فرمت APA شامل قوانین مشخصی برای ارجاعدهی به منابع گوناگون است. اما زمانی که پای مصاحبهها، سخنرانیها، تصاویر و برنامههای تلویزیونی به میان میآید، پژوهشگران اغلب با چالشهایی مواجه میشوند. این مطلب با هدف ارائه دستورالعملهای دقیق برای ارجاعدهی به این منابع غیرمرسوم، ساختارهای پیشنهادی فرمت APA را بررسی کرده و مثالهای کاربردی ارائه میدهد.
ارجاعدهی یکی از ارکان اصلی در پژوهشهای علمی است. هر نوع پژوهشی که بر پایهی اطلاعات، دادهها یا نظرات دیگران شکل میگیرد، نیازمند ذکر منابع بهصورت دقیق و استاندارد است. ارجاعدهی به پژوهشگران کمک میکند تا از اتهام سرقت علمی دوری کنند، اعتبار کار خود را افزایش دهند و مسیر بازیابی اطلاعات را برای خوانندگان و سایر محققان فراهم کنند. یکی از استانداردهای معتبر در ارجاعدهی، فرمت APA است که توسط انجمن روانشناسی آمریکا تدوین شده است. این فرمت در پژوهشهای مختلف، بهویژه علوم انسانی و اجتماعی، بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد.
فرمت APA بهعنوان یکی از استانداردهای جهانی در ارجاعدهی علمی، ساختاری دقیق و یکپارچه برای استناد به منابع مختلف ارائه میدهد. در این روش، هدف اصلی آن است که خواننده بتواند منبع مورد نظر را بهراحتی شناسایی کرده و اطلاعات را بازیابی کند.
هر منبع در فرمت APA دارای چهار عنصر اصلی است:
نام نویسنده: در این قسمت، ابتدا نام خانوادگی نویسنده آورده شده و سپس حرف اول اسم کوچک ذکر میشود. برای منابعی که بیش از یک نویسنده دارند، از کاما و حرف "&" برای جدا کردن نامها استفاده میشود.
سال انتشار: این قسمت در پرانتز آورده میشود و شامل سال یا تاریخ دقیق انتشار منبع است.
عنوان منبع: عنوان منبع باید دقیقاً به همان شکلی که در منبع اصلی آمده است ذکر شود. عناوین کتابها و مقالات علمی معمولاً بهصورت ایتالیک نوشته میشوند.
اطلاعات بازیابی: شامل لینکهای آنلاین، ناشر، DOI، یا سایر اطلاعاتی است که امکان دسترسی به منبع را فراهم میکند.
ارجاعدهی در APA به دو شیوه انجام میشود:
ارجاع درونمتنی: بهصورت کوتاه و درون متن مقاله، با ذکر نام نویسنده و سال انتشار.
فهرست منابع: شامل تمام جزئیات منبع و در انتهای مقاله آورده میشود.
رعایت این اصول به پژوهشگران کمک میکند تا از ابهامات احتمالی جلوگیری کرده و به خواننده اجازه دهند تا منبع را بهراحتی شناسایی کنند.
مصاحبهها یکی از منابع مهم در پژوهشهای کیفی محسوب میشوند، اما به دلیل ماهیت غیرقابل بازیابی، در فرمت APA با محدودیتهایی مواجه هستند.
بر اساس دستورالعمل APA، مصاحبههای شخصی نباید در فهرست منابع و مآخذ قرار گیرند زیرا این نوع اطلاعات عمومی نیستند و سایر خوانندگان نمیتوانند به آنها دسترسی داشته باشند. درعوض، این اطلاعات باید بهصورت درونمتنی ارجاع داده شوند.
برای ارجاع به مصاحبههای شخصی در متن مقاله از ساختار زیر استفاده میشود:
ساختار: (نام کامل مصاحبهشونده، "مصاحبه شخصی"، تاریخ)
مثال: (ج. محمدی، مصاحبه شخصی، دسامبر 12، 2004)
اگر مصاحبه بهصورت رسمی منتشر شده باشد، میتوان آن را در فهرست منابع ذکر کرد:
ساختار: نام نویسنده، حرف اول اسم کوچک. (تاریخ). نوع مصاحبه.
