یکی از مهمترین روشها برای انتقال نتایج پژوهشهای علمی، چاپ آنها در مجلات معتبر علمی است. پژوهشگران نیاز دارند نتایج خود را در مجلات علمی منتشر کنند تا هم جامعه علمی از آن بهرهمند شود و هم در رزومه خود امتیازاتی مانند ارتقای شغلی یا دفاع از پایاننامه کسب کنند. در این مقاله قصد داریم مراحل ارسال مقاله به مجلات داخلی را بررسی کنیم.
پیشرفت علمی و توسعه پایدار در هر کشور، نیازمند تولید و نشر دانش نوین و بومیسازی آن در قالب پژوهشهای علمی است. پژوهشگران، اساتید دانشگاهی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و متخصصان حوزههای مختلف علمی، همواره در تلاشاند تا با انجام تحقیقات کاربردی و نظری، سهم مؤثری در گسترش مرزهای دانش ایفا کنند. اما اهمیت پژوهش زمانی کامل میشود که نتایج آن در دسترس جامعه علمی قرار گیرد؛ و این مهم، تنها از طریق چاپ مقاله در مجلات معتبر علمی میسر میگردد.
در این میان، مجلات داخلی به عنوان بستری رسمی و قابل استناد برای چاپ و انتشار دستاوردهای علمی پژوهشگران ایرانی، نقش بسزایی در رشد علمی کشور ایفا میکنند. این مجلات که تحت نظارت و اعتبارسنجی ارگانهای رسمی مانند وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، و مرکز مدیریت حوزههای علمیه فعالیت میکنند، با رعایت استانداردهای علمی بینالمللی، بستری مناسب برای معرفی و داوری آثار علمی فراهم میسازند.
ارسال مقاله به مجلات داخلی فرآیندی چندمرحلهای است که از انتخاب صحیح مجله آغاز شده و تا چاپ نهایی ادامه مییابد. هر مرحله از این مسیر، نیازمند دقت، آشنایی با اصول نگارش علمی، رعایت چارچوب مجله، و پیروی از ضوابط اداری و تخصصی آن است. عدم آگاهی یا سهلانگاری در هر یک از این مراحل میتواند منجر به بازگرداندن مقاله، تأخیر در داوری، یا حتی رد کامل آن گردد؛ در حالی که رعایت دقیق این مراحل، به طرز چشمگیری احتمال پذیرش و چاپ مقاله را افزایش میدهد.
در این مطلب، سعی داریم به صورت جامع و گامبهگام، فرآیند ارسال مقاله به مجلات داخلی را تبیین کنیم؛ از آشنایی با انواع مجلات و ساختار مقالات علمی گرفته تا نگارش نامه همراه، ارسال مقاله از طریق روشهای مختلف، روند داوری و نهایتاً چاپ مقاله. هدف این نوشتار آن است که پژوهشگران بهویژه نویسندگان تازهکار، با مراحل استاندارد ارسال مقاله آشنا شده و مسیر پژوهشی خود را با دقت و آگاهی بیشتری طی کنند.
در ایران، سه ارگان اصلی وظیفه اعتبارسنجی و درجهبندی مجلات علمی داخلی را بر عهده دارند:
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
مرکز مدیریت حوزههای علمیه
این سه نهاد با توجه به نوع مجله و حوزه علمی آن، اعتبار و درجه علمی مجلات را تعیین میکنند.
علمی – پژوهشی: بالاترین درجه در مجلات دانشگاهی ایران است که به مقالاتی با نوآوری و روش تحقیق دقیق تعلق میگیرد.
علمی – ترویجی: این مجلات بیشتر برای ارتقاء دانش عمومی در یک حوزه خاص علمی فعالیت میکنند و کیفیت علمی آنها پایینتر از مجلات پژوهشی است.
انتخاب صحیح مجله، اولین و مهمترین گام برای انتشار موفق مقاله است. پیش از شروع نگارش مقاله، بهتر است مجلهای که قصد ارسال به آن دارید را انتخاب کنید.
نکات مهم در انتخاب مجله:
مطابقت موضوع مقاله با اهداف و حوزه تخصصی مجله
بررسی اعتبار مجله از طریق سایت وزارت علوم یا سامانه نشریات علمی کشور
مطالعه آخرین مقالات منتشر شده برای آشنایی با سبک و ساختار نگارش
توجه به دوره انتشار (ماهنامه، فصلنامه و...)
پس از انتخاب مجله، باید بخش "راهنمای نویسندگان" را با دقت بخوانید. این بخش اطلاعات حیاتی درباره نحوه نگارش، فرمت مقاله، ساختار بخشها، حجم هر قسمت و سایر الزامات را در اختیار شما قرار میدهد. مواردی که معمولاً در راهنمای نویسندگان ذکر میشود عبارتند از:
تعداد کلمات مجاز برای چکیده و متن اصلی
نوع و اندازه فونت (معمولاً B Nazanin یا Times New Roman با اندازه 12 یا 14)
فاصله خطوط (اغلب 1.5 سانتیمتر یا 2 سانتیمتر)
نحوه استناددهی به منابع (APA، Vancouver، Chicago و...)
