سبک APA قواعد مشخصی برای ارجاع‌دهی به منابع مختلف از جمله کتاب‌ها (چاپی، الکترونیکی و پایگاه‌های داده‌ای) ارائه می‌دهد. در این مطلب قرار است به بررسی نحوه ارجاع‌دهی به کتاب‌ها در سه حالت مختلف پرداخته می‌شود و نکات کلیدی هر روش به همراه مثال‌هایی عملی ارائه خواهد شد.
ارجاع‌دهی در نگارش‌های علمی و پژوهشی به عنوان یکی از اصول کلیدی و ضروری شناخته می‌شود. هدف از ارجاع‌دهی این است که منابع مورد استفاده برای جمع‌آوری اطلاعات به‌طور دقیق معرفی شوند تا خوانندگان بتوانند به آن‌ها دسترسی داشته و صحت اطلاعات ارائه‌شده را بررسی کنند.
سبک APA (American Psychological Association) در سال 1929 توسط انجمنی از روان‌شناسان، انسان‌شناسان و مدیران علوم آموزشی معرفی شد. این سبک ابتدا برای استفاده در مقالات روان‌شناسی و علوم رفتاری طراحی شد، اما به مرور زمان در سایر حوزه‌های علمی نیز رواج پیدا کرد.
در حال حاضر، راهنمای انتشار سبک APA که معمولاً به نام APA Manual شناخته می‌شود، به عنوان مرجع اصلی برای این سبک استفاده می‌شود. این راهنما نسخه‌های متعددی را به‌روز کرده است که در آن‌ها تغییرات و بهبودهایی متناسب با نیازهای پژوهشگران اعمال شده است. جدیدترین نسخه، نسخه هفتم (7th Edition)، در سال 2019 منتشر شد و شامل تغییراتی برای ساده‌تر کردن فرآیند ارجاع‌دهی است. دلایل محبوبیت سبک APA عبارت‌اند از:
ساختار منظم و واضح
سهولت در ارجاع‌دهی به منابع مختلف
مناسب بودن برای مقالات علمی، پایان‌نامه‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی
در ادامه، انواع ارجاع‌دهی به کتاب در سبک APA را بررسی خواهیم کرد.
کتاب‌های چاپی به عنوان یکی از رایج‌ترین منابع در پژوهش‌ها و مطالعات علمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در سبک APA برای ارجاع‌دهی به کتاب‌های چاپی، قواعد خاصی وجود دارد که رعایت آن‌ها ضروری است:
نام خانوادگی نویسنده به همراه حرف اول اسم کوچک او ذکر می‌شود.
سال انتشار کتاب در پرانتز پس از نام نویسنده قرار می‌گیرد.
عنوان کامل کتاب باید به صورت ایتالیک نوشته شود.
محل انتشار و نام ناشر در انتهای ارجاع ذکر می‌شود.
اولین حرف نخستین کلمه از عنوان کتاب و اولین حرف اسامی خاص با حروف بزرگ نوشته می‌شود.
اگر کتاب چندین نویسنده داشته باشد، اسامی تمام نویسندگان ذکر شده و با علامت «،» از هم جدا می‌شوند.
در صورت وجود ویراستار، عبارت "Ed." یا "Eds." پس از نام نویسنده اضافه می‌شود.
کتابی با یک نویسنده:
هدایت، ص. (1351). بوف کور. تهران: چاپخانه سپهر.
کتابی با چند نویسنده:
هاشمی، م.، و رضوی، ن. (1390). مبانی اقتصاد ایران. مشهد: نشر اندیشه.
کتاب‌های الکترونیکی نسخه‌های دیجیتالی از کتاب‌ها هستند که بر روی رایانه یا دستگاه‌های الکترونیکی دیگر قابل خواندن‌اند. استفاده از این نوع کتاب‌ها به دلیل سهولت دسترسی، روز به روز بیشتر می‌شود و به همین جهت ارجاع‌دهی به منابع الکترونیکی هم اهمیت یافته است.
نام خانوادگی نویسنده و حرف اول اسم کوچک او ذکر می‌شود.
سال انتشار کتاب در پرانتز آورده می‌شود.
عنوان کتاب به صورت ایتالیک نوشته می‌شود و پس از آن عبارت "(نسخه الکترونیکی)" اضافه می‌شود.
لینک اینترنتی (URL) یا شماره DOI در انتهای ارجاع ذکر می‌شود.
اگر کتاب دارای DOI باشد، استفاده از DOI ترجیح داده می‌شود.
در صورت نبود DOI، باید لینک اینترنتی محل دسترسی به کتاب ذکر شود.
حروف کوچک و بزرگ در لینک‌ها اهمیت دارند و باید به صورت دقیق وارد شوند.
کتابی با لینک اینترنتی:
هدایت، ص. (1351). بوف کور (نسخه الکترونیکی). برگرفته از سایت http://www.amazon.com/
کتابی با DOI:
رحیمی، ا. (1398). مدیریت استراتژیک (نسخه الکترونیکی). doi:10.1234/example.doi
پایگاه‌های داده‌ای منبعی ارزشمند برای پژوهشگران هستند که کتاب‌ها، مقالات و سایر منابع علمی را در قالبی سازمان‌دهی شده ارائه می‌دهند.
