مقالات ISI یکی از مهم‌ترین معیارهای ارزیابی فعالیت‌های پژوهشی محسوب می‌شوند. امتیاز این مقالات بین نویسندگان بر اساس تعداد و ترتیب آن‌ها در مقاله تقسیم می‌شود. در این مطلب به بررسی نحوه امتیازدهی، تفاوت بین نویسنده اول و نویسنده مسئول، تأثیر ترتیب نویسندگان در مصاحبه‌های دکتری و ارزیابی اعضای هیئت علمی خواهیم پرداخت.
در دنیای امروز، پژوهش‌های علمی و انتشار مقالات یکی از مهم‌ترین معیارهای سنجش توانمندی‌های علمی پژوهشگران، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و دانشجویان تحصیلات تکمیلی محسوب می‌شود. مقالات علمی منتشرشده در مجلات معتبر بین‌المللی، به‌ویژه مقالات نمایه‌شده در پایگاه اطلاعاتی ISI، دارای ارزش بالایی هستند و در فرآیندهای مختلفی همچون ارتقای رتبه اعضای هیئت علمی، پذیرش در دوره‌های تحصیلات تکمیلی، اخذ امتیاز در مصاحبه‌های دکتری و همچنین ارزیابی عملکرد پژوهشگران تأثیر بسزایی دارند.
با توجه به اهمیت روزافزون انتشار مقالات علمی، یکی از چالش‌های مهم در این حوزه، نحوه تقسیم‌بندی امتیاز بین نویسندگان یک مقاله است. این مسئله به‌ویژه در شرایطی که مقاله دارای چندین نویسنده باشد، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. معمولاً امتیاز مقاله به‌طور مساوی میان نویسندگان تقسیم نمی‌شود، بلکه سهم نویسنده اول، نویسنده مسئول و سایر نویسندگان با یکدیگر متفاوت است. از سوی دیگر، در برخی از فرآیندهای ارزیابی، جایگاه نویسنده در مقاله تأثیر قابل‌توجهی بر میزان امتیاز دریافتی دارد، درحالی‌که در برخی دیگر، تنها تعداد مقالات منتشرشده مدنظر قرار می‌گیرد.
بنابراین، آشنایی با اصول و معیارهای تقسیم‌بندی امتیاز بین نویسندگان مقالات علمی، برای تمامی پژوهشگران، اساتید دانشگاه و دانشجویان ضروری است.
در مقالات علمی، جایگاه نویسندگان بر اساس میزان مشارکت آن‌ها در پژوهش و نگارش مقاله مشخص می‌شود. در حالی که نویسنده اول و نویسنده مسئول بیشترین توجه را دریافت می‌کنند، سایر نویسندگان نیز نقش مهمی در انجام پژوهش دارند. در ادامه، به معرفی جایگاه‌های مختلف نویسندگان در یک مقاله علمی پرداخته می‌شود:
نویسنده اول: فردی است که بیشترین نقش را در انجام پژوهش و نگارش مقاله دارد. معمولاً این فرد مسئول جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل نتایج و نگارش نسخه اولیه مقاله است.
نویسنده دوم و سوم: این افراد معمولاً به انجام بخش‌های خاصی از پژوهش، تحلیل داده‌ها یا اصلاح متن مقاله کمک می‌کنند. در برخی رشته‌ها، نویسنده دوم نیز امتیاز بالایی دریافت می‌کند.
نویسندگان همکار (Co-authors): نویسندگانی که به‌عنوان همکار در پژوهش مشارکت داشته‌اند اما نقش آن‌ها در نگارش مقاله کمتر بوده است. این نویسندگان ممکن است در جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل‌های آماری یا بازبینی مقاله نقش داشته باشند.
نویسنده آخر (Senior Author): در برخی رشته‌های علمی، نویسنده آخر همان استاد راهنما یا فردی است که بیشترین تجربه را دارد و نقش کلیدی در هدایت پروژه پژوهشی ایفا کرده است. این جایگاه معمولاً در علوم پزشکی و مهندسی دارای اهمیت زیادی است.
در برخی حوزه‌های علمی، نحوه چیدمان نویسندگان و اهمیت جایگاه آن‌ها تفاوت دارد. به‌عنوان‌مثال، در رشته‌های علوم پایه و پزشکی، نویسنده آخر اغلب جایگاه ویژه‌ای دارد، درحالی‌که در علوم انسانی، نویسنده اول معمولاً از اهمیت بیشتری برخوردار است.
