با توجه به گسترش روزافزون آموزش عالی در کشورمان، به خصوص تحصیلات تکمیلی، بسیاری از دانشجویان این مقاطع برای نوشتن پایان نامه کارشناسی ارشد و گاهی دکتری خود در تکاپو هستند و نقطه شروع کار را ن
پایان نامه ارشد پلی است بین سرآغاز پژوهش تا رساله دکتری که در آن بحثی جدید و منحصر به خود پژوهشگر مطرح می شود. از مهمترین اهداف نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد، آشنایی دانشجو با اصول اولیه پژوهش و کار علمی است تا بتواند منابع و مراجع را به طور صحیح و منظم جمع آوری نموده و از آنها استفاده کند؛ همچنین با تاریخچه پژوهشی رشته خود آشنا شود. از طرفی موضوع مورد علاقه خود را تا حدی بشناسد و به تحقیق در حیطه آن بپردازد.
قبل از شروع کارهای پایان نامه کارشناسی ارشد، اولین قدم انتخاب موضوع پژوهش است. برای این کار لازم است تا دانشجو برای خود یک استاد راهنما انتخاب کند. استاد راهنما با توجه به زمینه کاری خود، تعدادی از مقالات چاپ شده در مجلات بین المللی معتبر را به دانشجو می دهد و از او می خواهد که این مقالات را یک مطالعه سطحی (چکیده، تعاریف اصلی و مقدمه فصل اول را بخواند) کند. بعد از این مرحله دانشجو با توجه به علاقمندی های پژوهشی خود یک یا احتمالا ۲ مقاله در حیطه و اسکوپ رشته خود انتخاب می کند.
بهتر است که انجام پایان نامه را به ترم آخر موکول نکنید و از ترم 3 شروع کنید تا پس از اتمام پایان نامه زمان برای استخراج و چاپ مقاله داشته باشید.
بعد از انتخاب موضوع پایان نامه، کار انجام پایان نامه شروع میشود. اگر زبان انگلیسی شما (معمولا زبان مقالات بین المللی انگلیسی است) تا حدی خوب باشد، وقت خود را صرف این که مقاله را دقیقا ترجمه نماید و روی کاغذ بنویسید نخواهید داشت و با خواندن بخش چکیده مقاله خواهید فهمید که آیا این مقاله به درد شما خواهد خورد یا نه. باید مطالعات کافی در زمینه موضوع انتخابی خود داشته باشید تا بتوانید پروپوزال خود را بنویسید.
اگر مطالعات خوبی در خصوص موضوع خود داشته باشید، بعد از تائید پروپوزال شما از سوی دانشگاهتان، می توانید نوشتن بخش مقدمه پایان نامه خود را آغاز کنید. در حین مطالعه، تعاریف اصلی مقاله را گرد آوری کرده و نکات مهم را در یک دفترچه یا وورد کامپیوتر خود با ذکر منبع یاداشت کنید.
پس از تایید پروپوزال از طرف دانشگاهتان، ابتدا یک روش کار کلی برای مراحل پایان نامه خود داشته باشید و آنها را بنویسید. بهتر است یک زمانی را برای سپری کردن در کتابخانه دانشگاهتان و خواندن پایان نامه های دانگاه بپردازید تا فرمت کلی پایان نامه ها را بدست آورید و بعد آن می توانید راحت تر مراحل کار را طرح کنید.
معمولا نتایج و تحلیل داده هایی است که جمع آوری نموده اید. این بخش هم به موازات انجام خود پژوهش قابل پیگیری است و قسمت های مهمی از آن را می توان قبل آماده نمود.
در این بخش باید راجع به صحت نتایج بحث شود. اعتبار سنجی نتایج بخش مهمی از این فصل می باشد. اگر در اعتبار سنجی نتایج اختلافی بین نتایج به دست آمده با پژوهش های قبلی باشد باید برای آن دلایل منطقی و قانع کننده بیاورید. در انتهای این فصل هم باید بگویید که این نتایجی که به دست آورده اید چه معنایی می دهد.
چکیده پایان نامه: در چکیده پایان نامه باید به طور خلاصه توضیح بدهیم که :
چه مساله ای را بررسی کرده ایم؟
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
از چه روشی این کار را انجام داده ایم؟
پژوهش ما چه معنایی دارد و مهم ترین نتایجی که به دست آورده ایم چه هستند؟
تنظیم منابع یکی از مراحل مهم و طولانی انجام پایان نامه است. بنابراین بهتر است در طراحی آنها حوصله به خرج دهید و نظم قابل قبولی را برای آنها در نظر بگیرید.
می توانید تنظیم منایع را از فصل ها آغاز نمایید برای هر فصل یک رنگ جداگانه در نظر بگیرید و تمام منابع را بنویسید و به مرور که حجم منابع افزایش پیدا کرد نظم کاری از دستتان خارج نشود
اما به عقیده من کار نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد این روزها با توجه به حجم زیاد کارهای قبلی انجام شده و کثرت کتابهای الکترونیکی، فرایندی بسیار ساده است و شما نباید هیچ نگرانی در این زمینه داشته باشید. به عنوان مثال می توانید به کتابخانه دانشگاه خود مراجعه نمائید و بسیاری از تعاریف اولیه را از روی پایان نامه های قبلی کار شده بنویسید. تنها دقت کنید که مراجع و منابع این تعاریف را هم یاداشت نمائید چون از شما سئوال خواهد شد که این تعریف را چه کتابی استخراج نموده اید.دانشجویان عزیز اگر قصد یک پژوهش تمام عیار و با کیفیت را دارید حداقل یک قدم از استاد راهنمای خود جلوتر روید و میزان مطالعه خود را در روز افزایش دهید.
بسیاری از دانشجویان کارشناسی ارشد بعد از مراجعه به استاد راهنمای خود تنها به دنبال کارهایی می گردند که ساده باشد، براحتی بتوانند در آن موضوع، مقاله ISI چاپ کنند و خیلی زود بتوانند دفاع نمایند. اما اگر شما واقعا قصد پژوهش دارید، از واژه سخت نترسید. اگر استاد گفت فلان موضوع هست ولی اندکی سخت است مردد نشوید. من بسیاری از دانشجویان کارشناسی ارشد را دیده ام که ۳ ساله این دوره را با سختی به اتمام رسانده اند ولی به دلیل اینکه موضوع کاریشان جزو موضوعات اصلی پژوهشگران داخلی و خارجی بوده، توانسته اند که از بهترین دانشگاههای دنیا برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری خود پذیرش(ادمیشن) بگیرند و در حال حاضر نیز در دورهای پسا دکتری کشورهای صنعتی و فرا صنعتی مشغول تحقیق و پژوهش می باش هستند.
اینستاگرام
تلگرام