مجلات نمایهشده در پایگاههایی همچون ISI، دارای استانداردهای خاصی برای نگارش، استناددهی و ساختاردهی مقالات هستند. یکی از شناختهشدهترین و پرکاربردترین سبکهای نگارش مقاله، سبک APA است که نهتنها در نگارش منابع بلکه در تمامی اجزای مقاله اعمال میشود. در این مطلب به بررسی ساختار، اصول و انواع مقالاتی که با سبک APA نوشته میشوند خواهیم پرداخت.
در جهان امروز که تولید علم و نشر بینالمللی یافتههای پژوهشی نقش حیاتی در ارتقاء علمی کشورها و توسعه فناوری ایفا میکند، نگارش مقالات علمی بهصورت حرفهای و مطابق با استانداردهای بینالمللی اهمیتی دوچندان یافته است. یکی از مهمترین عوامل در پذیرش یا رد مقالات توسط سردبیران مجلات معتبر، پایبندی دقیق به شیوهنامههای نگارشی مجله است. مجلات نمایهشده در پایگاههای علمی مانند ISI، علاوه بر محتوا و کیفیت علمی مقاله، بر فرمت نگارش نیز نظارت سختگیرانهای دارند و کوچکترین انحراف از سبک نگارشی مورد نظر، میتواند موجب رد اولیه مقاله شود؛ حتی اگر محتوای آن ارزش علمی بالایی داشته باشد.
در میان سبکهای مختلف نگارشی مورد استفاده در نشریات بینالمللی، سبک APA (American Psychological Association) یکی از پرکاربردترین و معتبرترین روشهاست که نه تنها در حوزه روانشناسی، بلکه در بسیاری از رشتههای علوم انسانی، علوم اجتماعی، علوم تربیتی، مدیریت، علوم پزشکی و حتی برخی گرایشهای فنی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. با این حال، بسیاری از نویسندگان به اشتباه تصور میکنند سبک APA صرفاً محدود به شیوه ارجاعدهی است، در حالی که این سبک مجموعهای از دستورالعملهای دقیق برای ساختاردهی کل مقاله، از صفحه عنوان تا منابع، را در بر میگیرد.
درک کامل قواعد سبک APA برای هر پژوهشگر، دانشجو، و نویسنده علمی که قصد انتشار مقاله در مجلات بینالمللی دارد، ضروری است. این سبک نهتنها به نظم مقاله کمک میکند بلکه با سادهسازی ساختار و ارجاعها، خوانایی آن را نیز افزایش میدهد. در این مقاله، به صورت دقیق و مرحلهبهمرحله، با اصول ساختاری و نگارشی سبک APA آشنا خواهیم شد. همچنین به بررسی دلایل ارجحیت آن نسبت به سایر سبکها، انواع مقالاتی که با این فرمت نوشته میشوند، و تفاوتهای آنها خواهیم پرداخت.
هدف این مطلب، ارائه راهنمایی جامع برای نگارش علمی استاندارد است؛ به گونهای که نویسنده پس از مطالعه آن، بتواند مقالهای حرفهای و همسو با معیارهای روز دنیا، به سبک APA تهیه کند؛ مقالهای که نه تنها از نظر علمی بلکه از نظر فرم نیز واجد شرایط چاپ در نشریات معتبر بینالمللی باشد.
پیش از آنکه نگارش مقالهای علمی با محتوای قوی آغاز شود، لازم است نویسنده با چارچوب و قالب مورد انتظار مجلهای که قصد ارسال مقاله به آن را دارد آشنا باشد. سبک APA یکی از شناختهشدهترین سبکهای نگارش در سطح بینالمللی است که در آن، نهتنها نحوه استناد به منابع بلکه ساختار کلی مقاله، نحوه صفحهبندی، قالببندی متن، و نحوه نمایش عناصر مختلف مقاله مانند عنوان، چکیده، جدولها و رفرنسها با دقت تعریف شده است. در ادامه، به مهمترین اجزای فرمتبندی مقاله در سبک APA میپردازیم:
یکی از ابتداییترین و درعینحال مهمترین اصول سبک APA، مربوط به قالببندی ظاهری مقاله است:
تمامی متن مقاله باید دو فاصلهای (Double-spaced) باشد.
