ارتقای کیفیت آموزشی بدون ارتقای جایگاه، انگیزه و توانمندی معلمان ممکن نیست. در همین راستا، نظام رتبهبندی معلمان به عنوان یکی از مهمترین اقدامات راهبردی وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران طراحی و اجرایی شده است. در این مطلب به تفصیل آیتمهای اصلی رتبهبندی، نحوه امتیازدهی به هر یک و نحوه کسب این امتیازات خواهیم پرداخت.
نظام آموزش و پرورش هر کشور، بهعنوان زیربنای توسعه پایدار، بیش از هر عامل دیگری به معلمان توانمند، خلاق و متعهد نیازمند است. در این میان، ارتقاء جایگاه حرفهای معلمان و ارزیابی عملکرد آنها، یکی از مهمترین دغدغههای سیاستگذاران آموزشی محسوب میشود. از اینرو، طرح «رتبهبندی معلمان» بهعنوان یک سیاست تحولآفرین در نظام تعلیم و تربیت ایران طراحی و اجرا شده است تا ضمن ایجاد انگیزه در بدنه فرهنگیان، به بهبود کیفیت آموزش، افزایش اثربخشی فعالیتهای معلمان و ارتقاء شأن و منزلت آنها در جامعه بینجامد.
طرح رتبهبندی معلمان با هدف تفکیک سطوح مختلف تخصص، مهارت و تجربه در بین معلمان و با تکیه بر شاخصهای علمی، تخصصی، حرفهای و تجربی تدوین شده است. این طرح بر اساس چهار مؤلفه اصلی شامل شایستگیهای عمومی، شایستگیهای تخصصی، شایستگیهای حرفهای و تجربه خدمتی طراحی شده و در هر مؤلفه، آیتمهایی مشخص و قابل ارزیابی در نظر گرفته شده است. معلمان با ارائه مدارک و مستندات متناسب با این آیتمها میتوانند امتیازات لازم را کسب کرده و در رتبهای متناسب با عملکرد واقعی خود قرار گیرند. بهویژه در مؤلفههای پژوهشی نظیر تألیف کتاب، نگارش مقاله، اقدامپژوهی و ترجمه تخصصی، ظرفیت بالقوهای برای کسب امتیاز بالا وجود دارد که متأسفانه بسیاری از معلمان به دلیل مشغله کاری یا عدم آشنایی با فرآیندهای علمی و پژوهشی، از آن غافل میمانند.
در این مطلب، ضمن بررسی دقیق ساختار و اجزای طرح رتبهبندی معلمان، به تبیین هر یک از آیتمهای امتیازآور پرداخته میشود. همچنین، نقش نهادهای پشتیبان علمی مانند مؤسسه اشراق بهعنوان بازوی توانمند فرهنگیان در مسیر ارتقاء علمی و حرفهای مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. هدف اصلی این نوشتار، ارائهی تصویری جامع و کاربردی از فرایند رتبهبندی برای معلمان عزیز است تا بتوانند با آگاهی کامل، مسیر پیشرفت خود را در نظام آموزش و پرورش ترسیم و مدیریت نمایند.
نظام رتبهبندی معلمان بر پایه چهار محور اصلی شایستگیها طراحی شده که هر یک شامل آیتمهای فرعی و امتیازدهی مجزا هستند:
شایستگیهای عمومی (300 امتیاز)
شایستگیهای تخصصی (260 امتیاز)
شایستگیهای حرفهای (240 امتیاز)
شایستگیهای مربوط به تجربه (200 امتیاز)
در ادامه، به تفصیل هر یک از این چهار حوزه و زیرشاخههای آنها میپردازیم.
این بخش که به صورت خوداظهاری تکمیل میشود و نیازی به مستندات بارگذاریشده ندارد، ناظر بر تعهد، وجدان کاری، رعایت مقررات، اخلاق حرفهای و رفتار سازمانی معلم است.
ابعاد اصلی این بخش شامل:
وجدان کاری و رعایت ارزشها
صداقت، امانتداری و مسئولیتپذیری
انضباط، احترام به قانون و اصول حرفهای
تعامل مناسب با همکاران، دانشآموزان و اولیا
این بخش یکی از کلیدیترین حوزههای نظام رتبهبندی محسوب میشود که هم توان علمی معلم را میسنجد و هم خلاقیت، تولید محتوا، پژوهش، تألیف و استفاده از فناوریهای نوین را ارزیابی میکند.
