امروزه رعایت استانداردهای رفرنس‌نویسی یکی از الزامات اصلی در نگارش علمی و پژوهشی به شمار می‌رود. بدون استناد دقیق، حتی قوی‌ترین پژوهش‌ها نیز از اعتبار علمی لازم برخوردار نخواهند بود. در این مطلب، به صورت جامع و گام‌به‌گام با اصول رفرنس‌نویسی به سبک APA آشنا خواهیم شد.
رفرنس‌نویسی یا استناددهی، یکی از ارکان اصلی در نگارش مقالات علمی به شمار می‌رود. این اقدام نه تنها باعث رعایت اصول اخلاق پژوهشی می‌شود، بلکه امکان دسترسی مجدد به منابع را برای خواننده فراهم می‌سازد.
در این میان، یکی از پراستفاده‌ترین و معتبرترین سبک‌های رفرنس‌نویسی در سطح بین‌المللی، سبک APA یا سبک انجمن روانشناسی آمریکا (American Psychological Association) است. این سبک به‌ویژه در رشته‌های علوم انسانی مانند روانشناسی، علوم تربیتی، علوم اجتماعی، ارتباطات، مدیریت، کتابداری و مشاوره کاربرد وسیعی دارد و بسیاری از مجلات علمی داخلی و خارجی، پذیرش مقاله را منوط به رعایت دقیق آن می‌دانند.
APA با ارائه دستورالعمل‌هایی منسجم برای نگارش منابع درون‌متنی، نقل قول مستقیم و غیرمستقیم، و فهرست منابع در انتهای مقاله، زمینه‌ساز نظم، شفافیت و حرفه‌ای‌سازی در ارائه محتوای علمی شده است. همچنین این سبک قابلیت تطبیق با طیف متنوعی از منابع نظیر کتاب، مقاله، پایان‌نامه، منابع اینترنتی، مکاتبات شخصی، مقالات کنفرانس، و حتی منابع بدون نویسنده یا تاریخ را داراست.
ازآنجاکه رفرنس‌نویسی صحیح به سبک APA مستلزم شناخت دقیق ساختارها، نشانه‌گذاری‌ها، و موارد خاص است، بسیاری از نویسندگان و دانشجویان در اجرای دقیق آن دچار سردرگمی می‌شوند. بنابراین در این مقاله تلاش شده است تا راهنمایی جامع، دقیق، و کاربردی از شیوه‌نامه APA ارائه گردد تا مخاطبان بتوانند با سهولت و اطمینان، منابع خود را مطابق استانداردهای علمی بین‌المللی فرمت‌بندی کنند.
مطلب حاضر ضمن معرفی ساختار کلی سبک APA، با ارائه مثال‌های فراوان از منابع فارسی و انگلیسی، روش‌های مختلف ارجاع درون‌متنی، نحوه تنظیم فهرست منابع، و نحوه استناد به انواع منابع نوشتاری، الکترونیکی و شخصی را پوشش می‌دهد. همچنین در بخش پایانی این مطلب، نکات کلیدی برای جلوگیری از خطاهای رایج و معرفی خدمات تخصصی مؤسسات علمی از جمله مؤسسه اشراق نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.
با مطالعه این مطلب، شما به یک راهنمای حرفه‌ای برای ارجاع‌دهی علمی در سبک APA مجهز خواهید شد؛ ابزاری که مسیر نگارش، پذیرش و چاپ مقالات علمی را برایتان هموارتر می‌سازد.
APA مخفف American Psychological Association یا انجمن روانشناسی آمریکا است که در اوایل قرن بیستم با هدف ایجاد وحدت در نگارش متون علمی ایجاد شد. اهمیت استفاده از سبک APA در علوم انسانی به دلایل زیر است:
ایجاد انسجام در متون علمی
تسهیل ارزیابی اعتبار منابع
استانداردسازی نگارش فهرست منابع
در حالی‌که رشته‌هایی مانند مهندسی یا پزشکی ممکن است از سبک‌های دیگر (مانند IEEE یا MLA) استفاده کنند، در علوم انسانی، APA استاندارد اصلی تلقی می‌شود.
