو کنید. اگر نام مجله در این فهرست وجود داشت، مقالات آن ISI محسوب می‌شوند.
برای بررسی یک مقاله خاص، می‌توانید عنوان مقاله، نام نویسنده یا DOI مقاله را در پایگاه Web of Science جستجو کنید. اگر مقاله در این پایگاه یافت شد، به این معناست که ISI است.
پایگاه Journal Citation Reports (JCR) اطلاعات مربوط به ضریب تأثیر مجلات را ارائه می‌دهد. اگر یک مجله در این پایگاه وجود داشته باشد، مقالات آن ISI هستند.
شناسه دیجیتالی مقاله (DOI) می‌تواند به بررسی اعتبار مقاله کمک کند. با جستجوی DOI در سایت CrossRef می‌توان اطلاعات مربوط به انتشار مقاله را مشاهده کرد.
انتشار مقالات در مجلات ISI با چالش‌ها و موانعی همراه است که می‌تواند فرآیند انتشار را برای پژوهشگران دشوار کند. برخی از مهم‌ترین مشکلات شامل موارد زیر هستند:
مجلات ISI از استانداردهای بالایی برای پذیرش مقالات پیروی می‌کنند. داوران این مجلات معمولاً نکات علمی، نوآوری، روش تحقیق، و ساختار مقاله را با دقت بررسی می‌کنند. اگر مقاله‌ای از نظر نوآوری یا روش‌شناسی ضعیف باشد، احتمال رد شدن آن بالا خواهد بود.
برخی از مجلات ISI برای چاپ مقاله، هزینه‌های بالایی از نویسندگان دریافت می‌کنند. این هزینه‌ها شامل Article Processing Charge (APC) می‌شود که در مجلات دسترسی آزاد (Open Access) رایج است. این موضوع برای پژوهشگرانی که بودجه محدودی دارند، چالش بزرگی محسوب می‌شود.
داوری مقالات در مجلات ISI ممکن است چندین ماه تا بیش از یک سال طول بکشد. این تاخیر می‌تواند برای پژوهشگرانی که نیاز به انتشار سریع یافته‌های خود دارند، مشکل‌ساز باشد.
برخی مجلات نامعتبر ادعا می‌کنند که ISI هستند، اما در واقع فاقد اعتبار علمی بوده و صرفاً برای کسب درآمد فعالیت می‌کنند. ارسال مقاله به این مجلات نه‌تنها اعتبار علمی پژوهشگر را کاهش می‌دهد، بلکه مانع از استناد به تحقیق در پژوهش‌های معتبر می‌شود.
از آنجایی که بیشتر مجلات ISI به زبان انگلیسی منتشر می‌شوند، نویسندگانی که زبان انگلیسی آنها قوی نیست، ممکن است در نگارش مقاله با چالش مواجه شوند. نیاز به ویراستاری حرفه‌ای و بازبینی چندباره مقاله، فرآیند انتشار را دشوارتر می‌کند.
برخی از مجلات تقلبی ادعا می‌کنند که ISI هستند، اما در واقع در پایگاه‌های معتبر نمایه نشده‌اند. برای جلوگیری از اشتباه، به نکات زیر توجه کنید:
بررسی نام مجله در Master Journal List
بررسی ISSN و ضریب تأثیر مجله
اطمینان از فرآیند داوری همتا
بررسی اطلاعات تماس و وب‌سایت مجله (مجلات نامعتبر معمولاً اطلاعات جعلی دارند)
علاوه بر ISI، پایگاه‌های علمی معتبر دیگری نیز وجود دارند که پژوهشگران می‌توانند از آنها برای بررسی کیفیت مقالات و مجلات استفاده کنند. برخی از مهم‌ترین این پایگاه‌ها عبارتند از:
یکی از رقبای اصلی Web of Science، پایگاه Scopus است که متعلق به شرکت Elsevier است. این پایگاه اطلاعاتی بسیاری از مقالات علمی را نمایه می‌کند و دارای شاخص‌های ارزیابی کیفیت مجلات مانند CiteScore است.
پایگاه Scimago یکی از منابعی است که کیفیت مجلات علمی را ارزیابی می‌کند و اطلاعات مربوط به شاخص SJR (که معیاری مشابه Impact Factor است) را ارائه می‌دهد.
DOAJ یک پایگاه معتبر برای مجلات دسترسی آزاد است که مقالات علمی معتبر و رایگان را نمایه می‌کند. این پایگاه برای اطمینان از کیفیت مقالات، استانداردهای مشخصی دارد.
گوگل اسکولار یک موتور جستجوی رایگان برای مقالات علمی است که مقالات منتشر شده در مجلات مختلف، پایان‌نامه‌ها و کنفرانس‌ها را در خود دارد. اگرچه این پایگاه اعتبار سنجی خاصی مانند ISI یا Scopus ندارد، اما ابزار مفیدی برای جستجوی مقالات علمی است.
برای پژوهشگران حوزه پزشکی و علوم زیستی، PubMed یک پایگاه بسیار معتبر است که مقالات علمی مرتبط با علوم پزشکی را نمایه می‌کند.