تسلط بر محتوای درسی و تخصص رشته (40 امتیاز)
تسلط بر روشهای نوین تدریس (30 امتیاز)
تسلط بر اصول تربیتی (30 امتیاز)
تسلط بر اسناد بالادستی آموزشی مانند سند تحول بنیادین (20 امتیاز)
تمام این موارد با خوداظهاری انجام میشود و نیازی به مستندات ندارد.
طراحی نرمافزار آموزشی
تولید وسایل کمکآموزشی
تولید محتوا در فضای مجازی (حداکثر 6 مورد)
ساخت ابزارها و تجهیزات تدریسی
برای اخذ امتیاز در این حوزه، مستندات باید بارگذاری شوند.
این بخش، محل تمرکز و فعالیت تخصصی مؤسساتی نظیر اشراق است. زیرشاخههای آن عبارتند از:
این دسته شامل موارد زیر است:
اقدامپژوهی
درسپژوهی
روایتپژوهی
هر کدام از این موارد در صورت تأیید توسط مدیر مدرسه یا اداره، تا 3 مورد و در مجموع 9 امتیاز قابل ارائه هستند.
هر کتاب مرتبط با نظام آموزشی، 5 امتیاز
سقف قابل بارگذاری 6 عنوان کتاب است (یعنی تا 30 امتیاز)
هر مقاله مرتبط با آموزش و پرورش، 5 امتیاز
سقف قابل بارگذاری 6 مقاله (تا 30 امتیاز)
توجه ویژه: خدمات مؤسسه اشراق در حوزههای زیر میتواند موجب افزایش چشمگیر امتیاز معلمان در این بخش شود.
تدوین و چاپ اقدامپژوهی، درسپژوهی و روایتپژوهی در قالب استانداردهای وزارت آموزش و پرورش
استخراج مقالات علمی از پایاننامهها و پژوهشهای معلمان
چاپ مقاله در نشریات علمی معتبر و مورد تأیید آموزش و پرورش
مشاوره، ویرایش و چاپ کتاب در حوزه آموزش و تربیت
دکترا: 80 امتیاز
کارشناسیارشد: 60
کارشناسی: 40
کاردانی: 30
دیپلم: 10
در صورتی که مدرک در سامانه اعمال نشده باشد، باید بارگذاری شود.
این بخش ترکیبی از دانش، مهارت و مشارکت حرفهای معلم در محیط آموزشی است.
با خوداظهاری و بدون مستندات:
مهارتهای تدریس، هدایت یادگیری، ارزشیابی، برنامهریزی درسی (60)
مهارتهای تربیتی در ساحتهای ششگانه: دینی، اخلاقی، اقتصادی، زیستی، هنری و اجتماعی (60)
با نیاز به مستندات معتبر:
شوراها، کارگروهها، ستادهای تربیتی، پایگاه بسیج، فعالیت فوقبرنامه، انجمنهای علمی، هنری، خیریه، اولیا و مربیان
شرکت در دورهها، کارگاهها و جلسات آموزشی
حضور داوطلبانه در تجربیات مدرسه
منطقهای: 3–5 امتیاز
استانی: 8–10 امتیاز
کشوری: 13–15 امتیاز
سقف قابل محاسبه: 20 امتیاز
در این بخش نیز مؤسسات پژوهشی مانند اشراق میتوانند در مستندسازی و تدوین گزارش شرکت در رویدادهای آموزشی همکاری کنند.
این بخش به میزان تجربه، سابقه، عملکرد و فعالیتهای عملی معلمان در طول سالهای خدمت باز میگردد، نظیر:
هر سال سابقه تدریس: 2 امتیاز
برای هر نمره ارزشیابی بالاتر از 70، یک امتیاز تعلق میگیرد.
عمومی: حداکثر 100 ساعت = 20 امتیاز
تخصصی: حداکثر 200 ساعت = 40 امتیاز
تدریس در کارگاههای تخصصی، آموزش خانواده: هر مورد 1 امتیاز
تدریس در دورههای ضمن خدمت: هر 10 ساعت = 1 امتیاز
رئیس جمهور: 3.5 امتیاز
معاون رئیس جمهور، وزیر: 3
استاندار، معاون وزیر: 2.5
مدیر کل: 2
رئیس اداره: 1
مدیر مدرسه: 0.5
سقف قابل بارگذاری 40 تقدیرنامه در سامانه است.
