هرست اسامی نویسندگان برای خوانندگان این موضوع را منعکس می‌کند که چه کسانی در انجام تحقیق نقش داشته اند و کاری در این راستا انجام داده‌اند. چرا که این افراد کسانی هستند که نه تنها بایستی از حقوق مادی و معنوی اثر خود بهره ببرند، بلکه باید بار مسؤولیت یافته‌های خود را نیز به دوش بکشند.
حتما تا به امروز مقاله‌ای نوشته‌اید و یا حتی مقاله‌ای را مطالعه کرده‌اید و در این اثنا به یکسری اسامی برخورد کردید تحت عنوان اسامی نویسندگان مقاله، به احتمال زیاد سوالاتی در این زمینه به ذهنتان خطور کرده است از جمله اینکه نویسنده‌ای که اسمش اول از همه آمده سهم بیشتری در نگارش داشته است؟ یا اینکه بر چه اصولی ترتیب قرارگیری اسامی نویسندگان تعیین شده است و سوالات دیگری از این دست. درباره این موضوع سردرگمی‌های فراوانی بین پژوهشگران بویژه دانشجویان و محققین تازه‌کار وجود دارد که نیاز به شفاف سازی و هموار نمودن مسیر در این راستا می‌باشد.
واژه‌ی اختصاری COPE کوتاه شده عبارت کمیته‌ی اخلاق نشر (Committee on Publication Ethics) می‌باشد. از جمله وظایفی که انجمن آموزش کمیته‌ی اخلاق نشر برعهده دارد کاستن از رفتارهای غیراخلاقی در نشر آثار علمی می‌باشد. در این میان قوانین موجود برای نویسندگان مقالات پرچالش‌ترین و بحث انگیزترین مواردی است که باید در حیطه علمی نشر بدان توجه نمود.
در ظاهر امر درج نام نویسندگان مقاله کاری آسان و ساده بنظر می‌رسد در حالی که واقعیت به این سادگی که شما فکر می‌کنید نیست. فهرست اسامی نویسندگان برای خوانندگان این موضوع را منعکس می‌کند که چه کسانی در انجام تحقیق نقش داشته اند و کاری در این راستا انجام داده‌اند. چرا که این افراد کسانی هستند که نه تنها بایستی از حقوق مادی و معنوی اثر خود بهره ببرند، بلکه باید بار مسؤولیت یافته‌های خود را نیز به دوش بکشند. اینکه چه کسی مسئولیت کار را پذیرفته مهم است، بنابراین در این فهرست تنها نام کسانی که استحقاق دارند اضافه می‌شود.
حال این سوال پیش می‌آید نویسنده بودن به منزله‌ی چیست و نویسنده کیست؟ نویسنده‌ی مقاله، فردی است که در تحقیق یا پژوهش مورد نظر، بخشی از کار علمی و پژوهشی را عهده‌دار باشد. نویسندگانی که می‌خواهند اسمشان در مقاله یا پژوهش قید شود باید حائز شرایط زیر باشند:
مسئله‌ای که بایستی همواره بدان توجه نمود این است که صرف کار مدیریتی، جمع‌آوری اطلاعات، سرمایه‌گذاری و یا نظارت بر گروه تحقیقاتی، دلیل بر کسب عنوان نویسنده‌ی مقاله را ندارد بلکه باید تمامی شرایط بالا را داشته باشند.
باید گفت هیچ محدودیتی برای تعداد مولفان در مقاله وجود ندارد. با این حال، مهم است که تمام افرادی که اسمشان بر روی مقاله ذکر می‌گردد در فرآیند انجام مقاله نقشی داشته باشند. همانگونه که ذکر شد برای اینکه نام شخصی بر روی مقاله‌ی نوشته شده بیاید باید شرایط گفته شده را دارا باشد و همچنین توافق کند که به تمام جنبه‌های کار در حصول اطمینان از این که سوالات مربوط به صحت و یا یکپارچگی هر بخشی از کار مورد بررسی و رفع و رجوع قرار خواهد گرفت، پاسخگو باشد. اگر پژوهشگری هیچ یک از نقش‌های فوق‌الذکر را در تدوین مقاله نداشته باشد، نام آنها نه به عنوان مولف بلکه به عنوان مشارکت کننده در تحقیق آورده می‌شود. معمولاً در مقالاتی که چند نویسنده در نگارش آن سهیم بوده‌اند و نامشان به عنوان مولف در مقاله ذکر شده است از نویسندگان درخواست می‌شود در کاورلتر یا داخل متن مقاله یک نفر را به عنوان مسئول مکاتبات در نظر گیرند که به آن نویسنده مسئول یا Corresponding author می‌گویند.