مثال: مارینو، ب. (2014، 18 اکتبر). مصاحبه شخصی.
مستندسازی دقیق جزئیات مصاحبه.
شفافیت در ارائه اطلاعات مرتبط با مصاحبهشونده و محتوای مصاحبه.
برای ارجاع به اسلایدهای پاورپوینت یا سایر ابزارهای ارائه:
ساختار: نام نویسنده، حرف اول اسم کوچک. (سال). عنوان ارائه (نوع فایل). لینک.
مثال: سعیدی، ت. (2012). فناوری و من (اسلاید پاورپوینت). برگرفته از http://example.com
اگر از یادداشتهای خودتان از یک سخنرانی استفاده میکنید، این اطلاعات نباید در فهرست منابع قرار بگیرد. تنها میتوان در متن مقاله به آنها اشاره کرد:
ساختار: (یادداشت شخصی، تاریخ).
برای ارجاعدهی به اپیزودهای برنامههای تلویزیونی یا رادیویی:
ساختار: نام نویسنده (نویسنده)، نام کارگردان (کارگردان). (سال). عنوان قسمت (قسمت مجموعه تلویزیونی). تهیهکننده اجرایی، نام مجموعه. شهر، کانال.
مثال: کانگ، ک. (نویسنده)، فریمن، پ. (کارگردان). (2006). شرط بندی با کف دست زدن. (قسمت مجموعه تلویزیونی). شرکت بیس.
استفاده از منابعی مانند IMDB برای اطلاعات دقیق.
تمایز بین برنامههای زنده و ضبطشده.
دایرهالمعارفها منابع معتبری برای ارائه اطلاعات مرجع هستند.
ساختار: نام نویسنده، حرف اول اسم کوچک. (سال). عنوان مدخل. در عنوان دایرهالمعارف (جلد، صفحات). ناشر.
مثال: کامن، س.، و ویلسون، الف. ح. (2012). بنای یادبود. در دایرهالمعارف تاریخ محلی. (صص 364–363).
ساختار: نام عکاس، حرف اول اسم کوچک. (سال). عنوان عکس (عکس). شهر: ناشر.
مثال: راجر، ج. (1938). خیابان اصلی کاتدرال پاتریک (عکس). نیویورک: انجمن تاریخی نیویورک.
ساختار: نام عکاس، حرف اول اسم کوچک. (سال). عنوان عکس (تصویر دیجیتالی). لینک.
مثال: فرارو، الف. (2014). آزادی آگاه جهان (تصویر دیجیتالی). برگرفته از http://example.com
فرمت APA فراتر از اصول ابتدایی، شامل نکات پیشرفتهای است که رعایت آنها میتواند مقاله را حرفهایتر و دقیقتر کند. در ادامه، برخی از نکات پیچیدهتر و پیشرفتهتر ارجاعدهی در APA را بررسی میکنیم:
گاهی اوقات منابعی که استفاده میکنید، تاریخ انتشار مشخصی ندارند. برای این نوع منابع، از عبارت n.d. (مخفف "بدون تاریخ") استفاده میشود:
ساختار: نام نویسنده، حرف اول اسم کوچک. (n.d.). عنوان. لینک یا ناشر.
مثال: جانسون، ر. (n.d.). راهنمای اخلاق پژوهش. برگرفته از http://example.com.
در صورتی که اطلاعاتی را از یک منبع نقلقول میکنید که خود آن منبع اطلاعات را از منبع دیگری گرفته است، به این روش ارجاع داده میشود:
در متن: (اسم نویسنده منبع اصلی، تاریخ، به نقل از اسم نویسنده منبع دوم، تاریخ)
مثال در متن: (اسمیت، 1998، به نقل از جانسون، 2005)
در فهرست منابع فقط منبع دوم (منبعی که مستقیماً از آن استفاده کردهاید) ذکر میشود.