عنوان | سقف پذیرش |
---|---|
کتاب | 6 مورد |
مقاله | 6 مورد |
مدرک تحصیلی اعمال نشده | 1 مورد |
دستاوردها | 3 مورد |
اقدامپژوهی، درسپژوهی، روایتپژوهی | 5 مورد مجموعاً |
مقام در مسابقات | 10 مورد |
مشارکت در کارگروهها | 10 مورد |
یادگیری مستمر | 5 مورد |
تقدیرنامه | 40 مورد |
سابقه تدریس | 13 مورد |
مؤسسات علمی-پژوهشی مانند مؤسسه اشراق میتوانند نقش کلیدی و ارزشمندی در ارتقاء امتیاز معلمان ایفا کنند. برخی از خدمات قابل ارائه عبارتند از:
بسیاری از معلمان دارای پایاننامه کارشناسی ارشد یا پژوهشهایی هستند که قابلیت تبدیل به مقالات علمی دارند، اما با اصول فنی مقالهنویسی آشنا نیستند یا فرصت این کار را ندارند. مؤسسات پژوهشی مانند اشراق با بهرهگیری از تیم تخصصی پژوهشی، قادرند در کوتاهترین زمان، مقالههایی علمی و قابل چاپ از پایاننامهها استخراج کرده و آماده ارسال به نشریات علمی کنند.
📌 این مقالات در صورت چاپ در نشریات معتبر علمی داخلی و تخصصی آموزش و پرورش، هر کدام 5 امتیاز در بخش شایستگی تخصصی خواهند داشت.
فرآیند سابمیت، داوری، ویراستاری و چاپ مقاله در مجلات علمی معتبر اغلب زمانبر و پیچیده است. مؤسسه اشراق با همکاری گسترده با سردبیران، مجلات علمی–پژوهشی و شناخت از ساختار ارزیابی آنها، امکان چاپ مقاله معلمان را در نشریات معتبر دارای نمایه ISC یا وزارت علوم فراهم میکند. این موضوع بهویژه برای کسب حداکثر امتیاز در بخش «توانایی تفکر علمی و انجام پژوهش» حیاتی است.
یکی از مؤلفههای امتیازآور در رتبهبندی، ترجمه و تألیف آثار علمی در حوزههای تربیتی، آموزشی و تخصصی مرتبط با تدریس است. معلمانی که به زبان خارجی مسلط نیستند اما مایل به ارائه اثر پژوهشی هستند، میتوانند از خدمات ترجمه کتاب تخصصی استفاده کنند. مؤسسه اشراق، با در اختیار داشتن مترجمان حرفهای در زمینه آموزش، تربیت و روانشناسی، مقالات بهروز جهانی را به زبان فارسی ترجمه کرده و زمینه چاپ آنها را نیز فراهم میسازد.
📌 ترجمه کتاب یا مقاله آموزشی در صورتی که با محتوای مرتبط با آموزش و پرورش تطابق داشته باشد، در رتبهبندی حائز امتیاز است (5 امتیاز برای هر اثر).
چاپ کتاب یکی از بالاترین امتیازات در بخش شایستگی تخصصی به شمار میآید. معلمانی که محتوای ارزشمندی در قالب تجربههای آموزشی، یادداشتهای تربیتی یا طرحهای خلاقانه دارند، میتوانند این محتوا را به کمک کارشناسان تألیف و نشر، به کتاب تبدیل کرده و در سامانه کتابخانه ملی ایران به ثبت برسانند. مؤسسه اشراق در این زمینه کلیه مراحل فنی از جمله ویرایش، صفحهآرایی، اخذ شابک و فیپا، طراحی جلد و چاپ نهایی را در اختیار معلمان قرار میدهد.
📌 سقف قابلقبول برای ثبت کتاب در سامانه رتبهبندی، 6 عنوان است که هر مورد میتواند 5 امتیاز کسب کند.
