مجلات JCR از معتبرترین نشریات علمی جهان‌اند که براساس شاخص ضریب تأثیر (Impact Factor) ارزیابی می‌شوند. چاپ مقاله در این مجلات نشان‌دهنده اعتبار بالای پژوهشگر است. مؤسسه اشراق با خدمات تخصصی ترجمه، ویرایش و سابمیت، پژوهشگران را در این مسیر یاری می‌کند.
در دنیای پژوهش‌های علمی امروز، انتشار مقاله در مجلات معتبر بین‌المللی، از مهم‌ترین معیارهای سنجش توان علمی و پژوهشی افراد به شمار می‌رود. محققان، اساتید دانشگاه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای ارتقا رتبه علمی، اخذ پذیرش تحصیلی یا شغلی و کسب امتیازهای پژوهشی، ناگزیر به انتشار دستاوردهای علمی خود در نشریات معتبر هستند. در این میان، مجلات نمایه‌شده در پایگاه داده‌ی JCR (Journal Citation Reports) از بالاترین سطح اعتبار برخوردارند و چاپ مقاله در آنها به‌منزله‌ی موفقیتی بزرگ در مسیر علمی یک پژوهشگر محسوب می‌شود.
مجلات JCR نه‌تنها از لحاظ علمی و داوری در بالاترین سطح قرار دارند، بلکه مبنای اصلی محاسبه‌ی شاخص مهمی به نام ایمپکت فکتور (Impact Factor) نیز هستند. در واقع، این شاخص به‌عنوان یکی از مهم‌ترین معیارها برای سنجش کیفیت و تأثیرگذاری یک مجله علمی در سطح جهانی شناخته می‌شود.
این مقاله با هدف معرفی دقیق مفهوم JCR، بررسی شاخص‌های مرتبط با آن، تبیین مراحل چاپ مقاله در مجلات JCR، و تحلیل مزایای انتشار مقالات در این نشریات نگاشته شده است تا بتواند راهنمایی جامع برای پژوهشگران و نویسندگان علمی باشد.
JCR مخفف عبارت Journal Citation Reports به معنای «گزارش استنادات مجلات» است. این نظام توسط شرکت Clarivate Analytics (که پیش‌تر بخشی از مؤسسه‌ی تامسون رویترز بود) پایه‌گذاری و مدیریت می‌شود. JCR در واقع یک ابزار ارزیابی و تحلیل است که به‌صورت سالانه منتشر می‌گردد و به بررسی و رتبه‌بندی مجلات علمی در حوزه‌های گوناگون می‌پردازد.
این پایگاه با گردآوری داده‌های استنادی از دو نمایه‌ی اصلی یعنی Science Citation Index Expanded (SCIE) و Social Sciences Citation Index (SSCI)، اطلاعات دقیقی درباره‌ی عملکرد مجلات علمی ارائه می‌دهد. هدف اصلی آن، فراهم‌کردن معیارهایی برای مقایسه، سنجش کیفیت و تأثیرگذاری مجلات است.
در حقیقت، JCR یک نظام تحلیلی است که نه مقالات منفرد، بلکه کل مجلات را مورد بررسی قرار می‌دهد و نشان می‌دهد هر مجله تا چه اندازه در پیشبرد علم و تولید دانش نقش دارد.
در میان پایگاه‌های علمی بین‌المللی، ISI (Web of Science) به‌عنوان یکی از معتبرترین پایگاه‌ها شناخته می‌شود. مجلات ISI شامل دو دسته‌ی کلی هستند:
مجلات دارای ضریب تأثیر (Impact Factor) – که در JCR فهرست می‌شوند.
مجلات بدون ضریب تأثیر – که در ISI نمایه شده‌اند ولی هنوز در JCR ارزیابی نمی‌شوند.
از این‌رو، می‌توان گفت که تمام مجلات JCR جزو ISI هستند، اما همه‌ی مجلات ISI الزاماً در JCR فهرست نشده‌اند. این تمایز، اهمیت مجلات JCR را دوچندان می‌کند، چراکه تنها مجلاتی با اعتبار و تأثیر علمی بسیار بالا در فهرست JCR قرار می‌گیرند.