حاشیهها باید از هر طرف صفحه 1 اینچ (2.54 سانتیمتر) در نظر گرفته شوند.
فونت پیشنهادی Times New Roman با اندازه 12 پوینت است.
متن باید از سمت چپچین (Left-Aligned) باشد و نباید متن را به صورت Justify تنظیم کرد.
Running Head یا سرصفحه، خلاصهای کوتاه از عنوان مقاله است که در بالای هر صفحه درج میشود. نکات زیر در این بخش باید رعایت شود:
حداکثر طول آن 50 کاراکتر است.
در صفحات عنوان (title page)، عبارت Running head: SHORT TITLE نوشته میشود، اما در صفحات بعدی فقط SHORT TITLE باقی میماند.
صفحه عنوان یکی از مهمترین بخشهاست که باید شامل موارد زیر باشد:
عنوان کامل مقاله (وسطچین و در نیمه بالایی صفحه)
نام کامل نویسنده یا نویسندگان
وابستگی سازمانی (Affiliation) شامل دانشگاه یا موسسه تحقیقاتی مربوطه
در برخی موارد ممکن است اطلاعات اضافی نظیر ایمیل نویسنده مکاتبهکننده، تاریخ، یا شماره تماس نیز درج شود.
باید بین 150 تا 250 کلمه باشد.
بدون تورفتگی (indent) و در یک پاراگراف نوشته شود.
شامل خلاصهای از مسئله پژوهش، روش، یافتهها و نتیجهگیری کلی است.
در سبک APA، چکیده معمولا با عنوان Abstract آغاز میشود و در صفحهای جداگانه آورده میشود.
پس از صفحه عنوان و چکیده، بدنه اصلی مقاله قرار میگیرد. بسته به نوع مقاله، ساختار آن متفاوت خواهد بود (که در بخش بعدی بررسی میشود).
منابع در صفحهای جدید با عنوان References فهرست میشوند.
چیدمان بر اساس ترتیب حروف الفبا بر اساس نام خانوادگی نویسنده اول است.
کلیه منابعی که در متن به آنها ارجاع داده شده، باید در لیست منابع ذکر شوند.
فرمت مرجعدهی به صورت زیر است:
مثال برای کتاب:
Lastname, F. M. (Year). Title of work: Capital letter also for subtitle. Publisher.
مثال برای مقاله ژورنال:
Lastname, F. M. (Year). Title of article. Title of Periodical, volume number(issue number), pages.
سبک APA به دلایل مختلفی به عنوان انتخاب اول بسیاری از مجلات علمی در سطح بینالمللی شناخته میشود. از جمله:
APA توسط انجمن روانشناسی آمریکا پایهگذاری شده که یکی از نهادهای معتبر در حوزه علم محسوب میشود.
بسیاری از مجلات، دانشگاهها، و پایگاههای داده علمی همچون PubMed، Scopus، و Web of Science سبک APA را به عنوان استاندارد نگارشی خود برگزیدهاند.
قوانین APA به صورت مرتب بازبینی شده و با تغییرات تکنولوژیکی و علمی هماهنگ میشود.
APA با نرمافزارهایی چون EndNote، Mendeley، Zotero و حتی Google Scholar کاملاً سازگار است.
سبک APA برای انواع مختلفی از مقالات علمی قابل استفاده است. در این بخش پنج نوع از مهمترین انواع مقاله با ساختار APA بررسی میشود:
این نوع مقالهها معمولا در رشتههای علوم انسانی رایج هستند و بر تحلیل انتقادی پژوهشهای موجود تمرکز دارند.
تعریف مسئله و ویژگیهای آن
مرور ادبیات و خلاصهای از پژوهشهای قبلی
شناسایی تناقضات، شکافها و سوالات تحقیقاتی
ارائه پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی
صفحه عنوان
چکیده
بدنه مقاله
منابع
مسئله پژوهشی
ساختار مقاله
منابع کلیدی
نتیجهگیری
این نوع مقالات در علوم پزشکی، مهندسی و علوم تجربی رایج هستند و به توصیف یک پژوهش تجربی میپردازند.
