اشراق: هر داوطلبی که حدنصاب دعوت به مصاحبه دکتری در یک رشته محل را کسب کرده است ، باید بداند که این فرصت فقط یکبار برای وی اتفاق خواهد افتاد و در واقع جلسه مصاحبه تکرار شدنی نیست. پس لازم است رازهای موفقیت در آن را پیدا کند.
وقتی برای اولین بار به مصاحبه آزمون دکتری دعوت می شوید نمی دانید با چه کسانی روبرو می شوید، چه سوالاتی قرار است از شما پرسیده شود و با چه اتفاقاتی روبرو شوید. اما اگر اطلاعاتی از شرایط جلسه مصاحبه، سوالات احتمالی، افراد مصاحبه کننده و مدارک مورد نیاز داشته باشد، کار برای شما کمی آسان خواهد شد.
بر حسب اینکه چه تراز و رتبه ای در مرحله اول کنکور دکتری کسب کرده باشید ممکن است به چندین دانشگاه برای مصاحبه دعوت شوید. بنابراین لازم است تا در انتخاب شهرها و دانشگاه های خود دقت لازم را داشته باشید.
بعد از اینکه به مصاحبه در یک دانشگاه دعوت شدید نیاز است تا قبل از روز مصاحبه یک بار به دانشگاه بروید تا آدرس دانشگاه را به خوبی یاد بگیرید و در روز مصاحبه سر وقت در محل مربوطه حاضر شوید .
برای آشنایی با هیات داوران و اساتیدی که در جلسه مصاحبه حضور دارند می توانید به سایت دانشگاه مربوطه مراجعه کرده و با فیلد کاری و کارهای پژوهشی آنها آشنا شوید و رزومه کامل آنها را مشاهه کنید. سعی کنید متوجه شوید که زمینه کاری کدام یک از آن ها با شما شباهت بیشتری دارد و از طریق ایمیل یا ملاقات حضوری با آن ها در ارتباط باشید.
معمولا شکل سوالاتی که هر سال از داوطلبان پرسیده می شود یکسان است. به این معنی که مثلا یک استاد رشته خاص در دانشگاه هر سال اهمیت ویژه ای روی تسلط بر پایان نامه کارشناسی ارشد داوطلبان دارد و استاد دیگر روی مقالات ISI دانشجویان اهمیت ویژه ای قائل است. بنابراین می توانید از دانشجویان دکتری آن دانشگاه که سال قبل در مصاحبه همان دانشگاه شرکت کرده و پیرفته شده اند در خصوص سوالات پرسیده شده از آنها پرس و جو کنید.
سعی کنید بر روی پایان نامه ارشد خود تسلط پیدا کنید و توانایی توضیح دادن پیرامون موضوع پایان نامه خود را داشته باشید. زیرا بیشترین سوالات معمولا از پایان نامه ارشد شما پرسیده می شود.
استرس در طول مصاحبه دکتری امری طبیعی است. اما اگر به توانایی های خود ایمان داشته باشید و مواردی که مطرح کردیم را انجام دهید، قطعا خواهید توانست در جلسه مصاحبه موفق شوید.
دید مصاحبه کننده به شما این است که قرار است در آینده استاد و مدرس دانشگاه شوید، و آینده تحصیلی چندین دانشجو به دست شما سپرده شود. بنابراین توقع هیات داوران مصاحبه کننده از شما در تسلط به پاسخویی سوالات مطرح شده در جلسه، بسیار بالا خواهد بود. در ادامه به نکاتی اشاره می کنیم که می تواند به شما در رسیدن به یک نتیجه خود در مصاحبه دکتری کمک کند.
1. با اعتماد به نفس وارد جلسه مصاحبه شوید.
2. در پاسخ دادن به سوالات عجله نکنید و برای هر سوال اندکی تفکر کنید.
3. به سوالات جواب کوتاه دهید زیرا امکان دارد در حین توضیح دادن بیش از حد ، از منظور اصلی سوال دور شوید.
4. اگر پاسخ سوالی را نمیدانید به صراحت بگوئید که حضور ذهن ندارید ، صداقت می تواند تاثیر مثبتی بر روی فرآیند مصاحبه دکتری داشته باشد.
5. سعی کنید در خلال مصاحبه روی مهارت هایتان تمرکز کنید و اساتید را از مهارت هایتان باخبر سازید.
6. اگر پاسخ سوالی را نمی دانستید یا جواب نادرستی به سوالی دادید ، خود را نبازید و تا آخر مصاحبه سر حال باشید . گاهی شاید عکس العمل شما در مقابل مصاحبه کنندگان تاثیر مستقیمی روی نمرات مصاحبه بگذارد.
7. در طول مصاحبه به همه افراد توجه کنید و ارتباط چشمی خود را با همه اساتید قطع نکنید.
8. پرسش در ارتباط با موضوع پایان نامه یکی از مواردی است که تقریبا توسط همه اساتید صورت می پذیرد . پس بهتر است بر پایان نامه خود تسلط داشته باشید.
9. زبان انگلیسی نیز یکی از مواردی است که تسلط نسبی در آن می تواند تاثیر گذار باشد . احتمال دارد از شما بخواهند که در ارتباط با پایان نامه خود و حوزه کاریتان به مدت کوتاهی انگلیسی صحبت کنید یا از شما بخواهند مشخصات شخصی خود را به زبان انگلیسی توضیح دهید.
10. ممکن است درباره انگیزه داوطلب از تحصیل در مقطع دکتری سوال شود. داوطلب باید بتواند علاقه و انگیزه خود را از تحصیل در مقطع دکتری تخصصی به صورت واضح و قابل قبول توضیح دهد.
11. داوران مصاحبه دکتری معتقدند دانشجوی دکتری باید تمام وقت خود را صرف پژوهش و دروس دکتری کند. بنابراین نسبت به اینکه فرد مصاحبه شونده شاغل باشد و کار تمام وقت داشته باشند، حساس اند. اگر دارای شغل تمام وقت باشید ، امکان دارد در این زمینه نمره ای منفی بگیرید .
12. داشتن سابقه تدریس یا پژوهش می تواند تاثیر مثبتی داشته باشد.
13. در جلسه مصاحبه دکتری، سوالات مربوط به درس از شما پرسیده نخواهد شد و هدف از برگزاری جلسه مصاحبه، تشخیص قدرت تحصیل و استنتاج شما روی مسائل درسی می باشد.