آیا تمامی مجلات باید کد doi داشته باشند ؟

دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری که برای دفاع از پایان نامه خود ملزم به پذیرش و چاپ مقاله در مجلات معتبر داخلی و یا خارجی شده اند ، همواره دغدغه وجود و یا عدم وجود کد دی او آی  DOI در مقاله خود را دارند .

شاید این دغدغه به دلیل الزاماتی است که از جانب دانشگاه و اساتید شده است . که البته ممکن است خود اساتید و عوامل دانشگاهی نیز با این کد آنچنان آشنایی نداشته باشند .

برای پاسخ به سوال پژوهشگران عزیزمان و همچنین دانشجویان مستعد و پرتلاش که درحال آماده سازی مقالات علمی خود هستند و قصد ارسال آنان به مجلات معتبر از جمله مجلات isi را دارند ، در خصوص کد دی او آی و اینکه آیا تمامی مجلات باید کد doi داشته باشند ؟ در ابتدا برای راحتی خیال عزیزان اعلام می کنیم که این کد فقط در برخی از مجلاتی که چاپ دیجیتال دارند وجود دارد و لزوما به اعتبار مجله و مقاله مربوط نمی شود . اما در خصوص آشنایی بیشتر با این کد به معرفی آن و نحوه عملکرد آن می پردازیم :

   کدDOI  چیست؟

DOI  مخفف سه کلمه "Digital Object Identifier" است که برگردان فارسی آن "شناسه برنمود دیجیتالی" می شود و جهت دسترسی آدرس محتوای موجود در اینترنت از قبیل مقاله، کتاب، مدیا و ... مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع این شناسه برای هر محتوای اینترنتی منحصر بفرد و مستقل صادر می شود. همچنینDOI می تواند شامل اطلاعات جزئی در مورد آن محتوای مورد نظر همچون تاریخ انتشار یا تعداد صفحه نیز باشد.

 این کد در کشور ما به نامهای دیگری نیز در فضای مجازی و یا در بین اشخاص شناخته می شود که ممکن است شما با آنها روبرو شوید. این نامها عبارتند از:

کد دیجیتالی، شناسه دیجیتالی، شناسه برنمود دیجیتالی، کد دی او آی که همگی اینها همان DOI است و بدین معناست که از طریق این کد به آدرس محتوای مورد نظر خود و کلیه خصوصیات و جزییات آن بطور ثابتی دسترسی خواهید یافت.

شناسه دیجیتال مقالات علمی یا DOI، یک کد منحصر به فرد برای هر مقاله است که همانند اثر انگشت برای آن مقاله می‌باشد . DOI مثل یک بارکد برای شناسایی مقالات آنلاین عمل می‌کند. ناشران برای بهبود شاخص‌های کیفی و کمی مقالات خود با دریافت این کد، عملا قسمت عمده‌ای از مراحل ارتقاء مجله و افزایش شانس نمایه‌سازی را پشت سر می‌گذارند.

هر اسم DOI شامل مجموعه ای از اعداد و گاهی حروف و علامت‌هاست که به هر نوع منبع نوشتار دیجیتالی اختصاص می‌یابد. این شاخص از دو بخش یعنی کد ناشر و کد سند تشکیل شده است که با علامت (/) از هم جدا می‌شوند.

به عنوان مثال فرض کنید می‌خواهید مقاله‌ای را به استاد خود در دانشگاه به عنوان یکی از منابع علمی مورد نظرتان، معرفی کنید. در این حالت کافی است به جای اینکه تمامی مشخصات مقاله مانند موضوع، نام کامل نویسنده و تاریخ انتشار آن مقاله را برای وی ارسال کنید، تنها کد DOI مقاله را برای او بفرستید. بدین ترتیب او فقط با کلیک بر روی این کد، مستقیما به محل ذخیره مقاله مورد نظر شما که احتمالاً یک دیتابیس علمی یا وب سایت  یک مجله است، منتقل خواهد شد.

طبق آنچه که گفته شد کد DOI صرفا یک کد دیجیتالی است که برای مجلات دیجیتالی می باشد و صرفا برای پیدا کردن آسان تر مقالات است یعین لینک مستقیم مقاله و با آن لینک می توان در حالت آنلاین بدون دانستن نام مقاله و نویسنده آن مقاله را دانلود نمایید . بنابراین کد DOI هیچگونه با اعتبار و امتیاز مقاله مرتبط نیست و حاکی از بالا بودن اعتبار یک مجله و مقاله نیست . بلکه برای یافتن راحت تر و آسان تر مقاله در فضای مجازی و دیجیتال است . وجود این کد باعث می شود میزان بازدید و مطالعه مقاله افزایش یابد . مانند این است که لینک دسترسی مطلب و مقاله ای را در اختیار دیگران قرار دهیم و با در دسترس داشتن لینک مستقیم میزان بازدید و دانلود مقاله افزایش می یابد .

بنابراین برای دانشجویان و پژوهشگرانی که تصمیم به پذیرش و چاپ مقالات علمی خود دارند اعلام می داریم که با توجه به وجود یا عدم وجود کد DOI به انتخاب مجلات خود نپردازید زیرا اصلا دلیلی بر اعتبار و یا امتیاز خاص مقاله و مجله نمی باشد .