مقدمه: طرح مسئله و اهمیت آن
روششناسی: توصیف روشها، ابزارها و فرآیند پژوهش
یافتهها: ارائه نتایج آماری
بحث: تحلیل یافتهها و بیان مفاهیم
صفحه عنوان
چکیده
مقدمه
روشها
یافتهها
بحث
نتیجهگیری
منابع
پینوشتها، پیوستها، جداول، تصاویر
مسئله پژوهش
جامعه آماری
روشها
یافتههای کلیدی
مفاهیم کاربردی
در مقاله نظری، نویسنده تلاش میکند یک فرضیه نظری را بسط داده یا ساختار آن را بهبود دهد.
ارزیابی مطالعات گذشته
ساخت و توسعه یک چارچوب نظری جدید
تحلیل نقاط قوت و ضعف نظریههای موجود
بیان مسئله در یک جمله
هدف مقاله
منابع اصلی
نتیجهگیری نظری
این نوع مقالات به معرفی روشهای نوین تحقیق، تکنیکهای جمعآوری و تحلیل دادهها میپردازد.
بهینهسازی روشهای پژوهش
ارائه دستورالعملهای واضح برای استفاده عملی
ارائه ساختار مفصل روش تحقیق
تحلیل مزایا و معایب روش
ارائه جزئیات فنی در پیوستها
معرفی روش جدید
مزایای آن نسبت به روشهای قبلی
دامنه کاربرد
در این مقالهها، یک یا چند مورد خاص در یک زمینه معین به صورت عمیق مورد بررسی قرار میگیرند.
علوم مهندسی، پزشکی، علوم اجتماعی
معرفی نمونه موردی
تشریح مسئله و روش حل آن
تحلیل دادهها
نتیجهگیری کلی
اطلاعات جامعه آماری
معرفی مسئله
ارائه نظریه یا چارچوب پیشنهادی
بسیاری از پژوهشگران و نویسندگان علمی تصور میکنند که کیفیت علمی مقاله تنها عامل تعیینکننده در پذیرش آن از سوی مجلات معتبر است؛ در حالی که در واقعیت، اولین مرحلهای که هر مقاله با آن مواجه میشود، بررسی اولیه توسط سردبیر (Initial Screening) است، نه داوری علمی. در این مرحله، سردبیر پیش از آنکه وارد محتوای پژوهش شود، ساختار ظاهری، فرمتبندی، نحوه استناددهی و تطابق کلی مقاله با راهنمای نویسندگان (Author Guidelines) مجله را بررسی میکند.
اگر مقالهای حتی با محتوای علمی ارزشمند، فاقد فرمتبندی صحیح باشد یا سبک نگارشی مشخصی مثل APA را بهدرستی رعایت نکرده باشد، در اغلب موارد بدون ارسال برای داوری علمی، رد میشود (Desk Reject). چنین تصمیمی نه بهدلیل ضعف علمی مقاله، بلکه بهخاطر نادیده گرفتن الزامات ظاهری و ساختاری است که در دنیای نشر علمی اهمیت بالایی دارند.
از سوی دیگر، رعایت دقیق سبک APA در تنظیم مقاله میتواند سرعت بررسی اولیه را افزایش داده، حس حرفهای بودن و جدیت نویسنده را به سردبیر منتقل کرده و شانس ارسال مقاله به مرحله داوری را بهشکل چشمگیری بالا ببرد. مجلات معتبر معمولا با حجم بالایی از مقالات دریافتی مواجهاند و تمایل دارند با صرف کمترین زمان، مقالات آماده و منطبق با فرمت را برای ارزیابی علمی ارسال کنند.
بنابراین، میتوان گفت که فرمتبندی صحیح مقاله به سبک APA نهتنها یک الزام فنی، بلکه یک راهبرد هوشمندانه برای عبور موفق از اولین سد پذیرش مقاله است. این کار نشان میدهد که نویسنده مقاله، علاوه بر توان علمی، به نظم، دقت و استانداردهای بینالمللی نگارش نیز متعهد است؛ ویژگیهایی که نزد داوران و سردبیران بهشدت ارزشمند تلقی میشود.
