کد دی اوآی DOI چیست ؟

شاید امروزه در دانشگاه ها و در میان سخنان اساتید با این کلمه بسیار روبه رو شده باشید . جدیدا با این عناوین مواجه می شویم که کد دی او آی DOI مقاله چاپ شده کدام است ؟ چرا مقاله کد دی او آی ندارد ؟ و از این قبیل پرسش ها .

از نحوه بیان این پرسش ها مشخص است که همه اشخاص با این کد و دلیل اختصاص به برخی از مقالات برخی از مجلات آشنا نیستند .

شاید هم ناخاسته این پرسش ها را مطرح می کنند و نمی دانند که وجود کد دی او آی هیچگونه ارتباطی به اعتبار مجله و مقاله ندارد و صرفا یک کد دیجیتالی می باشد .

بنابراین برای پاسخ به سوال پژوهشگران و محققانی که آشنایی کامل و کافی با کد DOI ندارند و یا دلیل برخورداری برخی از مجلات از این کد را نمی دانند . همچنین آن دسته از دانشگاه هایی که تمرکز بر روی کد دی او آی دارند ولی شاید اصلا با این کد و نحوه عملکرد آن آشنایی ندارند . درصدد آمدیم تا در این خصوص تحقیق و متنی را ارائه نماییم تا به پاسخ تمامی سوالات خود برسید .

DOI چیست؟

DOI  مخفف سه کلمه "Digital Object Identifier" است که برگردان فارسی آن "شناسه برنمود دیجیتالی" می شود و جهت دسترسی آدرس محتوای موجود در اینترنت از قبیل مقاله، کتاب، مدیا و ... مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع این شناسه برای هر محتوای اینترنتی منحصر بفرد و مستقل صادر می شود. همچنینDOI می تواند شامل اطلاعات جزئی در مورد آن محتوای مورد نظر همچون تاریخ انتشار یا تعداد صفحه نیز باشد.

 این کد در کشور ما به نامهای دیگری نیز در فضای مجازی و یا در بین اشخاص شناخته می شود که ممکن است شما با آنها روبرو شوید. این نامها عبارتند از: کد دیجیتالی، شناسه دیجیتالی، شناسه برنمود دیجیتالی، کد دی او آی که همگی اینها همان DOI است و بدین معناست که از طریق این کد به آدرس محتوای مورد نظر خود و کلیه خصوصیات و جزییات آن بطور ثابتی دسترسی خواهید یافت.

۱۰٫۵۸۱۲/hepatmon.35179 این یک نمونه از DOI در یکی از مجلات ایرانی است. همانطور که می بینید DOI یک پیشوند یا Prefix و یک پسوند یا Suffix دارد. پیشوند DOI همواره با عدد ۱۰ شروع می شود که نشان دهنده این است که کد مزبور یک دی او آی است.

قسمت دوم پیشوند بعد از عدد ۱۰ ، معمولا یک کد چهار رقمی است که نشانگر جایی است که این DOI منحصر به فرد را برای شی دیجیتال اختصاص داده است.

در حال حاضر در خصوص مجلات علمی این کد چهار رقمی در واقع نشان دهنده ناشر مجله یعنی صاحب امتیاز مادی مجله است و نه صاحب امتیاز معنوی.

پسوند توسط ارائه دهنده DOI ساخته می شود و می تواند هر تعداد کاراکتر را به خود اختصاص دهد. در خصوص مثال بالا پسوند حاوی اسم مجله و شماره اختصاصی مقاله در مجله است.

DOI می تواند به هر شئی تخصیص یابد. مثلا به یک کتاب که به صورت الکترونیک منتشر شده است، یا بخشی از محتوای آنلاین، یک مقاله در یک مجله، یا یک DVD  همچنین DOI می تواند به سطوح مختلفی از یک شی تعلق بگیرد. مثلا مقاله شما یک DOI منحصر به فرد دارد که شما و تمامی پژوهشگران دیگر به راحتی با استفاده از آن می توانید مقاله را به اشتراک گذاشته و در زمره ارجاعات ذکر نمایید؛ همچنین ممکن است یکی از جداول مقاله شما دارای یک DOI انحصاری دیگر باشند که شما میتوانید در سایر نوشته های خود آن را به اشتراک بگذارید . از آنجایی که استفاده از کد دی او آی سبب افزایش سرعت برای یافتن یک مقاله و یا کتاب در دنیای دیجیتال و اینترنت است و صرفا به محتویات چاپی در دنیای دیجیتال اختصاص داده می شود نه سایر موارد چاپ شده . با وجود کد دی او آی راحت تر می توان مقاله را یافت و دانلود نمود ، همچنین اشتراک گذاری مقاله و افزایش بازدید آن نیز با این کد شدنی است . بنابراین بد نیست که مجلات دارای این کد باشند و به مقالات دیجیتالی چاپ شده خود این کد را اختصاص دهند . البته به دلیل جدید بودن این کد مجلات اندکی به این روند مجهز هستند و رفته رفته مجلات دیگر نیز وارد این پروسه و روند خواهند شد .

امیدواریم که توانسته باشیم به سوالاتی که در خصوص کد دی او آی در ذهن داشتید پاسخ داده باشیم . کارشناسان موسسه اشراق که سابقه طولانی مدت و درخشانی در زمینه استخراج مقالات علمی از پایان نامه و همچنین پذیرش و چاپ مقالات علمی در مجلات معتبر داخلی و خارجی دارد همواره در پی ارتقاء اطلاعات و معلومات مخطبان خود هستند و در فکر این هستند که تمامی دغدغه های فکری و ذهنی دانشجویان و محققان را در خصوص مقالات علمی برطرف سازد بنابراین با موارد ارائه شده امیدوارند که تمام دغدغه های فکری شما در خصوص کد دی او آی را برطرف نموده باشند .