ضریب تأثیر یا ایمپکت فکتور (IF) یکی از شاخص‌های اصلی در گزارش‌های JCR است که میزان ارجاعات به مقالات منتشرشده در یک مجله را در بازه‌ی زمانی مشخص (معمولاً دو سال) نشان می‌دهد. این شاخص نخستین‌بار توسط یوجین گارفیلد، بنیان‌گذار مؤسسه ISI، معرفی شد و اکنون به‌عنوان معیاری کلیدی برای ارزیابی نفوذ علمی یک مجله به کار می‌رود.
به بیان ساده، این شاخص نشان می‌دهد به‌طور میانگین، هر مقاله‌ی منتشرشده در یک مجله، چند بار توسط سایر پژوهشگران مورد استناد قرار گرفته است.
ضریب تأثیر، یکی از مهم‌ترین معیارها برای سنجش اعتبار علمی مجلات و در نتیجه، کیفیت پژوهش‌های منتشرشده در آن‌هاست. هرچه این عدد بالاتر باشد، نشان می‌دهد مقالات آن مجله تأثیرگذاری بیشتری بر سایر پژوهش‌ها داشته‌اند.
برای مثال، مجله‌هایی مانند Nature یا Science معمولاً ایمپکت فکتورهای بسیار بالایی دارند و به همین دلیل، چاپ مقاله در آنها آرزوی بسیاری از محققان است.
با این حال، باید توجه داشت که ایمپکت فکتور معیار کیفیت تک‌تک مقالات یا نویسندگان نیست، بلکه تنها برای مقایسه‌ی مجلات به‌کار می‌رود.
برای اطمینان از صحت اطلاعات مربوط به ضریب تأثیر، باید از منابع معتبر استفاده شود. برخی از سایت‌های قابل‌اعتماد در این زمینه عبارت‌اند از:
www.scimagojr.com
www.bioxbio.com
www.citefactor.com
این منابع داده‌های به‌روز از JCR و سایر نمایه‌ها را ارائه می‌دهند و به پژوهشگران کمک می‌کنند تا از صحت شاخص‌ها اطمینان حاصل کنند.
پذیرش مقاله در مجلات نمایه‌شده در JCR فرایندی بسیار دشوار و رقابتی است. داوری این مجلات چندمرحله‌ای، دقیق و سخت‌گیرانه است. از میان میلیون‌ها مقاله‌ای که سالانه برای چاپ ارسال می‌شوند، تنها درصد اندکی موفق به دریافت پذیرش نهایی می‌شوند.
علت این سختگیری، حفظ اعتبار علمی و کیفیت بالای محتوای منتشرشده است. تنها مقالاتی که از لحاظ نوآوری، روش‌شناسی علمی، تحلیل داده‌ها، و ساختار نگارشی در سطح عالی باشند، در نهایت به چاپ می‌رسند.
مقاله‌ای که قصد ارسال به مجلات JCR را دارد، باید ویژگی‌های زیر را دارا باشد:
نوآوری و تازگی موضوع: موضوع مقاله باید یک بُعد جدید از علم را بررسی کند.
استناددهی قوی: ارجاع به منابع علمی به‌روز و معتبر.
روش تحقیق دقیق: روش‌های آماری یا تحلیلی شفاف و قابل تکرار.
ساختار علمی استاندارد: شامل چکیده، مقدمه، روش تحقیق، نتایج، بحث و منابع.
نگارش علمی و زبان انگلیسی روان: ترجمه تخصصی و ویرایش حرفه‌ای الزامی است.
چاپ مقاله در این مجلات معمولاً شامل مراحل زیر است:
انتخاب مجله مناسب: باید مجله‌ای انتخاب شود که حوزه‌ی موضوعی آن با موضوع مقاله هم‌خوانی داشته باشد.
