آموزش صفر تا صد مقاله نویسی

بخش روش تحقیق (Methodology / Materials & Methods)

هدف از این بخش این است که خواننده بتواند تحقیق شما را بازتولید کند و بر اعتبار نتایج قضاوت کند.

طراحی پژوهش

مثلاً پژوهش از نوع توصیفی، پیمایشی، آزمایشی، مطالعه موردی، کمی یا کیفی است.

جامعه و نمونه

جامعه آماری را تعریف کنید، روش نمونه‌گیری (تصادفی، طبقه‌ای، گلوله‌برفی، در دسترس) و تعداد نمونه را ذکر کنید.

ابزار پژوهش

مثلاً پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده، آزمون‌های استاندارد. در مورد روایی و پایایی ابزار توضیح دهید (مثلاً آزمون پایایی با آلفای کرونباخ).

روش جمع‌آوری داده‌ها

شرح دهید که داده‌ها چگونه جمع شد (پرسش حضوری، آنلاین، برداشت از بانک داده‌ها و غیره) و چه بازه زمانی.

روش تحلیل داده‌ها

ابزار آماری مورد استفاده را بیان کنید (مثلاً SPSS، R، STATA). نوع تحلیل (آزمون‌های t، تحلیل رگرسیون، تحلیل عاملی، آزمون خی‌دو) را توضیح دهید.

بخش نتایج

در این بخش داده‌ها را به صورت گزارش خالص و بدون تفسیر زیاد ارائه می‌دهید.

ارائه داده‌ها

نتایج را به‌صورت جدول‌ها، نمودارها، شکل‌ها نمایش دهید. هر جدول یا نمودار باید دارای عنوان و شرح مناسب باشد.

ترتیب منطقی ارائه

معمولاً نتایج بر اساس سوالات یا فرضیات طرح می‌شوند: ابتدا مهم‌ترین نتایج، سپس سایر آن‌ها به ترتیب اهمیت.

توضیح کوتاه

در کنار جدول یا نمودار، توضیح مختصر و واضح در قالب متن بدهید تا خواننده بفهمد چه چیزی نشان داده شده است.

اجتناب از تحلیل اضافی

در این بخش از پردازش ذهنی یا بحث مفصل خودداری کنید؛ تحلیل‌ها را در بخش بحث بیاورید.

بخش بحث و تحلیل (Discussion)

در این بخش نتایج را تفسیر و با نظریه‌ها و مطالعات پیشین مقایسه می‌کنیم.

تفسیر نتایج

برای هر نتیجه مهم، توضیح دهید چرا چنین یافته‌ای به دست آمده است و چه معنایی دارد.

مقایسه با مطالعات پیشین

مطالعات مشابه را بیاورید نشان دهید نتایج شما موافق یا مخالف آن‌هاست و دلیل احتمالی آن چیست.

پیامدها و کاربردها

بگویید این نتایج چه کاربردهایی در علم، آموزش، سیاست‌گذاری یا صنعت دارد.

نقاط قوت و محدودیت‌ها

اگر محدودیتی در طراحی، نمونه، ابزار یا تحلیل وجود داشته، صادقانه ذکر کنید تا اعتبار پژوهش شما بیشتر شود.

جمع‌بندی و پیشنهادها (Conclusion & Recommendations)

خلاصه نتایج اصلی

چند جمله کوتاه برای بیان مهم‌ترین دستاوردهایی که تحقیق به آن‌ها رسید.

نتیجه‌گیری کلی

چه پیامی باید از کل تحقیق برداشت شود؟

پیشنهاد برای تحقیقات آینده

چه سوالاتی باقی مانده‌اند؟ چه بسط‌ها و تعمیم‌هایی قابل انجام است؟

توصیه عملی

اگر مقاله کاربردی است، توصیه‌های عملی برای مسئولان، تصمیم‌گیرندگان، معلمان و غیره ارائه دهید.

ارجاع‌دهی در متن و شیوه‌های ارجاع

ارجاع‌دهی – درون متن و بیرون متن – یکی از ستون‌های مهم مقاله‌نویسی است.

چه چیزی باید مستند شود؟

هرگاه نظریه، داده، روش، نتیجه یا فرضی از کار دیگران آورده شود، باید منبع آن ذکر شود. همچنین نقل مستقیم (کلمه به کلمه) باید در گیومه و با ارجاع مناسب باشد.

ارجاع در متن

روش‌های مختلفی وجود دارند مثل (نام مؤلف، سال)، [شماره مرجع] یا سبک پاورقی. انتخاب سبک ارجاع بسته به مجله است.

سبک‌های رایج ارجاع

• APA (نام-سال)

• IEEE (شماره در متن)

• Vancouver / Vancouver Modified

• سبک‌های محلی یا مخصوص مجلات فارسی
  باید دستورالعمل مجله را کاملاً رعایت کنید.

نکات اخلاقی ارجاع

استناد به منابع دست دوم را فقط وقتی ضروری است با ذکر مناسب انجام دهید. از استناد به ادعاهای عمومی که نیازی به ارجاع ندارند (مانند حقایق عمومی) خودداری کنید.

فهرست منابع و ساختار آن

پس از متن مقاله باید فهرستی کامل از منابعی که در متن ارجاع داده‌اید آورده شود.

ترتیب منابع

معمولاً بر اساس الفبای نام خانوادگی مؤلف اول یا شماره مرجع. در منابع انگلیسی، ترتیب الفبایی بر اساس حروف لاتین.

اجزای یک مرجع کامل

مؤلف یا مؤلفان؛ سال انتشار؛ عنوان اثر؛ نام ژورنال یا ناشر؛ جلد، شماره، صفحات؛ DOI یا آدرس دقیق (برای مقالات الکترونیکی).

مثال:

Smith, J. & Brown, A. (2020). The Impact of Online Learning on Student Motivation. Journal of Educational Studies, 15(3), 123-143. https://doi.org/10.xxx/yyy

منابع فارسی و انگلیسی

اگر از منابع فارسی استفاده کرده‌اید، آن‌ها را به صورت جداگانه یا در کنار منابع انگلیسی ذکر کنید (بسته به دستور مجله).

فقط منابع ارجاع داده شده

در فهرست منابع فقط آن‌هایی باشد که در متن به آن‌ها ارجاع داده شده است؛ از آوردن منابع اضافی خودداری کنید.