همه مقالات ISI در یک سطح از اعتبار قرار ندارند؛ برخی تنها در فهرست ISI listed نمایه می‌شوند و برخی دیگر در مجلات JCR با ایمپکت فاکتور (Impact Factor) منتشر می‌گردند. اینجاست که پرسش اساسی پژوهشگران شکل می‌گیرد: تفاوت واقعی مقالات ISI بدون ایمپکت با JCR چیست؟ در این مطلب پاسخ این سؤال را خواهیم داد.
در دنیای امروز، رشد و توسعه علمی کشورها بیش از هر زمان دیگری به انتشار مقالات علمی معتبر وابسته است. پژوهشگران، دانشجویان و اساتید دانشگاهی برای اثبات توانمندی‌های علمی خود، ناگزیرند یافته‌های تحقیقاتی‌شان را در نشریات بین‌المللی منتشر کنند. در این میان، دو نام بیش از همه به گوش می‌رسد: ISI و JCR. بسیاری از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری هنگام انتخاب مسیر پژوهشی خود، با پرسشی اساسی مواجه می‌شوند: تفاوت واقعی میان مقالات ISI بدون ایمپکت (ISI listed) و مقالات JCR چیست و کدام یک برای ارتقا و پیشرفت علمی مناسب‌تر است؟
مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) که قدمتی بیش از یک قرن دارد، از نخستین نهادهایی بود که با هدف سازمان‌دهی و ارزیابی علمی نشریات پژوهشی شکل گرفت. این مؤسسه با معرفی پایگاه داده‌های متنوع و شاخص‌های استنادی، بستری فراهم کرد تا مقالات پژوهشگران نه‌تنها منتشر شوند، بلکه میزان تأثیرگذاری علمی آن‌ها نیز قابل‌سنجش گردد. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای ISI، تقسیم‌بندی مجلات به دو گروه اصلی است:
مجلات ISI listed که تنها نمایه می‌شوند و ضریب تأثیر (Impact Factor) ندارند.
مجلات JCR که دارای ایمپکت فاکتور بوده و سطح بالاتری از اعتبار علمی و پژوهشی را دارا هستند.
شناخت این تفاوت‌ها، برای هر پژوهشگر اهمیت حیاتی دارد؛ چرا که انتخاب اشتباه می‌تواند موجب اتلاف زمان، هزینه و حتی ناکامی در مسیر ارتقا یا پذیرش دانشگاهی شود. به‌طور مثال، مقاله‌ای که در یک مجله ISI listed منتشر می‌شود، ممکن است برای دفاع پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا مصاحبه دکتری کافی باشد، اما همان مقاله در فرآیند ارتقا هیئت علمی یا پذیرش بورس بین‌المللی، امتیاز چندانی به همراه نداشته باشد.
در این مطلب، با نگاهی جامع و تحلیلی، به بررسی تاریخچه ISI، ویژگی‌های مقالات ISI listed و JCR، تفاوت‌های کلیدی آن‌ها، کاربردهای پژوهشی هرکدام، و چالش‌هایی که پژوهشگران در مسیر انتخاب مجله مناسب با آن روبه‌رو می‌شوند خواهیم پرداخت. همچنین در پایان، به پرسش‌های رایج در این زمینه پاسخ داده و یک جمع‌بندی کاربردی ارائه می‌کنیم تا پژوهشگران بتوانند مسیر درست انتشار مقاله خود را انتخاب کنند.
مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) در سال 1885 تأسیس شد. این نهاد علمی در ابتدا با هدف جمع‌آوری و سامان‌دهی منابع علمی فعالیت خود را آغاز کرد، اما به مرور زمان به یکی از معتبرترین نهادهای علمی جهان تبدیل شد.
یکی از نوآوری‌های ISI، ایجاد شاخص‌های استنادی مانند Science Citation Index (SCI) بود. این شاخص‌ها امکان رهگیری میزان ارجاعات به یک مقاله یا مجله را فراهم می‌کردند و به مرور به معیاری جهانی برای سنجش اعتبار علمی بدل شدند.
شعار اصلی ISI، «دانش آماری برای جهانی بهتر» است. مأموریت این مؤسسه فراهم کردن بستری برای اندازه‌گیری تأثیر پژوهش‌ها و هدایت محققان به سوی ارتقای کیفیت علمی است.
این دسته از مجلات، در فهرست پایگاه ISI قرار دارند اما فاقد ضریب تأثیر (Impact Factor) هستند. به عبارتی، اعتبار آن‌ها از نظر نمایه‌سازی تضمین شده است، اما از نگاه دانشگاهی در رتبه پایین‌تری نسبت به مجلات JCR قرار می‌گیرند.
این مجلات در پایگاه Journal Citation Reports (JCR) نمایه شده‌اند و دارای ضریب تأثیر مشخص هستند. پذیرش مقاله در این مجلات دشوارتر بوده و تنها مقالات با کیفیت علمی بالا شانس پذیرش دارند.