در فهرست منابع به سبک APA، باید موارد زیر به ترتیب و با رعایت علائم نگارشی ارائه شوند:
نام خانوادگی و نام نویسنده
تاریخ انتشار (در پرانتز)
عنوان اثر (ایتالیک یا فونت مایل)
محل انتشار و نام ناشر
احمدی، مهدی. (1364). ساختمان‌های پوسته‌ای. شیراز: دانشگاه شیراز.
Unwin, P., & Galway, J. (1984). Calm in Ireland. Boston: Stronghope Press.
ارجاع درون‌متنی در سبک APA باید با نام نویسنده و تاریخ انتشار انجام شود. در ادامه به نحوه ارجاع انواع منابع می‌پردازیم:
مثال: (سیف، 1368)
مثال انگلیسی: (Bennett, 1946)
مثال: (احدی و بنی‌جمال، 1371)
انگلیسی: (Unwin & Galway, 1984)
اولین بار: (محمدی، ارجمندی، شکیبا، اسلامی، و صادقی، 1370)
دفعات بعدی: (محمدی و همکاران، 1370)
فقط: (اکبری و دیگران، 1372)
مثال: (وزارت آموزش و پرورش، 1362)
فلک‌ناز و خورشیدآفرین و سرو و گل. (بدون تاریخ). تهران: کتاب‌فروشی محمدحسن علمی.
هرگهان، بی‌آرو آلسون. (1374). مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری (ترجمه علی‌اکبر سیف). تهران: دانا.
مثال درون‌متنی: (احمد امینی، ارتباط شخصی، 12 فروردین 1382)
گزنی، علی. (1379). طراحی سیستم‌های بازیابی اطلاعات. بازیابی در 2/7/1389 از http://www.irandoc.ac.ir/ETELA
وقتی جمله‌ای را بدون تغییر عیناً از منبع استفاده می‌کنید، باید نام نویسنده، سال و صفحه را ذکر کنید:
"ارزشیابی‌های دانشجویان بیشتر روش آموزش معلم را نشان می‌دهند" (دورکن، 1986، ص77).
در این حالت محتوای منبع را با زبان خودتان بازنویسی می‌کنید اما باز هم ارجاع لازم است:
دورکن (1986) معتقد است که ارزشیابی دانشجویان بیشتر متأثر از نحوه تدریس استاد است.
در بخش فهرست منابع (References)، تمامی منابعی که در متن به آن‌ها اشاره شده است، باید با دقت، نظم الفبایی و بر اساس ساختار سبک APA درج شوند. در ادامه به نحوه درج انواع منابع در این فهرست می‌پردازیم.
فارسی:
خداپناهی، محمد کریم. (1380). روانشناسی. تهران: انتشارات سمت.
انگلیسی:
Adams, H. (1918). The education of Henry Adams: An autobiography. Boston: Houghton.
فارسی:
دیانی، محمدحسین؛ و محمدرضا داورپناه. (1381). مفاهیم و روش‌های بازیابی اطلاعات در نظام‌های کتابخانه‌ای رایانه‌ای ایران. مشهد: دانشگاه فردوسی.
انگلیسی:
Brett, R. D., Johnson, S. W., & Bach, C. (1989). Mastering string quartets. San Francisco: Amati Press.
فارسی:
خلیل، طارق. (1381). مدیریت تکنولوژی: رمز موفقیت در رقابت و خلق ثروت (سید محمد اعرابی و داود ایزدی، مترجمان). تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
فارسی:
بنی‌اسدی، نازنین. (1383). مدیریت مشارکتی معلمان و ارتباط آن با رفتار جامعه مدنی دانش‌آموزان. مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 34(2)، 96-65.
انگلیسی:
Bennett, W. (1946). The interpretation of culture: A question of values. Southwestern Journal of Anthropology, 27(3), 361–374.
Holliday, R. E., & Hayes, B. K. (2001). Dissociating automatic and intentional processes in children’s eyewitness memory. Journal of Experimental Child Psychology, 75(1), 1-5. Retrieved from ExPanded Academic ASAP database (A59317972).
فارسی:
گرجی، یوسف. (1373). رابطه بین میزان محبوبیت اجتماعی استادان و ارزشیابی آموزشی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
انگلیسی:
Caravaggio, Q. T. (1992). Trance and clay therapy (Unpublished master’s thesis). Lesley University, Cambridge, MA.