معمولاً نویسندگان یک مقاله ممکن است به دو صورت شرایط نویسندگی را خدشه‌دار نمایند. در مورد اول، آنها اسم کسانی را جز نویسندگان می‌آورند که یا هیچ نقشی را در انجام پژوهش نداشته و یا نقش بسیار کوچکی را در این زمینه ایفا نموده‌اند (gift authorship). در مورد دوم، ممکن است که آنها اسم کسانی را از قلم بیاندازند که سهم عمده‌ای در انجام تحقیق و نوشتن مقاله بر عهده داشته‌اند (ghost authorship).
از آن جایی که پیشگیری از یک مشکل بهتر از حل کردن آن پس از رخ‌داد می‌باشد، با درنظر گرفتن سه اصل عمده زیر می‌توان تا حد بسیار زیادی از مشکل جر و بحث نویسندگی پیشگیری نمود:
اصل اول- تشویق کردن فرهنگ اخلاق نویسندگی
معمولاً افراد به دلیل این که آداب و رسوم خاصی را دنبال می‌کنند، ممکن است به شکلی غیراخلاقی در زمینه شرایط نویسندگی عمل نمایند. این نکته ممکن است سبب شود که نام فرد معروفی، مثلاً رئیس بخش، در حالی که وی هیچ تلاش عمده‌ای را در انجام تحقیق به عمل نیاورده است، به شکلی غیرمتعارف جزو نویسندگان آورده شود. تلاشی که اخیراً کمیسیون محترم نشریات کشور با ارسال پرسش‌نامه‌ای به سردبیران مجلات علوم پزشکی کشور در خصوص شرایط نویسندگی به عمل آورده است می‌تواند در صورت حصول به نتیجه مطلوب به تشویق فرهنگ اخلاق نویسندگی کمک نماید.
اصل دوم – هنگامی که طرح تحقیق را تهیه می‌نمایید، موضوع نویسندگی را نیز مطرح نمایید.
بهتر است از همان ابتدا که طرح تحقیق خود را تهیه می‌نمایید در مورد این که احتمالاً نتایج تحقیق به چه شکلی گزارش خواهد شد و این که چه کسانی در زمره نویسندگان نتایج قلمداد می‌گردند، تصمیم بگیرید. همچنین، بهتر خواهد بود که چنین تصمیماتی در جلسات رو در رو و با حضور تمام اعضاء تیم تحقیق مطرح و در هر مورد صورت جلسه‌ای تنظیم گردیده و به امضاء تمامی شرکت‌کنندگان در جلسه برسد.
اصل سوم – قبل از این که مقاله را به رشته تحریر در آورید، در مورد نویسندگان آن تصمیم بگیرید.
اگر در مرحله طراحی پژوهش چنین توافقی حاصل شده، بهتر است یک بار دیگر قبل از شروع به نوشتن مقاله در یک جلسه مشترک، موضوع به تمامی اعضاء تیم تحقیق یادآوری گردد. بنابراین چنانچه قبلاً چنین تصمیمی گرفته نشده است، می‌بایست قبل از شروع به نوشتن مقاله در یک جلسه رو در رو این مسأله مهم مطرح، سهم هر یک از افراد در نگارش مقاله مشخص و ترتیب نام نویسندگان معین گردد. برای این جلسه نیز بهتر است صورت جلسه‌ای تنظیم و به امضاء تمامی شرکت‌کنندگان در جلسه برسد.
اینستاگرام
تلگرام