این پایگاه برای محققان حوزه مهندسی و علوم کامپیوتر بسیار کاربردی است و مقالات منتشرشده توسط IEEE را شامل می‌شود.
تشخیص ISI بودن یک مقاله نیازمند بررسی دقیق اطلاعات مجله، ضریب تأثیر، فرآیند داوری و نمایه شدن در پایگاه‌های معتبر است. با استفاده از روش‌هایی مانند جستجو در Master Journal List، Web of Science و JCR می‌توان از اعتبار یک مقاله اطمینان حاصل کرد. همچنین، توجه به نشانه‌های مجلات جعلی می‌تواند از انتشار و استناد به مقالات نامعتبر جلوگیری کند. بنابراین، پیش از استناد به یک مقاله یا ارسال مقاله برای انتشار، حتماً از نمایه شدن آن در پایگاه‌های معتبر اطمینان حاصل کنید.
در دنیای امروز، انتشار مقالات در مجلات معتبر با ایمپکت فکتور بالا یکی از دغدغه‌های اصلی پژوهشگران، اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. انتخاب یک مجله مناسب که در پایگاه‌های معتبری مانند ISI، Scopus و PubMed نمایه شده باشد، نیازمند دانش و تجربه بالایی در ارزیابی مجلات علمی است. از سوی دیگر، فرآیند ارسال مقاله، اصلاحات داوری و پذیرش در مجلات معتبر، زمان‌بر و پیچیده است.
مؤسسه اشراق یکی از مراکز تخصصی در زمینه معرفی ژورنال‌های معتبر و ارائه خدمات چاپ مقالات علمی در مجلات دارای ایمپکت فکتور بالا است. این مؤسسه با بهره‌گیری از تیمی متخصص در زمینه‌های مختلف علمی، خدمات زیر را به پژوهشگران ارائه می‌دهد:
✅ مشاوره تخصصی در انتخاب مجله مناسب بر اساس موضوع و محتوای مقاله
✅ ویرایش و بازبینی مقالات علمی به‌صورت تخصصی و بر اساس استانداردهای بین‌المللی
✅ فرمت‌بندی مقاله مطابق با دستورالعمل‌های مجلات معتبر
✅ طی فرآیند ارسال و پیگیری پذیرش مقاله
✅ تضمین انتشار در مجلات معتبر دارای ایمپکت فکتور واقعی
با توجه به افزایش تعداد مجلات جعلی و نامعتبر، همکاری با یک مؤسسه تخصصی می‌تواند از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کرده و پژوهشگران را در مسیر صحیح انتشار مقالات علمی یاری کند. مؤسسه اشراق با سابقه‌ای درخشان در این زمینه، گزینه‌ای ایده‌آل برای پژوهشگرانی است که به دنبال چاپ مقالات خود در ژورنال‌های معتبر بین‌المللی هستند.
اگر قصد دارید مقاله خود را در یک مجله ISI با ایمپکت فکتور بالا منتشر کنید، می‌توانید با متخصصان این مؤسسه مشورت کرده و از خدمات حرفه‌ای آن بهره‌مند شوید.
راه‌های ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تمام‌وقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره می‌توانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفت‌وگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شماره‌های زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
خیر، برخی مجلات ممکن است ضریب تأثیر جعلی اعلام کنند یا در لیست مجلات نامعتبر باشند. برای بررسی واقعی بودن Impact Factor، باید آن را در پایگاه JCR یا Web of Science جستجو کنید.
ISI (Web of Science) و Scopus دو پایگاه علمی معتبر هستند. ISI معمولاً سخت‌گیری بیشتری در انتخاب مجلات دارد، در حالی که Scopus طیف گسترده‌تری از مجلات علمی را نمایه می‌کند.
زمان پذیرش مقاله بسته به مجله و فرآیند داوری متفاوت است. در برخی مجلات، داوری 3 تا 6 ماه طول می‌کشد، اما در مواردی ممکن است این فرآیند بیش از یک سال زمان ببرد. مجلات دسترسی آزاد (Open Access) معمولاً سریع‌تر پذیرش می‌دهند، اما ممکن است هزینه‌های بالاتری داشته باشند.
برای جلوگیری از ارسال مقاله به مجلات نامعتبر یا جعلی، باید مجله را در پایگاه‌های رسمی مانند Web of Science، Scopus، و JCR بررسی کنید. همچنین، مجلاتی که ایمیل‌های ناخواسته برای پذیرش سریع ارسال می‌کنند یا هزینه‌های نامعقول دریافت می‌کنند، معمولاً نامعتبر هستند.
خیر، ارسال همزمان یک مقاله به چند مجله (Duplicate Submission) از نظر اخلاق پژوهشی غیرمجاز است و در صورت کشف، مقاله از بررسی خارج شده و ممکن است نویسنده در لیست سیاه قرار بگیرد. اگر مقاله‌ای رد شود، می‌توان آن را پس از اصلاح به مجله دیگری ارسال کرد.
اینستاگرام
تلگرام