نگارش مقاله به سبک APA نهتنها به شکلگیری یک چارچوب علمی منظم و قابل استناد کمک میکند، بلکه موجب پذیرش آسانتر مقاله در مجلات معتبر ISI میشود. با رعایت دقیق اصول قالببندی، استناددهی، ساختار چکیده و بخشبندی صحیح مقاله میتوان تا حد زیادی فرآیند ارزیابی توسط داوران را تسهیل کرد. همچنین، سبک APA با انعطافپذیری بالا، برای انواع مقالات علمی از نظری تا تجربی و از روششناسی تا موردپژوهی مناسب است.
با شناخت دقیق از ساختارها، چکیدهها، و نحوه ارجاعدهی در سبک APA، پژوهشگران میتوانند مقالات خود را به شکلی حرفهای و منطبق با استانداردهای بینالمللی تنظیم کنند و شانس پذیرش مقاله خود در ژورنالهای ISI را افزایش دهند.
فرآیند نگارش مقاله علمی، تنها با تولید محتوای پژوهشی به پایان نمیرسد. تنظیم دقیق ساختار مقاله، پیروی از استانداردهای سختگیرانه نگارشی مجلات بینالمللی و رعایت اصول فرمتبندی به سبکهایی همچون APA، نقش تعیینکنندهای در پذیرش یا رد مقاله دارد. کوچکترین خطا در ساختار صفحه عنوان، نوع فونت، فاصله خطوط، یا فرمت منابع میتواند اعتبار علمی کار را زیر سؤال ببرد و تلاش پژوهشگر را بینتیجه سازد.
در چنین شرایطی، بهرهگیری از خدمات حرفهای، دقیق و تخصصی مؤسسه اشراق میتواند مسیر انتشار مقاله را هموار کند. تیم متخصصان این مؤسسه با تسلط کامل بر سبکهای نگارشی از جمله APA، MLA، Chicago، IEEE و Vancouver، کلیه مراحل فرمتبندی، تنظیم منابع، و آمادهسازی مقاله برای ارسال به مجلات ISI را با نهایت دقت و مطابق با آخرین نسخه دستورالعملها انجام میدهند.
چه به دنبال تنظیم مقالهای از صفر به سبک APA باشید، چه نیاز به اصلاح ساختار مقالهای آماده، یا حتی صرفاً خواهان استانداردسازی منابع و ارجاعها، خدمات مؤسسه اشراق پاسخی حرفهای و مطمئن به نیاز شماست. این مؤسسه با سالها تجربه در همراهی پژوهشگران، همواره کیفیت، سرعت و دقت را در اولویت قرار داده و مسیر ورود مقالات علمی به مجلات معتبر را هموار کرده است.
راههای ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تماموقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفهای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره میتوانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفتوگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شمارههای زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
بله، برای مثال: مقاله: نام خانوادگی، نام. (سال). عنوان مقاله. نام مجله, شماره جلد(شماره), شماره صفحات. کتاب: نام خانوادگی، نام. (سال). عنوان کتاب. ناشر.
استناد یا ارجاع نشان دهنده میزان استفاده از مقالات پیشین، برای اولین بار، 50 سال قبل توسط یوجین گارفیلد با نام Science Citation Index یا SCI منتشر شد. این اولین تلاش سیستماتیک برای پیگیری و استناد در ادبیات علمی بود.
خیر، بهتر است از یک سبک رفرنسنویسی یکپارچه در کل مقاله استفاده کنید. استفاده از سبکهای مختلف در یک مقاله میتواند موجب سردرگمی خوانندگان و کاهش انسجام علمی پژوهش شود.
در سبکهای مختلف رفرنسنویسی، منابع اینترنتی نیز مانند سایر منابع با ذکر نویسنده، عنوان، تاریخ انتشار و آدرس URL ارجاع داده میشوند. همچنین تاریخ دسترسی به منابع اینترنتی نیز باید ذکر شود تا نشان دهد که چه زمانی به آن منبع دسترسی داشتهاید.
بهترین روش این است که به دستورالعملهای دانشگاه یا مجلهای که قصد ارسال مقاله به آن را دارید، مراجعه کنید. هر دانشگاه یا مجله ممکن است یک سبک رفرنسنویسی خاص را توصیه کند.