نظام رتبهبندی معلمان نهتنها ابزاری برای ارتقاء منزلت اجتماعی معلمان است، بلکه محرکی جدی برای ورود آنها به عرصههای پژوهش، تولید محتوا، نوآوری و آموزش مداوم نیز به شمار میرود. آشنایی کامل با آیتمهای امتیازآور، مستندسازی دقیق، و بهرهگیری از ظرفیت مؤسسات تخصصی مانند اشراق میتواند مسیر موفقیت معلمان در این فرایند را هموارتر سازد.
رتبهبندی عادلانه و مبتنی بر شایستگی، نه تنها کیفیت نظام آموزشی را بالا میبرد، بلکه نسل آینده را نیز به دست معلمانی تواناتر خواهد سپرد.
در مسیر ارتقاء رتبه حرفهای معلمان و افزایش امتیاز در سامانه رتبهبندی، بهرهمندی از ظرفیتهای پژوهشی، علمی و تجربی نقش مهمی ایفا میکند. بسیاری از معلمان از توانمندیهای علمی و تجربی بالایی برخوردارند، اما به دلیل مشغلههای فراوان شغلی یا آشنایی محدود با فرآیندهای نشر علمی، موفق به ثبت و ارائه این دستاوردها به شکل مطلوب نمیشوند. اینجاست که همکاری با مؤسسات تخصصی مانند مؤسسه اشراق میتواند تحولی چشمگیر در کیفیت و کمیت پرونده رتبهبندی فرهنگیان ایجاد کند.
مؤسسه اشراق با سالها تجربه در حوزه خدمات علمی و پژوهشی، آماده است تا در استخراج مقاله از پایاننامهها و پژوهشهای معلمان، سابمیت و چاپ مقالات در نشریات علمی معتبر داخلی و دارای نمایه ISC، ترجمه تخصصی کتابهای آموزشی و تربیتی، و تألیف و چاپ کتاب با اخذ شابک و فیپا، همراه و پشتیبان فرهنگیان گرامی باشد. هر یک از این فعالیتها، میتواند بهعنوان آیتمهای امتیازآور در بخشهای تخصصی و پژوهشی رتبهبندی معلمان در سامانه ثبت شود و نقشی تعیینکننده در افزایش رتبه و مزایای شغلی فرهنگیان ایفا کند.
اگر شما نیز به دنبال آن هستید که تجربیات ارزشمند خود را در قالب مقاله یا کتاب منتشر کرده، یا با ارتقاء پرونده پژوهشیتان در رتبهبندی جایگاه شایستهتری کسب کنید، مؤسسه اشراق با تیمی حرفهای و متعهد، آماده ارائه مشاوره و خدمات تخصصی است.
اشراق، همراه مطمئن معلمان فرهیخته در مسیر رشد، پژوهش و ارتقاء.
راههای ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تماموقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفهای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره میتوانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفتوگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شمارههای زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
این پژوهشها شامل تحقیقات کاربردی یا مطالعاتی هستند که با هدف ارتقاء کیفیت تدریس، افزایش اثربخشی آموزشی، یا حل مسائل تربیتی انجام شدهاند و میتوانند شامل مقالات، طرحهای پژوهشی، یا اقدامات نوآورانه باشند.
هر مقاله چاپشده در نشریات معتبر علمی و مرتبط با آموزش و پرورش، 5 امتیاز دارد. معلمان میتوانند تا 6 مقاله در سامانه ثبت کنند.
ترجیحاً در نشریاتی که نمایه علمی دارند (مانند ISC، علمی-ترویجی، علمی-پژوهشی، یا مجلات دارای مجوز از وزارت علوم یا آموزش و پرورش) چاپ شده باشد تا در رتبهبندی قابل پذیرش و امتیازدهی باشد.
بله، تألیف، تدوین یا ترجمه کتاب در زمینههای آموزشی و تربیتی از آیتمهای امتیازآور در بخش شایستگیهای تخصصی محسوب میشود و هر مورد، 5 امتیاز دارد. حداکثر 6 کتاب در سامانه قابل بارگذاری است.
بله، برای اینکه کتاب در فرآیند رتبهبندی پذیرفته شود، باید بهصورت رسمی با مجوزهای قانونی شامل شابک و فیپا منتشر شده و نسخهای از آن قابل استعلام باشد.