ادبیات پژوهش برای شروع مقاله نویسی چیست؟

همیشه قبل از آنکه شما پژوهشی را شروع نمایید ، قطعا در رابطه با آن موضوع  محققین و پژوهشگران دیگری نیز تحقیقاتی را انجام داده و نتیجه را به ثبت رسانیده اند.که این مجموعه از کارهای انجام شده توسط آنها، پیشینه و یا ادبیات تحقیق درباره ی موضوع مورد نظر شما خوانده میشوند. با بررسی ادبیات و سوابق تحقیق  نه تنها محقق اطلاعات و حقایق بیشتری  نسبت به موضوع مورد علاقه اش به دست می آورد، بلکه به احتمال زیاد باعث ایجاد روش ها و عقاید جدید می شود که می تواند در بهبود فرایند تحقیق موثر باشد. با مطالعه اجمالی  ادبیات وسوابق مربوط  به مساله تحقیق  درمورد موضوع تحقیق ، چهارچوب ادراکی  مناسب پیدا کرده وراهبردها  وروشهای تحقیق را  طراحی می کنند . 

از اهمیت و فواید بررسى مرور ادبیات تحقیق میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• باعث درک بهتر مفاهیم کلیدی شده و میتوان با اتکا به پیشینه ی تحقیقات از قبل انجام شده ارتباطی بین مسائل مختلف تحقیق برقرار کرد.
• این که در تحقیقات گذشته چه چیزی کم و کاست داشته مشخص میشود و با استفاده از این کشف میتوان بهتر به مسئله پرداخت.
• برای پژوهش ابزارهای مناسبی پیدا میشود 
•  زمینه براى تدوین بهتر فرضیه‌های تحقیق فراهم میشود
• کمبود پژوهش‌های پیشین و تأکید بر ضرورت پژوهش فعلی نشان داده میشود
• آماده شدنیک استدلال منطقى در مرحله بررسى و ارزیابى فرضیه‌ها و استنتاج، به‌ویژه در تحقیقات تاریخى، توصیفى تحلیلى، علّى و همبستگى؛
• شناختن کسانی که در موضوعات مشابه تحقیقات انجام داده اند.

کوپر به دو نوع مختلف از مرور بر ادبیات و منابع علمی  و پیشینه تحقیق اشاره می کند :

• مرور منابع تحقیق یکپارچه است : محقق کارهای گذشته مربوط به یک حوزه تخصصی خاص را مورد بررسی قرار می دهد و به روابط بین متغیرها واقف می شود.
• مرور منابع تحقیق نظری است :نظریه هایی که بیش از این که مرتبط با تحقیق بوده است را مورد بررسی قرار می دهد.

 براى بررسى پيشينه پژوهشگر بايد موارد زیر را در نظر داشته باشد.

• یک شناخت حدودی از مسئله تحقيق و كليد واژه هاى آن را بیابد. براى شناختن مسئله ابتدا بايد يك يا دو جمله در تشريح آن نوشت و سپس براى وضوح بيشتر آن، به متون درسى و دائرة المعارف ها مراجعه كرد.
•  منابع درخوری را كه به معرفی کردن تحقيقات می انجامند، پیدا و بررسی كند. پیدا کردن اين منابع از راه ها و پايگاه هاى زير ممكن است:

 * فهرست كتاب ها در كتابخانه هاى تخصصى؛
*  نمايه موضوعى كتب مانند نرم افزار "هادى "براى يافتن بخش ها يا فصولى از كتب؛
* فهرست نشريات دوره اى در كتابخانه هاى تخصصى. برخى از نشريات، اختصاص به مرور تحقيقات پيشين در رشته هاى خاص دارند؛ مانند Psychological Bulletinدر رشته روان شناسى كه كار محقق را به ميزان قابل توجهى آسان مى كنند.
* نمايه مطبوعات و فهرست مقالات؛
* فهرست پايان نامه ها؛
* فهرست چكيده تحقيقات و پايان نامه ها؛
* دائرة المعارف ها؛
* سيستم هاى رايانه اى مانندCD-Rom ، شبكه هاى Online و شبكه اينترنت؛
* مصاحبه با اساتيد رشته مربوطه؛
* مشورت با كتابدار مرجع (كه با منابع آشنايى كافى دارد)؛
* فهرست كتاب شناختى مقالات يا كتاب ها (Bibliography) كه علاوه بر كمك در شناخت منابع، براى "جست و جوى ارجاعات " (Citation Search)نيز مفيد است. 
* مقدمه ها و پيش درآمدهاى مقالات (كه معمولاً مرورى برتحقيقات پيشين در باره موضوع ذكر مى كنند؛ اطلاعاتى كه مى توانند سرنخ هاى خوبى براى يافتن منابع باشند.)
از ميان منابع مزبور، محقق بايد ابتدا به كتاب ها و منابع جديد مرتبط با موضوع مراجعه نمايد، از طريق آن ها تحقيقات پيشين را شناسايى كند و در صورت لزوم به مطالعه اصل آن ها بپردازد.

• بعد از آنکه تحقیقات قبلی در موضوع مورد نظر یافت شد باید بصورت نقادانه به آن پرداخته شود. با استفاده از منابعی که ذکر شد محقق باید موارد مشابه موضوع خود را پیدا و بررسی نماید.. يافتن تحقيقات مطابقْ يا مشابه، هشدارى است براى محقق كه نقّادانه و با تيزبينى و دقت آن ها را مطالعه كرده، شباهت ها و تفاوت هايشان را با تحقيق خود جست و جو كند تا تفاوت هاى مهم آن ها با تحقيق فعلى برجسته شده و توجيه كافى براى انجام تحقيق جديد فراهم آيد.
• بهتر است محقق چكيده اى از تحقيقات مطابق و مشابه تهيه كند. چكيده، شامل يافته ها به طور كلى و احيانا روش تحقيق و گاهى آمار نمونه است. از اين رو، براى تهيه چكيده بايد مسئله، روش تحقيق و يافته هاى آن را فهميد. براى فهميدن نيز در صورت نياز بايد به متخصصان و اهل فن مراجعه كرد.
• به نگارش بررسى انجام شده پرداخته شود. گزارش بررسى پيشينه بايد نشان دهد كه محقق بر موضوع تحقيق خود اشراف دارد و از آخرين تحقيقات مرتبط آگاه است و ضرورت تحقيق كنونى را نيز ثابت كند. از اين رو، گزارش پيشينه بايد شامل دو بخش اصلى باشد:

1.  آنچه از پژوهش ها و دانش مربوطه یافت میشود به صورت خلاصه و چکیده. و این قسمت با به کارگیری از چكيده هاى فراهم شده در مرحله پیشین تدوين مى شود.
2.  تحليل و نقد تحقيقات قبلی چنانکه كه فوریت و اهميت مسئله کنونی را بیان کند و ربط بین این تحقيق را با تحقيقات قبلی نشان دهد. گزارش پيشينه بدون تحليل و نقد، كارى است ناقص و بى نتيجه؛ زيرا از هدف اصلى بررسى پيشينه كه نشان دادن خلأها و تبيين ضرورت تحقيق كنونى است، غفلت كرده است.

• فراهم کردن كتاب شناسى . مشخصات كتاب شناختى منابع که استفاده میشوند و نيز تحقيقات مرتبط پيشين كه در آن ها نمایان شده ، بايد با دقت نوشته شود و در بخش بررسى پيشينه قید شود تا در مستند بودن اين بررسى جای هیچ شکی نباشد. شيوه ثبت مشخصات كتاب شناختى منابع، در شيوه نامه هاى ويرايش آمده است.