آماده‌سازی و ترجمه تخصصی: کیفیت ترجمه در پذیرش مقاله تأثیر مستقیمی دارد.
ویرایش فنی و نگارشی: شامل رعایت فرمت مجله، دستورالعمل‌های نویسندگان (Author Guidelines) و اصلاح ارجاعات.
سابمیت مقاله: ارسال مقاله از طریق سامانه‌ی آنلاین مجله.
داوری (Peer Review): معمولاً چند داور متخصص مقاله را ارزیابی می‌کنند.
اصلاحات و پاسخ به داوران: در صورت دریافت نظرات، نویسنده باید اصلاحات لازم را اعمال کند.
پذیرش یا رد نهایی: در صورت تأیید داوران و سردبیر، مقاله پذیرفته و چاپ می‌شود.
چاپ مقاله در مجلات JCR مزایای علمی، شغلی و تحصیلی متعددی دارد. در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود:
افزایش اعتبار علمی و پژوهشی فرد در سطح ملی و بین‌المللی.
ارتقای جایگاه دانشگاه یا مؤسسه پژوهشی نویسنده.
امکان همکاری با پژوهشگران بین‌المللی.
افزایش احتمال ارجاع به آثار نویسنده در پژوهش‌های بعدی.
کسب 1.2 تا 2 امتیاز پژوهشی برای دانشجویان کارشناسی ارشد.
امتیاز ویژه در مصاحبه‌ی آزمون دکتری و ارتقای شانس پذیرش.
افزایش احتمال اخذ بورسیه تحصیلی از دانشگاه‌های خارجی.
ارتقای رتبه‌ی شغلی و افزایش حقوق برای اعضای هیئت علمی.
افزایش شانس استخدام در سازمان‌های دولتی و خصوصی.
امکان شرکت در پروژه‌های ملی و بین‌المللی پژوهشی.
انتشار مقاله در مجلات JCR علاوه بر مزایا، چالش‌هایی نیز دارد که باید مورد توجه قرار گیرد:
رقابت برای پذیرش مقاله در این مجلات بسیار بالا است. نویسنده باید موضوعی واقعاً نوآورانه ارائه دهد و از تکرار مباحث قبلی بپرهیزد.
اگرچه بسیاری از مجلات JCR رایگان (Open Access نیستند) و برای چاپ هزینه‌ای از نویسنده دریافت نمی‌کنند، اما دسترسی به مقالات منتشرشده در آنها معمولاً پولی است.
کیفیت پایین ترجمه یکی از دلایل اصلی ریجکت‌شدن مقالات ایرانی در این مجلات است. استفاده از مترجم متخصص در رشته‌ی علمی مربوطه ضروری است.
نویسندگان باید از سرقت علمی (Plagiarism)، داده‌سازی و ارجاع‌دهی نادرست پرهیز کنند، زیرا این موارد می‌تواند باعث رد دائمی از سوی مجله شود.
مطالعه‌ی دقیق مقالات اخیر همان مجله برای درک سبک نگارش و موضوعات مورد علاقه‌ی سردبیران.
انتخاب عنوانی جذاب و علمی که دقیقاً حوزه‌ی پژوهش را نشان دهد.
نگارش چکیده‌ای قوی که مسئله، روش و نتایج را به‌روشنی معرفی کند.
استفاده از ابزارهای کنترل سرقت علمی (Plagiarism Checkers) پیش از ارسال مقاله.
رعایت دقیق استانداردهای APA یا سایر سبک‌های ارجاع‌دهی.
مقالات منتشرشده در مجلات JCR، نمایانگر بالاترین سطح از کیفیت پژوهش علمی هستند و نقش مهمی در پیشرفت دانش جهانی دارند. چاپ مقاله در چنین مجلاتی نه‌تنها موجب افزایش اعتبار علمی پژوهشگر می‌شود، بلکه مسیرهای جدیدی را در زمینه‌ی همکاری‌های بین‌المللی، بورسیه‌های تحصیلی و فرصت‌های شغلی می‌گشاید.