نحوه درج جداول و تصاویر
ساختار کلی مقاله: عنوان، چکیده، مقدمه، مواد و روشها، نتایج، بحث، نتیجهگیری و منابع
ساختار مقاله باید طبق قالب تعیینشده مجله تنظیم شود. در ادامه بخشهای اصلی یک مقاله علمی را بررسی میکنیم:
شامل عنوان مقاله، اسامی نویسندگان، سمت و وابستگی سازمانی، ایمیل نویسنده مسئول و تاریخ ارسال است.
چکیده باید خلاصهای دقیق از اهداف، روش تحقیق، یافتهها و نتیجهگیری باشد. معمولاً بین 150 تا 300 واژه است.
بین 3 تا 5 کلمه کلیدی که نمایانگر محتوای مقاله باشد.
مقدمه زمینه تحقیق، ضرورت انجام مطالعه، اهداف و سوالات پژوهشی را مشخص میکند.
روش تحقیق، جامعه آماری، نمونهگیری، ابزار گردآوری دادهها و روش تحلیل باید به تفصیل بیان شود.
در این بخش یافتههای تحقیق به صورت جداول، نمودارها و توضیحات متنی ارائه میشود.
در این قسمت نتایج به تفصیل تحلیل میشود و با پژوهشهای پیشین مقایسه میگردد.
خلاصهای از نتایج اصلی به همراه پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی.
لیستی کامل از منابعی که در مقاله به آنها استناد شده است، با فرمت مشخصشده توسط مجله.
از جدولها و نمودارها به درستی استفاده کنید و آنها را به صورت مستقل در فایل جداگانه ضمیمه نمایید.
بارها مقاله را بازخوانی و اصلاح کنید تا از بروز اشتباهات نگارشی و علمی جلوگیری شود.
اگر مجله مقاله را به زبان انگلیسی میپذیرد، ترجمه تخصصی آن توسط مترجمین مجرب انجام شود.
حتماً مقاله را ویراستاری کنید.
کاورلتر نامهای رسمی و کوتاه است که همراه مقاله برای سردبیر مجله ارسال میشود. این نامه باید شامل موارد زیر باشد:
معرفی عنوان مقاله و نویسندگان
درخواست بررسی و چاپ مقاله
بیان اصالت مقاله و عدم ارسال آن به مجله دیگر
اشاره به نوآوری و اهمیت مقاله
نکته مهم: برخی مجلات الگوی مشخصی برای این نامه دارند که در راهنمای نویسندگان آورده شده است.
در حال حاضر سه روش اصلی برای ارسال مقاله به مجلات داخلی وجود دارد:
مقاله را در قالب Word و PDF تهیه کنید.
از نسخههای بهروز نرمافزار Word استفاده کنید.
قبل از ارسال، فایل PDF را با دقت مرور نمایید.
وارد وبسایت مجله شوید.
اطلاعات خواستهشده مانند عنوان، چکیده، اطلاعات نویسندگان، متن مقاله و فایلهای ضمیمه را در سامانه بارگذاری کنید.
نسخه چاپی مقاله (3 تا 5 نسخه) به همراه CD حاوی فایلها ارسال شود.
استفاده از پست سفارشی توصیه میشود.
رسید پستی را تا تأیید دریافت مقاله نزد خود نگه دارید.
ابتدا سردبیر مقاله را بررسی میکند تا مطابقت کلی آن با اهداف و چارچوب مجله را بسنجد. در صورت تایید، مقاله به داوران ارسال میشود.
مقاله به دو یا چند داور متخصص ارجاع داده میشود که با فرمهایی خاص، کیفیت و اصالت مقاله را ارزیابی میکنند.
داوری دو سویه کور (Double-Blind): نام داور و نویسنده هر دو ناشناس میمانند.
پیشنهاد داور توسط نویسنده: در برخی موارد از نویسنده خواسته میشود داورانی را معرفی کند.
هشدار: نویسنده نباید با داور تماس مستقیم داشته باشد.
مدت زمان بررسی مقاله از سوی مجلات متفاوت است. در برخی موارد ممکن است تا یک سال نیز به طول بیانجامد. در طول این مدت معمولاً یک کد پیگیری برای نویسنده ارسال میشود.
سردبیر پس از دریافت نظرات داوران، یکی از تصمیمات زیر را اتخاذ میکند:
پذیرش کامل مقاله
پذیرش مشروط به اصلاحات جزئی یا کلی
رد مقاله به دلایل علمی یا ساختاری
در نهایت، مقالات پذیرفتهشده به واحد ویراستاری منتقل شده و پس از اصلاحات نهایی، در شماره مشخصی از مجله به چاپ میرسند. نویسنده معمولاً نسخهای از مجله چاپشده یا نسخه الکترونیک آن را دریافت میکند.