انتخاب نویسنده اول و نویسنده مسئول در افیلیشن مقاله یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که در زمان نگارش مقاله علمی باید گرفته شود. این انتخاب باید بر اساس میزان مشارکت واقعی هر فرد در پژوهش انجام شود. در ادامه، به معیارهای تعیین این نقش‌ها پرداخته می‌شود:
نویسنده اول کسی است که بیشترین نقش را در پژوهش داشته است. برخی از مهم‌ترین معیارهای انتخاب نویسنده اول عبارت‌اند از:
میزان مشارکت در جمع‌آوری داده‌ها و انجام آزمایش‌ها
نقش در تحلیل نتایج و نوشتن مقاله
میزان ویرایش و بازنگری مقاله قبل از ارسال به مجله
ارائه مقاله در کنفرانس‌ها و سمینارهای علمی
نویسنده مسئول معمولاً فردی است که ارتباطات بهتری با مجلات علمی دارد و می‌تواند فرآیند ارسال و پیگیری مقاله را مدیریت کند. برخی از معیارهای انتخاب نویسنده مسئول شامل موارد زیر است:
تجربه در مکاتبه با مجلات علمی و داوران
آشنایی با فرآیند ارسال و ویرایش مقالات
دسترسی به منابع علمی و اطلاعات موردنیاز برای پاسخگویی به داوران
توانایی مدیریت تیم پژوهشی و هماهنگی بین نویسندگان
یکی از اشتباهات رایج در میان دانشجویان و پژوهشگران، یکسان دانستن نقش نویسنده اول و نویسنده مسئول است. در حالی که این دو نقش متفاوتی دارند:
نویسنده اول: فردی است که بیشترین سهم را در انجام پژوهش و نگارش مقاله داشته و نام او در ابتدای فهرست نویسندگان قرار می‌گیرد.
نویسنده مسئول: فردی است که به‌عنوان رابط بین نویسندگان و مجله عمل می‌کند و مسئولیت مکاتبات و پاسخگویی به سؤالات داوران و ویراستاران را بر عهده دارد. نویسنده مسئول لزوماً مدیر پروژه یا از ارکان اصلی پژوهش نیست.
تقسیم امتیاز بین نویسندگان مقالات علمی همواره یکی از چالش‌های مهم در پژوهش‌های گروهی بوده است. برخی از مشکلات رایج در این زمینه عبارت‌اند از:
گاهی نویسندگان بر سر ترتیب نام‌ها در مقاله دچار اختلاف می‌شوند. این مسئله به‌ویژه در پروژه‌های گروهی و میان‌رشته‌ای که چندین پژوهشگر از دانشگاه‌های مختلف مشارکت دارند، بیشتر دیده می‌شود. راه‌حل مناسب برای این چالش، تعیین معیارهای مشخص از ابتدا و توافق کتبی بر روی نحوه ترتیب نویسندگان است.
اساتید راهنما به دلیل هدایت پژوهش، معمولاً نامشان در مقالات دانشجویان درج می‌شود. اما میزان مشارکت واقعی آن‌ها ممکن است متغیر باشد. در برخی موارد، اساتید راهنما بدون مشارکت مستقیم در پژوهش، نامشان را به‌عنوان نویسنده مسئول یا نویسنده آخر ثبت می‌کنند که این موضوع باعث اعتراض دانشجویان می‌شود.
در برخی مواقع، افراد بدون داشتن سهم واقعی در تحقیق، تنها به دلیل جایگاه علمی‌شان به‌عنوان نویسنده در مقاله ذکر می‌شوند. این موضوع به‌ویژه در دانشگاه‌هایی که انتشار مقاله برای ارتقای رتبه اعضای هیئت علمی ضروری است، مشاهده می‌شود.
در برخی موارد، نویسنده مسئول به دلیل ارتباط مستقیم با مجله و داوران، می‌تواند بر ترتیب نویسندگان تأثیر بگذارد. برای جلوگیری از این سوءاستفاده‌ها، بهتر است پژوهشگران قبل از ارسال مقاله به توافق جمعی برسند.
برخی دانشگاه‌ها و مجلات معیارهای خاص خود را برای ارزیابی امتیاز نویسندگان دارند. به‌عنوان‌مثال، در برخی مجلات، نویسنده اول و مسئول بیشترین امتیاز را دریافت می‌کنند، درحالی‌که در برخی دیگر، امتیاز بین تمامی نویسندگان به‌طور مساوی تقسیم می‌شود.
راهکار پیشنهادی برای کاهش این چالش‌ها، تدوین یک توافق‌نامه رسمی بین نویسندگان در ابتدای فرآیند تحقیق است که در آن سهم هر فرد به‌وضوح مشخص شده باشد.
در مصاحبه‌های دکتری، تعداد مقالات از اهمیت بیشتری برخوردار است و جایگاه نویسنده در مقاله کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. اما در ارزیابی اعضای هیئت علمی، ترتیب نویسندگان و سهم هر فرد از مقاله نقش بسیار مهمی دارد.