نام خانوادگی نویسنده و حرف اول اسم کوچک او ذکر می‌شود.
سال انتشار کتاب در پرانتز آورده می‌شود.
عنوان کتاب به صورت ایتالیک نوشته می‌شود.
لینک اینترنتی پایگاه داده یا DOI در انتهای ارجاع ذکر می‌شود.
در صورت وجود DOI، استفاده از آن ترجیح داده می‌شود.
اگر لینک پایگاه داده طولانی باشد، می‌توان لینک را کوتاه کرد اما باید همچنان قابل شناسایی باشد.
در صورت نبود اطلاعات دقیق در پایگاه داده، بهتر است منبع دیگری برای ارجاع‌دهی انتخاب شود.
کتابی از پایگاه داده‌ای با DOI:
هدایت، ص. (1351). بوف کور. برگرفته از doi:10.5678/database.doi
کتابی از پایگاه داده‌ای بدون DOI:
رضوی، ن. (1395). اقتصاد مدرن. برگرفته از سایت http://database.com/example
DOI (Digital Object Identifier) به عنوان شناسه دیجیتالی منابع علمی، ابزار مهمی برای ارجاع‌دهی است. تمام DOIها با عدد 10 شروع شده و با یک علامت "/" جدا می‌شوند. استفاده از DOI تضمین می‌کند که لینک همیشه معتبر باقی بماند.
در APA، تمامی نویسندگان ذکر می‌شوند و بین اسامی از علامت «،» استفاده می‌شود. اگر نویسندگان بیش از 20 نفر باشند، نام 19 نویسنده اول ذکر شده و پس از آن عبارت «...& Last Author» نوشته می‌شود.
مثال:
رضوی، ن.، هاشمی، م.، سعیدی، ف.، و امیری، ش. (1398). رویکردهای جدید در آموزش. تهران: نشر علم.
اگر کتاب ترجمه‌شده‌ای مورد استفاده باشد، ابتدا نام نویسنده اصلی و سپس مترجم ذکر می‌شود.
مثال:
فروید، زیگموند. (1390). تفسیر خواب (ترجمه: د. محسنی). تهران: نشر روانکاو.
در صورتی که تاریخ انتشار مشخص نباشد، از عبارت "n.d." (مخفف No Date) استفاده می‌شود.
مثال:
هدایت، ص. (n.d.). بوف کور. تهران: چاپخانه سپهر.
اگر کتاب نویسنده مشخصی نداشته باشد، ارجاع‌دهی با عنوان کتاب شروع می‌شود.
مثال:
دایرهالمعارف بزرگ پزشکی. (1392). تهران: نشر دانش.
در صورتی که کتابی نسخه خاصی داشته باشد (مانند ویرایش دوم یا سوم)، شماره ویرایش ذکر می‌شود.
مثال:
کریمی، ا. (1397). مبانی روان‌شناسی تربیتی (ویرایش دوم). مشهد: نشر آگاهی.
با وجود کاربرد گسترده سبک APA، سبک‌های دیگری نیز برای ارجاع‌دهی وجود دارند که هرکدام در حوزه‌های خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در اینجا به تفاوت‌های کلیدی APA با دیگر سبک‌های رایج اشاره می‌کنیم:
کاربرد: APA بیشتر در علوم اجتماعی و روان‌شناسی استفاده می‌شود، در حالی که MLA (Modern Language Association) در رشته‌های علوم انسانی مانند ادبیات و زبان‌شناسی رایج است.
فرمت ارجاع‌دهی در متن: در APA، تاریخ انتشار منبع ذکر می‌شود، اما در MLA تاریخ اهمیت ندارد و فقط نام نویسنده و شماره صفحه ذکر می‌شود.
فرمت فهرست منابع: در APA، عنوان کتاب به صورت ایتالیک نوشته می‌شود و ناشر مشخص است، اما در MLA اطلاعات درباره ناشر به‌طور مختصرتر ارائه می‌شود.
کاربرد: سبک شیکاگو در علوم تاریخی و هنر بیشتر کاربرد دارد.
فرمت ارجاع‌دهی: APA از سیستم داخل متنی (Author-Date) استفاده می‌کند، اما شیکاگو به‌طور سنتی از سیستم ارجاع‌دهی پاورقی و فهرست پایان‌متن بهره می‌برد.
ساختار فهرست منابع: در APA ترتیب بر اساس نام نویسنده است، اما در شیکاگو می‌توان ترتیب را بر اساس شماره ارجاع تعیین کرد.
کاربرد: IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) در مقالات فنی و مهندسی رایج است.
فرمت ارجاع‌دهی: در IEEE از شماره‌گذاری منابع استفاده می‌شود، در حالی که APA از ارجاع داخل متنی استفاده می‌کند.
فهرست منابع: در IEEE فقط اطلاعات فنی ضروری ذکر می‌شود، اما APA اطلاعات کاملی درباره نویسنده، تاریخ، عنوان و ناشر ارائه می‌دهد.