مؤسسه اشراق با ارائه خدمات حرفهای در مراحل مختلف نگارش، ارسال و چاپ مقاله، به پژوهشگران کمک میکند تا روند انتشار را با کیفیت و سرعت بیشتری طی کنند. خدمات این مؤسسه عبارتند از:
استخراج مقاله از پایاننامه
ترجمه تخصصی از فارسی به انگلیسی
ویرایش و فرمتبندی مقالات طبق استاندارد مجلات
ارسال مقاله به مجلات معتبر داخلی
پیگیری و اخذ پذیرش و چاپ مقاله
ارسال مقاله به مجلات داخلی فرآیندی زمانبر و دقیق است که نیاز به رعایت اصول و قواعد مشخصی دارد. با انتخاب صحیح مجله، تنظیم مقاله طبق راهنمای نویسندگان، نگارش نامه همراه مناسب، و استفاده از روش مناسب برای ارسال، میتوان شانس پذیرش مقاله را به شکل قابل توجهی افزایش داد. برای آنکه این مسیر با موفقیت طی شود، داشتن دانش کافی، دقت در جزئیات و استفاده از خدمات حرفهای بسیار مؤثر خواهد بود. پژوهشگران جوان با رعایت این نکات میتوانند مقالات خود را در معتبرترین مجلات داخلی به چاپ رسانده و گامی مؤثر در مسیر پیشرفت علمی خود بردارند.
ارسال مقاله به مجلات داخلی، بهویژه مجلات معتبر علمی پژوهشی، همواره یکی از دشوارترین مراحل مسیر پژوهشی برای نویسندگان و پژوهشگران بوده است. سختگیریها و استانداردهای علمی بالا در این مجلات، موجب شده است که فرآیند داوری بسیار دقیق، زمانبر و در بسیاری موارد همراه با بازخوردهای متعدد باشد. این موضوع نشاندهندهی جدیت مجلات داخلی در پذیرش و چاپ مقالاتی است که از نظر علمی، نگارشی و ساختاری از کیفیت بالایی برخوردار باشند.
مؤسسه اشراق با بهرهگیری از کارشناسان باتجربه و متخصص در حوزه استخراج، ترجمه تخصصی، و فرمتبندی مقالات علمی، تلاش دارد پژوهشگران را در آمادهسازی اصولی و حرفهای مقالات یاری رساند تا احتمال پذیرش آثارشان افزایش یابد. با این حال، لازم است تأکید شود که با توجه به ماهیت مستقل و سختگیرانه مجلات داخلی، هیچگونه امکان رایزنی یا دخالت بیرونی در روند داوری مقالات وجود ندارد. این روند بهصورت کاملاً علمی و تحت نظارت هیأت تحریریه و داوران مجله انجام میشود و معمولاً حداقل 3 ماه زمان نیاز دارد؛ در برخی موارد این مدت ممکن است حتی تا یک سال نیز به طول انجامد.
از سوی دیگر، پذیرش مقاله از سوی مجلات داخلی هرگز قابل تضمین نیست و مؤسسات پژوهشی معتبر از جمله مؤسسه اشراق، هیچگاه وعده قطعی در خصوص پذیرش یا چاپ مقاله ارائه نمیکنند. آنچه در اختیار پژوهشگر و مشاوران مؤسسه است، تنها آمادهسازی دقیق مقاله مطابق با استانداردها، انتخاب صحیح مجله، و ارسال حرفهای آن از طریق روشهای رسمی است.
بنابراین، پژوهشگران گرامی باید با آگاهی کامل از این واقعیتها، وارد فرآیند ارسال مقاله شوند و با صبر، پشتکار و پایبندی به اصول علمی، مسیر خود را طی نمایند. مؤسسه اشراق، همچنان به عنوان همراهی علمی و تخصصی در کنار شماست تا این مسیر با کمترین خطا و بیشترین دقت پیموده شود.
راههای ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تماموقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفهای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره میتوانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفتوگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شمارههای زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
خیر، تنها مجلاتی که از سوی نهادهای رسمی مانند وزارت علوم، وزارت بهداشت یا حوزه علمیه تأیید شده باشند، دارای اعتبار علمی هستند. پیش از ارسال مقاله باید اعتبار مجله را بررسی کنید.
بله، رعایت دقیق ساختار و دستورالعمل نگارشی مجله میتواند نظر مثبت داوران و سردبیر را جلب کرده و از برگشت خوردن مقاله به دلایل فنی جلوگیری کند.
مدت زمان داوری در مجلات مختلف متفاوت است اما معمولاً بین 3 ماه تا یک سال طول میکشد. گاهی اوقات این مدت حتی بیشتر نیز میشود.
خیر، حتی اگر مقاله از نظر نگارشی و علمی قوی باشد، تضمینی برای پذیرش وجود ندارد. تصمیمگیری نهایی بر عهده داوران و هیئت تحریریه مجله است.
خیر، ارسال همزمان یک مقاله به چند مجله خلاف اصول اخلاق پژوهشی است و در صورت کشف، ممکن است منجر به رد دائمی مقاله از سوی همه مجلات مربوطه شود.