وقتی صحبت از مقالات ISI می‌شود، بسیاری از پژوهشگران تازه‌کار به اشتباه تصور می‌کنند که همه آن‌ها از نظر علمی و اعتبار یکسان هستند. در حالی‌که تفاوت‌های قابل‌توجهی میان مقالات ISI listed و JCR وجود دارد که شناخت آن‌ها برای انتخاب مسیر درست پژوهشی بسیار حیاتی است.
مقالات ISI listed در پایگاه داده ISI صرفاً ثبت و نمایه‌سازی می‌شوند. این بدان معناست که مقاله شما در یک مجله معتبر منتشر می‌شود، اما شاخص استنادی یا ایمپکت فاکتور برای آن مجله تعریف نشده است.
در مقابل، مجلات JCR دارای ضریب تأثیر مشخص هستند که نشان می‌دهد مقالات منتشرشده در آن مجله، به چه میزان توسط سایر پژوهشگران در سطح بین‌المللی مورد استناد قرار گرفته‌اند.
در بسیاری از دانشگاه‌ها و به‌ویژه وزارت علوم ایران، مجلات JCR جایگاه بالاتری نسبت به ISI listed دارند. به همین دلیل، در مقاطع دکتری و برای ارتقای هیئت علمی، داشتن مقاله در یک مجله JCR بسیار ارزشمندتر تلقی می‌شود. در حالی‌که ISI listed بیشتر برای مقاطع کارشناسی ارشد یا امتیازات جزئی پژوهشی کاربرد دارد.
چاپ مقاله در مجلات ISI listed اغلب با پرداخت هزینه انجام می‌شود و فرآیند پذیرش نیز ساده‌تر و سریع‌تر است. اما در مجلات JCR، پذیرش مقاله نه‌تنها زمان‌بر است بلکه الزاماً هزینه‌ای نیز دریافت نمی‌شود. نکته مهم این است که JCR پذیرش مقاله را صرفاً بر اساس کیفیت علمی و نوآوری پژوهش انجام می‌دهد و امکان تضمین وجود ندارد.
مقالات ISI listed معمولاً با داوری سریع‌تر و آسان‌تر پذیرش می‌شوند، اما در JCR فرآیند داوری بسیار سخت‌گیرانه است. این داوری چندمرحله‌ای بوده و گاهی تا یک سال یا بیشتر به طول می‌انجامد.
چاپ مقاله در مجلات ISI listed به دلیل سرعت پذیرش و هزینه‌بر بودن، برای دانشجویان کارشناسی ارشد بسیار مناسب است. بسیاری از دانشگاه‌ها داشتن یک مقاله ISI listed را برای دفاع از پایان‌نامه کافی می‌دانند.
داشتن مقاله ISI listed در مصاحبه دکتری می‌تواند به عنوان یک امتیاز مثبت محسوب شود، اما معمولاً نمره کامل پژوهشی تنها به مقالات JCR اختصاص می‌یابد. با این حال، در صورت نبود شرایط برای JCR، ISI listed می‌تواند خلأ پژوهشی دانشجو را پر کند.
بسیاری از مؤسسات معتبر مانند «اشراق» فرایند ارسال مقاله به مجلات ISI listed را تسهیل می‌کنند. در صورت ریجکت شدن مقاله، معمولاً یک مجله دیگر جایگزین می‌شود تا پژوهشگر متحمل ضرر مالی نشود.
مقالات JCR به دلیل دارا بودن ایمپکت فاکتور، یکی از معتبرترین دستاوردهای پژوهشی به شمار می‌روند. برای دانشجویان دکتری و اعضای هیئت علمی، داشتن مقاله JCR یک الزام است، چرا که در ارتقا، جذب هیئت علمی و دریافت گرنت پژوهشی نقش کلیدی دارد.
نوآوری در موضوع پژوهش
استفاده از روش‌های علمی معتبر و روزآمد
پایبندی کامل به اصول اخلاق پژوهشی
کیفیت بالای نگارش و فرمت استاندارد مقاله
مطالعه دقیق بخش Instructions for Authors
انتخاب مجله متناسب با موضوع پژوهش
همکاری با اساتید و پژوهشگران باتجربه
بازبینی و ویرایش چندمرحله‌ای قبل از ارسال
ایمپکت فاکتور یک مجله بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:
تعداد استنادات به مقالات منتشرشده در دو سال گذشته ÷ تعداد کل مقالات منتشرشده در همان بازه زمانی
این شاخص نشان می‌دهد که میانگین تعداد استناد به هر مقاله در آن مجله چقدر بوده است.
برخی پژوهشگران تنها به عدد ایمپکت فاکتور توجه می‌کنند، در حالی‌که باید زمینه تخصصی مجله و نوع استنادات نیز مدنظر قرار گیرد. به عنوان مثال، ایمپکت 2 در رشته علوم انسانی بسیار ارزشمند است، در حالی که همان عدد در رشته پزشکی سطح متوسط محسوب می‌شود.