گاهی منابعی که استفاده میکنید، به جای نویسنده فردی، توسط یک سازمان یا مؤسسه منتشر شدهاند. در این حالت، نام سازمان بهعنوان نویسنده ذکر میشود:
ساختار: نام سازمان. (سال). عنوان. ناشر یا لینک.
مثال: سازمان بهداشت جهانی. (2020). راهنمای بهداشت عمومی. ژنو: WHO Press.
برای منابعی که از زبان دیگری ترجمه شدهاند:
ساختار: نام نویسنده، حرف اول اسم. (سال). عنوان [نام مترجم، ترجمه]. ناشر.
مثال: فروید، س. (1953). تعبیر خواب [ج. استراچی، ترجمه]. نیویورک: انتشارات نیویورک.
گاهی اوقات در متن نیاز است به بیش از یک منبع اشاره کنید. در این حالت، منابع را بهترتیب حروف الفبا و با استفاده از نقطهویرگول (؛) جدا کنید:
ساختار: (نویسنده 1، سال؛ نویسنده 2، سال؛ نویسنده 3، سال)
مثال: (احمدی، 2018؛ جعفری، 2020؛ کریمی، 2015)
برای مقالاتی که هنوز بهطور رسمی منتشر نشدهاند و بهصورت پیش از چاپ در دسترساند:
ساختار: نام نویسنده، حرف اول اسم. (سال). عنوان. لینک DOI یا سایت پیشچاپ.
مثال: علیزاده، م. (2023). تأثیر فناوری بر آموزش. برگرفته از https://arxiv.org/12345
ارجاعدهی صحیح یکی از مهمترین ارکان اخلاق پژوهشی است. زمانی که پژوهشگران از آثار دیگران در مقالات، کتابها یا پژوهشهای خود استفاده میکنند، موظف هستند منابع اصلی را بهصورت دقیق ذکر کنند. این کار از اتهامات مرتبط با سرقت علمی جلوگیری کرده و به ارتقای اعتبار علمی پژوهش کمک میکند.
سرقت علمی به معنای استفاده از ایدهها، دادهها یا نوشتههای دیگران بدون ذکر منبع است. این اقدام، که نقض حقوق اخلاقی و فکری دیگران به شمار میرود، میتواند پیامدهای جدی داشته باشد؛ از جمله رد مقاله، اخراج از مؤسسات علمی، و از دستدادن اعتبار پژوهشی.
شناسایی منابع ایدهها و دادهها: با ذکر منابع، خواننده میتواند بهراحتی تشخیص دهد کدام بخش از مقاله متعلق به نویسنده است و کدام بخش برگرفته از آثار دیگران است.
شفافیت علمی: ارجاعدهی به منابع معتبر نشاندهنده صداقت و شفافیت نویسنده در ارائه دادهها و تحلیلها است.
احترام به حقوق فکری: پژوهشگران با ارجاع به آثار دیگران، به حقوق مالکیت فکری احترام میگذارند و نشان میدهند که برای تلاشهای علمی دیگران ارزش قائلاند.
تقویت استدلالها: ذکر منابع به خوانندگان این امکان را میدهد تا صحت و دقت اطلاعات ارائهشده را بررسی کرده و ارتباطات علمی بیشتری برقرار کنند.
در این مقاله تلاش شد تا اصول ارجاعدهی به منابع خاص مانند مصاحبهها، سخنرانیها، تصاویر و سایر منابع در فرمت APA بررسی شود. رعایت این اصول، اعتبار علمی پژوهش را افزایش داده و دسترسیپذیری اطلاعات را برای سایر پژوهشگران تسهیل میکند. پژوهشگران باید دقت کافی در مستندسازی و ارائه جزئیات داشته باشند تا از ابهامات و خطاهای علمی جلوگیری شود.
