آزمون قضاوت از 6 مرحله تشکیل شده است. که 3 مرحله اول آن (تستی؛ تشریحی و مصاحبه) زیر نظر اداره آموزش برگزار می شود. و شرایط شرکت و چگونگی آزمون قضاوت به این شرح می باشد.
۱. تابعیت اصلی ایران.
۲. اعتقاد و التزام عملی به دین مبین اسلام، ایمان و عدالت.
۳. التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصل ولایت مطلقه فقیه و عدم وابستگی تشکیلاتی به احزاب، سازمانها و گروههای غیرقانونی یا هواداری از آنها، مگر در صورت احراز توبه.
۴. طهارت مولد.
۵. داشتن سلامت جسمی و روانی و توانایی برای انجام کار قضایی به موجب شیوهنامهای که به تصویب رئیس قوهقضائیه میرسد.
۶. داشتن کارت پایان خدمت وظیفه، معافیت تحصیلی یا معافیت از خدمت با لحاظ مقررات ماده واحده قانون گذرانیدن مدت خدمت نظام وظیفه فارغالتحصیلان دانشکده علوم قضایی در محاکم قضایی کشور.
۷. نداشتن سابقه محکومیت کیفری مؤثر.
۸. حسن شهرت، اخلاق و امانتداری.
۹. عدم اعتیاد به دخانیات، مواد مخدر و روانگردان.
۱۰. داشتن حداقل ۲۲ و حداکثر ۴۰ سال تمام در روز ثبتنام.
دارا بودن یکی از مدارک تحصیلی زیر از دانشگاههای مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:
۱. کارشناسی حقوق در یکی از گرایش ها؛
۲. کارشناسی الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی؛
۳. کارشناسی فقه و حقوق؛
۴. کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در یکی از گرایش ها؛
۵. کارشناسی ارشد پیوسته الهیات، معارف اسلامی و ارشاد با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی؛
در این مرحله داوطلبان دروس حقوق مدنی، آیین دادرسی مدنی، حقوق تجارت، حقوق جزای عمومی، حقوق جزای اختصاصی، آیین دادرسی کیفری، اصول استنباط علامه حیدری، متون فقه و حقوق اساسی را امتحان می دهند. حد نصاب لازم در این مرحله، کسب ۶۰ درصد از جمع نمرات است. داوطلبان با سطح علمی حداقل متوسط اصولاً در این مرحله موفق می شوند. جهت دانلود نمونه سوالات ادوار گذشته در این قسمت کلیک کنید.
زمان اعلام نتایج مرحله تستی معمولا دو هفته مانده به روز آزمون تشریحی است، لذا توصیه می شود داوطلبان پس از اینکه آزمون تستی را پشت سرگذاشتند، مطالعه خود را متوقف نکنند تا چنانچه قرار بر قبولی آن ها در مرحله تستی باشد، با کمبود زمان برای مرحله تشریحی مواجه نشوند.
فاصله بین آزمون تستی تا آزمون تشریحی حدود دو ماه است.
پس از اینکه داوطلب، ۶۰ درصد مجموع نمرات مرحله تستی را کسب کرد، وارد مرحله تشریحی می شود.
در مرحله تشریحی دروس حقوق مدنی، آیین دادرسی مدنی، حقوق تجارت، حقوق جزای عمومی، حقوق جزای اختصاصی، آیین دادرسی کیفری و متون فقه مواد درسی آزمون را تشکیل می دهند و درس اصول استنباط و حقوق اساسی که در مرحله تستی بود، در این مرحله وجود ندارند.
در این مرحله لازم است حداقل ۵۰ درصد جمع نمرات را کسب کنید در غیر اینصورت به مصاحبه علمی دعوت نخواهید شد. کیفیت سوالات در مرحله تشریحی در دو سال اخیر متفاوت بوده است. البته اینکه طرح مساله می شود و در زیر هر مساله ۴ یا ۵ مورد سوال مطرح می گردد در هر دو سال اخیر یکسان بوده است ولی در سال نخست دروس تفکیک شده بودند و برای هر درس یک مساله با چند سوال طرح شده بود لیکن در سال ۹۳، سوالات به صورت تلفیقی طرح شده بود. مثلاً مساله ای مطرح شده بود که سوالات مربوط به آن، درس حقوق جزای عمومی و اختصاصی را تشکیل می داد و در ماده درسی دیگر، مساله به این صورت طرح شده بود که موضوع درس حقوق جزای اختصاصی با آیین دادرسی کیفری را تشکیل می داد.
نتایح مرحله تشریحی نیز معمولا یک ماه و حتی کمتر پیش از زمان دعوت به مصاحبه علمی اعلام می مشود. لذا اگر احتمال می دهید که ۵۰ درصد نمرات مرحله تشریحی را کسب خواهید نمود، مطالعه را متوقف نکنید که بایستی آماده ی یک ماراتن کاملا تخصصی و حرفه ای شوید.
بدون تعارف، اگر داوطلبی سطح علمی مناسبی حداقل در یکی از دو گرایش حقوقی یا جزایی و سطح علمی متوسط در گرایش دیگر نداشته باشد، قادر به موفقیت در مرحله مصاحبه علمی نخواهد شد.
نحوه دعوت به مصاحبه علمی این است که پس از اعلام نتایج مرحله دوم (تشریحی)، داوطلبان به ترتیب حروف الفبا دعوت به مصاحبه صورت می شوند. به این صورت که فردی که نام خانوادگی او با «الف» شروع می شود نسبت به کسی که نام خانوادگی او با «ی» شروع می شود، زودتر دعوت به مصاحبه خواهد شد. بنابراین افراد اخیر زمان بیشتری برای مطالعه مرحله مصاحبه علمی خواهند داشت.
دعوت به مصاحبه علمی از طریق تماس تلفنی بوده و در سایت سنجش یا خود قوه قضائیه، تاریخ دعوت به مصاحبه اعلام نمی شود.