در نهایت، APA به دلیل ساختار ساده و تمرکز بر سال انتشار منابع، برای پژوهش‌های جدیدتر بسیار مناسب است، در حالی که MLA و Chicago بیشتر در رشته‌های مرتبط با گذشته و تاریخ استفاده می‌شوند. انتخاب سبک مناسب بستگی به نیاز پژوهش و رشته علمی شما دارد.
در این مقاله به روش‌های مختلف ارجاع‌دهی به کتاب‌ها در سبک APA پرداخته شد. این روش‌ها شامل ارجاع به کتاب‌های چاپی، کتاب‌های الکترونیکی و کتاب‌های موجود در پایگاه‌های داده‌ای است.
رعایت اصول ارجاع‌دهی در نگارش‌های علمی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا ضمن حفظ حقوق نویسندگان اصلی، به خوانندگان این امکان را می‌دهد که به منابع اصلی دسترسی داشته باشند. سبک APA به دلیل ساختار دقیق و استانداردهای تعریف‌شده، یکی از بهترین گزینه‌ها برای ارجاع‌دهی است.
با رعایت این اصول و قواعد، می‌توانید کیفیت پژوهش‌های خود را ارتقا داده و اعتبار علمی نوشته‌های خود را افزایش دهید.
ارجاع‌دهی صحیح منابع یکی از مهم‌ترین جنبه‌های نگارش مقالات علمی و پایان‌نامه‌ها است که مستقیماً بر اعتبار علمی و حرفه‌ای پژوهش تأثیر می‌گذارد. با این حال، رعایت دقیق جزئیات و استانداردهای سبک‌های ارجاع‌دهی مانند APA ممکن است برای بسیاری از پژوهشگران، به‌ویژه در مراحل پایانی کار، چالش‌برانگیز باشد. در این میان، موسسه اشراق با ارائه خدمات حرفه‌ای فرمت‌بندی رفرنس‌ها، نیاز پژوهشگران را در این زمینه به بهترین شکل برآورده می‌کند. خدمات فرمت‌بندی موسسه اشراق با تمرکز بر جزئیات و رعایت دقیق اصول ارجاع‌دهی، می‌تواند راهکاری کارآمد و قابل‌اعتماد برای پژوهشگران و دانشجویان باشد. همکاری با این موسسه نه‌تنها به بهبود کیفیت پژوهش‌ها کمک می‌کند، بلکه آرامش خاطر پژوهشگران را در زمینه ارجاع‌دهی صحیح و فرمت‌بندی استاندارد منابع فراهم می‌آورد.
تخصص در تمامی سبک‌های ارجاع‌دهی:
از جمله APA، MLA، Chicago، Harvard، و IEEE که برای رشته‌ها و مقالات مختلف علمی مناسب است.
تضمین دقت و کیفیت:
کارشناسان موسسه اشراق با تسلط کامل بر استانداردهای هر سبک، اطمینان حاصل می‌کنند که تمامی رفرنس‌ها بدون کوچک‌ترین خطا فرمت‌بندی شوند.
صرفه‌جویی در زمان:
انجام فرمت‌بندی توسط تیم متخصص موسسه اشراق به پژوهشگران این امکان را می‌دهد که زمان بیشتری را صرف تحلیل و نگارش محتوای علمی کنند.
پشتیبانی کامل:
موسسه اشراق در کنار فرمت‌بندی رفرنس‌ها، خدماتی مانند بررسی سرقت ادبی، ویرایش تخصصی مقالات و آماده‌سازی پایان‌نامه‌ها را نیز ارائه می‌دهد.
راه‌های ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تمام‌وقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره می‌توانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفت‌وگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شماره‌های زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
بله، استفاده از یک سبک واحد برای همه منابع در مقاله یا پایان‌نامه ضروری است. رعایت یکنواختی در ارجاع‌دهی، باعث خوانایی و اعتبار بیشتر متن علمی می‌شود.
عدم تطابق ارجاع داخل متن با فهرست منابع. فراموش کردن ذکر سال انتشار. نادرست نوشتن نام نویسنده یا عنوان کتاب. استفاده از فرمت اشتباه برای سبک ارجاع‌دهی انتخاب‌شده.
در سبک APA، باید اطلاعات زیر ذکر شود: نام نویسنده (یا نویسندگان) سال انتشار عنوان کتاب یا مقاله (به صورت ایتالیک برای کتاب‌ها) محل انتشار یا لینک DOI مثال: هدایت، ص. (1351). بوف کور. تهران: چاپخانه سپهر.
بدون نویسنده: ارجاع با عنوان کتاب آغاز می‌شود. مثال: دایرهالمعارف بزرگ پزشکی. (1392). بدون تاریخ: از عبارت "n.d." به معنای "بدون تاریخ" استفاده می‌شود. مثال: هدایت، ص. (n.d.). بوف کور.
استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت منابع. ایجاد قالب‌های آماده در ابزارهای واژه‌پرداز (مانند Microsoft Word). مشورت با افراد متخصص در زمینه فرمت‌بندی منابع.
اینستاگرام
تلگرام