ISI listed: امتیاز محدود اما مفید برای کارشناسی ارشد
JCR: امتیاز کامل برای ارتقا، جذب هیئت علمی و فرصت‌های پژوهشی
دانشگاه‌های معتبر جهان در فرآیند پذیرش دکتری و اعطای بورس تحصیلی، مقالات JCR را بسیار ارزشمندتر از ISI listed تلقی می‌کنند.
دانشجویانی که برای دفاع پایان‌نامه یا مصاحبه دکتری زمان محدودی دارند، معمولاً به سمت ISI listed می‌روند.
عدم آگاهی از حوزه تخصصی مجله و ارسال مقاله نامتناسب، باعث افزایش احتمال ریجکت شدن به‌ویژه در مجلات JCR می‌شود.
اگر هدف شما ارتقای سریع رزومه برای مصاحبه است، ISI listed کافی است. اما برای ارتقای علمی یا هیئت علمی، باید به سراغ JCR بروید.
بسیاری از مقالات به دلیل نادیده گرفتن فرمت‌بندی یا دستورالعمل‌های مجله رد می‌شوند.
همکاری با مؤسسات با تجربه می‌تواند شانس پذیرش مقاله را به‌ویژه در مجلات JCR افزایش دهد.
ISI listed: مناسب برای کارشناسی ارشد، مصاحبه دکتری و گرفتن امتیاز پایه پژوهشی
JCR: ضروری برای مقاطع دکتری، ارتقا هیئت علمی، بورس‌های بین‌المللی و کسب اعتبار جهانی
مقالات ISI listed و JCR هر دو در مسیر علمی پژوهشگران جایگاه ویژه‌ای دارند، اما تفاوت اصلی آن‌ها در وجود یا نبود ایمپکت فاکتور و سطح اعتبار دانشگاهی است. برای دانشجویان کارشناسی ارشد، ISI listed گزینه‌ای سریع و مناسب است، اما برای پژوهشگران حرفه‌ای و اعضای هیئت علمی، JCR یک ضرورت علمی محسوب می‌شود. بنابراین، انتخاب درست میان این دو بستگی مستقیم به اهداف پژوهشی، سطح علمی مقاله و موقعیت تحصیلی یا شغلی پژوهشگر دارد.
انتشار مقاله در مجلات JCR به دلیل سخت‌گیری علمی، اعتبار بالای بین‌المللی و نقش کلیدی آن در ارتقا هیئت علمی و پذیرش دکتری، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی پژوهشگران است. از آن‌جایی که این مجلات غیرتضمینی بوده و تنها بر اساس کیفیت علمی و نوآوری پژوهش پذیرش انجام می‌دهند، بسیاری از دانشجویان و اساتید در مسیر سابمیت مقاله با چالش‌های متعددی مواجه می‌شوند. مؤسسه اشراق با تجربه طولانی در زمینه خدمات پژوهشی، می‌تواند در این مسیر همراه پژوهشگران باشد. خدمات این مؤسسه عبارتند از:
انتخاب مجله مناسب JCR متناسب با موضوع و حوزه علمی مقاله
ویرایش تخصصی انگلیسی برای افزایش شانس پذیرش
استانداردسازی فرمت مقاله بر اساس دستورالعمل هر مجله
پیگیری مراحل داوری و پاسخ‌گویی به داوران تا دریافت پذیرش
نکته مهم این است که هیچ مؤسسه‌ای، از جمله اشراق، نمی‌تواند تضمین صددرصدی پذیرش در مجلات JCR بدهد؛ زیرا پذیرش نهایی تنها به کیفیت علمی مقاله بستگی دارد. با این حال، بهره‌گیری از تجربه کارشناسان اشراق می‌تواند به شکل چشمگیری احتمال موفقیت در این مسیر دشوار را افزایش دهد.
در نهایت، اگر هدف شما از انتشار مقاله، ارتقای رزومه پژوهشی در سطح بین‌المللی، گرفتن بورسیه‌های تحصیلی یا ارتقا در هیئت علمی دانشگاه‌هاست، چاپ مقاله در مجلات JCR بهترین گزینه است و همکاری با مؤسسه اشراق می‌تواند یک همراه مطمئن در این مسیر پرچالش باشد. جهت ثبت سفارش بر روی لینک زیر کلیک نمایید:
راه‌های ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تمام‌وقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره می‌توانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفت‌وگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شماره‌های زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
خیر. معمولاً تنها مقالات JCR در فرآیند ارتقا هیئت علمی امتیاز کامل دارند.
کیفیت علمی بالا، نوآوری، و رعایت دقیق فرمت مجله.
بله، اما سطح اعتبار آن‌ها متفاوت است. ISI listed معتبر است اما ضریب تأثیر ندارد.
پایگاه ISI جامع‌ترین پایگاه نمایه‌سازی است، اسکوپوس بیشتر در علوم کاربردی و مهندسی استفاده می‌شود و پابمد تخصصی علوم پزشکی است.
از طریق پایگاه Journal Citation Reports (JCR) می‌توان به ایمپکت فاکتور هر مجله دسترسی داشت.
اینستاگرام
تلگرام