اشراق: به دست نوشت اولیه مقاله که برای سابمیت در یک مجله آماده می شود، manuscript گفته می شود.
اگرچه تشابهات زیادی بین آیین نگارش مقالات در مجلات و ناشران مختلف وجود دارد، نباید فراموش کرد که تفاوتهایی نیز وجود دارد و رعایت این تفاوتها از جانب نویسندگان کاملا ضروری است. در این حالت بهتر است پیش از شروع به نوشتن پیشنویس مقاله، چندین مجله مناسب و مرتبط با موضوع را انتخاب کرده و سپس اولویتبندی کنیم. با بررسی سایت مربوط به اولویت اول (مناسبترین مجله از دیدگاه نویسندگان) و از قسمت راهنمایی برای نویسندگان (Guide for Authors) میتوان تمام قوانین نگارشی و اطلاعات لازم برای نوشتن مقاله را به دست آورد. اما توصیه میشود که حتما چندین مقاله از شمارههای اخیر چاپ شده توسط مجله دانلود شده و از نظر نگارشی و به خصوص نحوه ارجاع به مقالات با دقت بررسی شود.
متداول است که در مقالات افعال به صورت مجهول استفاده شوند. به عنوان مثال در قسمت مقدمه (Introduction) بجای اینکه بنویسیم «ما در پژوهش به این نتایج دست پیدا کردیم» درستتر آن است که بنویسیم «در این پژوهش این نتایج بدست آمد» و توصیه میشود که از بکار بردن فاعلهای «من» و یا «ما» در جملات اجتناب شود.
برای نوشتن مقاله بهتر است که از قسمتهای مواد و روشها (Materials and methods) و/ یا نتایج (Results) شروع کرد و از عنوان مقاله (Title) شروع نکنید. قطعا در هنگام نوشتن مقاله، عناوینی به ذهن میرسد که میتوان بهترین آنها را انتخاب نمود. سپس میتوان ابتدا تا حدی مقدمه مقاله و پس از آن تا حدی قسمت بحث (Discussion) را آماده کرد. در ادامه با بهره گیری از جملات نوشته شده در قسمتهای مقدمه، مواد و روشها، نتایج و بحث میتوان نسخه اولیه چکیده (Abstract) را نیز آماده کرد.
به همین ترتیب قسمت خلاصه و نتیجهگیری (Conclusion) مقاله با در نظر گرفتن چکیده مقاله و دیگر بخشهای نوشته شده و نیز توضیح پژوهشهای آتی (Future works)، با استفاده از جملات و عبارات جدید نوشته شود. لازم به ذکر است که در هنگام نوشتن مقاله بین بخشهای مختلف مقاله چندین بار جابجایی صورت میگیرد. به عبارت بهتر پس از تکمیل بخشی از «مقدمه» میتوان بخش دیگری از «نتایج» و/ یا «بحث» را تکمیل نمود. در نهایت کلمات کلیدی (Keywords) و مراجع (References) نوشته میشوند.
در هنگام نوشتن مقاله عنوانهای مختلفی که به ذهن میرسد در صفحه اول نوشته میشود که در نهایت با تلفیق این عنوانها، یک عنوان مناسب که گویای پژوهش بوده و در عین حال جذاب باشد، انتخاب میگردد. در اینجا تاکید میگردد که فرآیند نوشتن مقاله یک فرآیند دینامیک بوده و نویسنده میبایست چندین بار در بین بخشهای مختلف مقاله جابجا شود که در این میان تجربه نویسنده بسیار حایز اهمیت است.
فرمولها، روابط ریاضی، شکلها و جداول استفاده شده در متن مقاله میبایست به صورت عددی شماره گذاری شوند. همچنین لازم است به تمامی شکلها و قسمتهای مختلف هر شکل و جدول، پیش از قرار گرفتن شکل/ جدول در متن مقاله اشاره گردد. قسمتهای مختلف هر شکل نیز به صورت (a)، (b) و … شماره گذاری شود. جدولها و شکلها، خلاصه نتایج و یافتهها را برای افرادی که به مقاله نگاه میکنند، نمایش میدهد.
پس از آماده شده نسخه اولیه manuscript، دیگر افرادی که در (پشتیبانی) پژوهش مشارکت داشتهاند نیز میبایست این نسخه را مطالعه کنند و نظرات خود را به نویسنده اصلی ارایه کنند تا پس از بحث و تبادل نظر، نسخه تکمیل شده آماده شود. پس از تکمیل و گنجاندن نظرات تمامی نویسندگان، توصیه میشود که به مدت یک هفته پیش نویس مقاله را در کشوی کمد خود بگذارید و به هیچ وجه آنرا مطالعه نکنید. پس از سپری شدن حداقل یک هفته، دوباره پیشنویس مقاله را از ابتدا و از عنوان مطالعه کنید. قطعاً به نکات جدیدی پی میبرید که از قلم افتاده است و لذا ضروری است که مجدداً به ویرایش مقاله بپردازید.
به این ترتیب نسخه نهایی پیشنویس مقاله آماده خواهد شد. دقت شود که از بکار بردن جملات و عبارات تکراری در متن مقاله اجتناب کنید و به عنوان یک نکته منفی تلقی میشود.
معمولاً در manuscript قلم استفاده شده Times New Roman با اندازه ۱۱ یا ۱۲ و فاصله بین خطوط متن مقاله معمولا ۵/۱ تا ۲ میباشد. همچنین ابتدا باید تمام متن مقاله (بدون هیچگونه عکس و جدول) به صورت تک ستونه نوشته شود و در انتها و پس از مراجع، ابتدا جداول و سپس شکلهای مقاله قرار بگیرند. هر شکل و هر جدول میبایست در یک صفحه جداگانه قرار داده شود. دقت شود اعداد، واحد محورها و نوشتههای هر شکل واضح و خوانا باشند و توضیحات هر شکل نیز باید به طور کامل در پایین آن ذکر شوند. فرمت و کلیات ظاهری شکلها و جداول را نیز با استفاده از مقالات دانلود شده از شمارههای اخیر مجله و یا در قسمت «راهنمایی برای نویسندگان» از سایت مجله میتوان یافت.
ذکر این نکته ضروری است که ممکن است یک مجله خاص(برای برخی از مجلات IEEE می توان manuscript را کاملا مشابه با مقاله چاپ شده آماده و ارسال نمود. در این حالت manuscript دو ستونه بوده و جداول و شکل ها نیز در متن مقاله قرار دارند.)، manuscript را مشابه مقاله اصلی با درج کلیه شکلها و جداول در متن مقاله نیز بپذیرد و نیازی به خارج کردن شکلها و جداول از متن و قرار دادن آنها در انتها و پس از مراجع نباشد.