فارسی:
فریبرزی، الهام. (1384). تأثیر فناوری اطلاعات بر مدیران میانی سازمان‌ها. ارائه شده در کنگره زن ایرانی و پژوهش، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
انگلیسی:
Baghaee-Moghadam, P. (2004). Effective Factors in Achievement of Virtual University. Proceedings of National Conference on the Development of Virtual University, Kashan, Iran.
نوع منبع | ساختار APA |
|---|---|
کتاب | نام خانوادگی، نام. (سال). عنوان کتاب. محل انتشار: ناشر. |
مقاله مجله | نام خانوادگی، نام. (سال). عنوان مقاله. نام مجله، شماره(شماره)، صفحات. |
پایان‌نامه | نام خانوادگی، نام. (سال). عنوان (پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا رساله دکتری). دانشگاه، شهر. |
مقاله اینترنتی | نام خانوادگی، نام. (سال). عنوان مقاله. بازیابی‌شده از URL |
منابع شخصی | فقط در متن، نام فرد + (ارتباط شخصی، تاریخ) |
مقاله کنفرانس | نام خانوادگی، نام. (سال). عنوان مقاله. نام کنفرانس، مکان برگزاری. |
رفرنس‌نویسی به سبک APA، ابزاری ارزشمند برای استانداردسازی مستندات علمی در رشته‌های علوم انسانی است. این سبک با ساختار دقیق، الگوهای مشخص برای انواع منابع، و قواعد منسجم، به دانشجویان، پژوهشگران و نویسندگان کمک می‌کند تا به‌صورت حرفه‌ای و اخلاق‌مدار به نگارش علمی بپردازند.
اجرای صحیح این سبک، از بروز خطاهای فنی و اخلاقی در پژوهش جلوگیری کرده و اعتبار علمی اثر را افزایش می‌دهد. پیشنهاد می‌شود پیش از شروع نگارش مقاله یا پایان‌نامه، با ساختار APA آشنا شوید و از ابزارهای مدیریت منابع مانند EndNote یا Zotero نیز بهره بگیرید.
در پایان این راهنمای جامع، باید به یک نکته مهم و کاربردی برای پژوهشگران، نویسندگان و دانشجویان اشاره کرد: فرمت‌بندی منابع علمی بر اساس دستورالعمل‌های اختصاصی هر مجله، امری بسیار حساس و تخصصی است. هر نشریه علمی ممکن است قواعد خاصی در نگارش منابع داشته باشد و کوچک‌ترین مغایرت با سبک مورد تأیید آن، می‌تواند منجر به رد مقاله شود یا نیاز به بازنگری‌های پرهزینه و زمان‌بر داشته باشد.
در این میان، مؤسسه اشراق با بهره‌گیری از تیمی متخصص، دقیق و آشنا به انواع سبک‌های رفرنس‌نویسی از جمله APA، MLA، Chicago، Harvard، Vancouver و سایر قالب‌های بین‌المللی، این خدمات را به‌صورت کاملاً حرفه‌ای ارائه می‌دهد.
تنظیم کامل فهرست منابع طبق راهنمای نشریه هدف
تطبیق ارجاعات درون‌متنی با فهرست منابع
تبدیل فرمت منابع بین سبک‌های مختلف (APA به Harvard یا برعکس)
بازبینی و اصلاح کامل استنادها مطابق با آخرین ویرایش سبک انتخابی
پشتیبانی و مشاوره تخصصی برای ارسال موفق مقاله به مجلات معتبر
بنابراین اگر در مسیر چاپ مقاله یا پایان‌نامه خود به مشکل فرمت منابع برخورد کردید یا تمایل دارید با اطمینان کامل مقاله‌ای بی‌نقص ارسال نمایید، بر روی لینک زیر کلیک نمایید:
راه‌های ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تمام‌وقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره می‌توانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفت‌وگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شماره‌های زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
بله، APA ساختار مشخصی برای منابع اینترنتی دارد که شامل تاریخ دسترسی و URL می‌شود.
در این حالت، عنوان اثر در جایگاه نویسنده قرار می‌گیرد.
از عبارت (بدون تاریخ) یا (n.d.) در منابع انگلیسی استفاده می‌شود.
خیر. تنها منابعی که در متن به آن‌ها ارجاع داده‌اید باید در فهرست منابع درج شوند.
خیر. هر نقل قول مستقیم یا غیرمستقیم باید با ارجاع درون‌متنی همراه باشد.
اینستاگرام
تلگرام