با وجود سختی مسیر، رعایت اصول علمی، ترجمه دقیق، انتخاب موضوع نوآورانه و پایبندی به استانداردهای پژوهشی می‌تواند احتمال موفقیت در پذیرش مقاله را تا حد زیادی افزایش دهد.
در نهایت، باید تأکید کرد که هدف از چاپ مقاله در مجلات JCR تنها کسب امتیاز نیست، بلکه مشارکت در توسعه‌ی مرزهای دانش بشری و ارائه‌ی بینش‌های تازه به جامعه‌ی علمی جهانی است.
انتشار مقاله در مجلات معتبر JCR، نقطه اوج فعالیت پژوهشی هر محقق محسوب می‌شود. این مجلات به‌دلیل برخورداری از بالاترین سطح اعتبار بین‌المللی، داوری سخت‌گیرانه و شاخص‌های علمی دقیق، تنها آثار علمی برجسته و نوآورانه را به چاپ می‌رسانند. ازاین‌رو، آماده‌سازی و ارسال مقاله به چنین مجلاتی نیازمند دانش تخصصی، تجربه در انتخاب ژورنال مناسب، مهارت در نگارش علمی و آشنایی کامل با فرایند سابمیت است.
مؤسسه اشراق با بهره‌گیری از تیمی مجرب از مترجمان، ویراستاران و مشاوران پژوهشی، خدمات کاملی را برای پژوهشگران و اساتید دانشگاه ارائه می‌دهد. خدمات این مؤسسه عبارتند از:
انتخاب مجله معتبر JCR متناسب با موضوع مقاله
ترجمه تخصصی و ویرایش نیتیو (Native Editing)
فرمت‌بندی مقاله مطابق با دستورالعمل مجله هدف (Author Guidelines)
سابمیت مقاله در سامانه مجله و پیگیری فرایند داوری تا زمان پذیرش
ارائه مشاوره تخصصی در پاسخ‌گویی به داوران (Reviewer Response)
تیم پژوهشی اشراق با آشنایی کامل از معیارهای داوری مجلات Clarivate و ISI، می‌تواند در تمام مراحل آماده‌سازی مقاله در کنار پژوهشگران باشد تا احتمال پذیرش مقاله در مجلات JCR به‌طور چشمگیری افزایش یابد.
چنانچه قصد دارید مقاله‌ای را برای انتشار در مجلات JCR آماده کنید یا به دنبال انتخاب ژورنال مناسب و معتبر هستید، بر روی لینک زیر کلیک نمایید:
راه‌های ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تمام‌وقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره می‌توانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفت‌وگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شماره‌های زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
خیر، برخی مجلات تخصصی و نوظهور با وجود IF پایین، کیفیت علمی بالایی دارند. همچنین در رشته‌هایی با نرخ ارجاع پایین، IF به‌تنهایی معیار قضاوت نیست.
این شاخص (چهارک) نشان می‌دهد یک مجله در رتبه‌بندی موضوعی خود در کدام بخش قرار دارد: Q1 بالاترین، Q4 پایین‌ترین و مکمل ایمپکت فاکتور برای ارزیابی جایگاه مجله در حوزه تخصصی‌اش است.
بله، مجلات ممکن است به دلایل مختلفی مانند افت کیفیت یا عدم تطابق با استانداردهای Clarivate از لیست JCR خارج شوند و IF آنها صفر شود یا نمایش داده نشود.
نسخه جدید گزارش JCR معمولاً هر سال در ماه ژوئن (خرداد تا تیر) منتشر می‌شود. در این زمان، ایمپکت فاکتور به‌روزرسانی می‌شود و اطلاعات جدید برای همه مجلات ارائه می‌گردد.
بسته به نوع مجله متفاوت است. برخی مجلات JCR رایگان هستند (مدل اشتراکی)، برخی دارای هزینه برای دسترسی آزاد (Open Access)، و برخی هزینه داوری یا پذیرش دریافت می‌کنند. باید راهنمای نویسندگان مجله بررسی شود.
اینستاگرام
تلگرام