فرمتبندی صحیح منابع و مآخذ یکی از مهمترین و درعینحال پیچیدهترین بخشهای نگارش مقالات علمی است. یک ارجاعدهی دقیق و استاندارد، علاوه بر افزایش اعتبار مقاله، امکان بازیابی اطلاعات توسط خوانندگان و داوران را فراهم میکند. با توجه به حساسیت بالای این امر و تنوع سبکهای ارجاعدهی (مانند APA، MLA، شیکاگو و غیره)، بسیاری از پژوهشگران با چالشهایی روبرو هستند. مؤسسه اشراق بهعنوان یکی از مراکز معتبر در ارائه خدمات پژوهشی، آماده است تا خدمات حرفهای فرمتبندی منابع و مآخذ مقالات شما را مطابق با استانداردهای روز ارائه دهد. تیم متخصص این مؤسسه با دانش کامل از سبکهای مختلف ارجاعدهی و تجربه کار با مقالات علمی در مجلات معتبر، خدمات زیر را در این زمینه ارائه میدهد:
فرمتبندی منابع مقاله با سبکهای مختلف: از جمله APA، MLA، شیکاگو، IEEE و سایر فرمتهای موردنیاز مجلات.
مشاوره و پشتیبانی: در زمینه نحوه ارجاعدهی به منابع خاص مانند مصاحبهها، سخنرانیها، برنامههای تلویزیونی، تصاویر و دایرهالمعارفها.
بررسی و اصلاح منابع: رفع اشکالات احتمالی در فرمتبندی منابع پیشنویس مقاله.
آمادهسازی منابع بر اساس الزامات مجلات: تنظیم دقیق فرمت مآخذ مطابق با دستورالعملهای مجلههای داخلی و بینالمللی.
با استفاده از خدمات مؤسسه اشراق، پژوهشگران میتوانند از درستی و دقت ارجاعدهی خود اطمینان حاصل کنند و زمان بیشتری را به پژوهشهای علمی خود اختصاص دهند.
راههای ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تماموقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفهای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره میتوانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفتوگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شمارههای زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
بله، تمامی منابعی که در متن مقاله به آنها ارجاع دادهاید، باید در فهرست منابع آورده شوند. تنها استثنا، اطلاعات غیرقابل بازیابی مانند مصاحبههای شخصی یا یادداشتهای شخصی از سخنرانی است که فقط در متن ذکر میشوند.
برای ارجاع به یک فصل از کتابی که ویراستار دارد: ساختار: نام نویسنده فصل. (سال). عنوان فصل. در نام ویراستار (ویراستار)، عنوان کتاب (صفحات فصل). ناشر. مثال: جعفری، ر. (2021). آموزش مدرن. در س. احمدی (ویراستار)، روانشناسی تربیتی (صص 45-60). تهران: انتشارات رشد.
برای منابع آنلاین، همواره تاریخ دقیق دسترسی به منبع را در پایان ارجاع ذکر کنید تا تغییرات یا حذف اطلاعات مشکلی ایجاد نکند. مثال: وزارت علوم. (2021). گزارش پیشرفت علمی. برگرفته در 15 ژوئن 2023 از http://example.com.
بله، منابع به زبانهای دیگر نیز قابل ارجاع هستند. اگر عنوان منبع به زبان دیگری است، معمولاً ترجمه عنوان به زبان اصلی مقاله در داخل کروشه آورده میشود. مثال: احمدی، م. (2019). مقدمهای بر آموزش [An Introduction to Education]. تهران: انتشارات علمی.
اگر منبع دو نویسنده دارد، از علامت "و" (یا "&" در متن انگلیسی) استفاده کنید. مثال: (احمدی و رضایی، 2020). اگر منبع سه یا بیشتر نویسنده داشته باشد، تنها نام نویسنده اول را ذکر کرده و عبارت "و همکاران" (یا "et al." در انگلیسی) را اضافه کنید. مثال: (کریمی و همکاران، 2018).