نحوه امتیازدهی برای اساتیدی که به‌عنوان مشاور پایان‌نامه فعالیت دارند به شرح زیر است:
پایان‌نامه دکتری عمومی گروه پزشکی: 2 امتیاز
پایان‌نامه کارشناسی ارشد و داروسازی: 3 امتیاز
پایان‌نامه دوره تخصصی: 3.5 امتیاز
پایان‌نامه فوق تخصصی: 5 امتیاز
پایان‌نامه دکتری: 8 امتیاز
مشاورین پایان‌نامه: 30٪ امتیاز استاد راهنما
امتیازدهی به نویسندگان یک مقاله علمی معمولاً بر اساس تعداد نویسندگان و جایگاه آن‌ها در مقاله مشخص می‌شود. جدول زیر نشان‌دهنده نحوه تقسیم امتیاز در مقالات ISI است:
تعداد نویسندگان | نویسنده اول | سایر نویسندگان | مجموع ضریب |
1 | 100٪ | - | 100٪ |
2 | 90٪ | 60٪ | 150٪ |
3 | 80٪ | هر کدام 50٪ | 180٪ |
4 | 70٪ | هر کدام 40٪ | 190٪ |
5 | 60٪ | هر کدام 30٪ | 170٪ |
بیش از 5 | 50٪ | 125٪ تقسیم بر تعداد نویسندگان | 175٪ |
برای کسب بیشترین امتیاز از مقالات ISI، بهتر است تعداد نویسندگان را تا حد امکان کاهش دهید. هرچه تعداد نویسندگان کمتر باشد، سهم بیشتری از امتیاز مقاله به هر نویسنده تعلق می‌گیرد. البته در برخی پژوهش‌های بزرگ و تیمی، تعداد نویسندگان زیاد است و امتیاز بین افراد تقسیم می‌شود.
تقسیم‌بندی امتیاز بین نویسندگان مقالات ISI یکی از مهم‌ترین مباحث در ارزیابی عملکرد پژوهشی است. درک صحیح از نحوه امتیازدهی و جایگاه نویسندگان در مقاله می‌تواند در کسب امتیاز بیشتر برای پژوهشگران و دانشجویان بسیار مؤثر باشد. توجه به نکاتی همچون تفاوت نویسنده اول و مسئول، نحوه امتیازدهی در مصاحبه‌های دکتری و ارزیابی اعضای هیئت علمی می‌تواند راهگشای پژوهشگران در مسیر علمی‌شان باشد.
فرآیند آماده‌سازی یک مقاله علمی برای چاپ در مجلات معتبر بین‌المللی تنها به انجام پژوهش و نگارش محتوا محدود نمی‌شود، بلکه رعایت اصول فرمت‌بندی و تنظیم ساختار مقاله نیز نقش بسزایی در پذیرش آن دارد. مجلات علمی دارای دستورالعمل‌های دقیق و مشخصی برای نحوه نگارش، استناددهی، تنظیم جداول و نمودارها، شیوه ارائه منابع و سایر جزئیات فنی هستند. عدم رعایت این دستورالعمل‌ها می‌تواند منجر به رد شدن مقاله یا نیاز به اصلاحات گسترده شود که فرآیند چاپ را به تأخیر می‌اندازد.
مؤسسه اشراق با سال‌ها تجربه در زمینه آماده‌سازی و انتشار مقالات علمی، خدمات حرفه‌ای فرمت‌بندی و تنظیم مقالات را برای پژوهشگران، اساتید و دانشجویان ارائه می‌دهد. این خدمات شامل ویرایش فنی و زبانی، تنظیم قالب مقاله بر اساس استانداردهای مجلات ISI، اسکوپوس و پابمد، اصلاح منابع و رفرنس‌دهی طبق شیوه‌نامه‌های مختلف (APA، IEEE، Vancouver و ...)، و همچنین آماده‌سازی جداول، نمودارها و شکل‌ها مطابق با دستورالعمل‌های ژورنال‌های هدف است.
با استفاده از خدمات تخصصی مؤسسه اشراق، پژوهشگران می‌توانند از تطابق مقالات خود با استانداردهای لازم اطمینان حاصل کرده و روند پذیرش و چاپ مقاله را تسریع نمایند. این مؤسسه با بهره‌گیری از کارشناسان مجرب، مقالات را به‌صورت دقیق و حرفه‌ای فرمت‌بندی کرده و احتمال پذیرش در ژورنال‌های معتبر را افزایش می‌دهد. اگر به دنبال چاپ سریع و بدون دغدغه مقاله خود در مجلات معتبر هستید، خدمات مؤسسه اشراق می‌تواند راهکاری مطمئن و مؤثر برای شما باشد.
راه‌های ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تمام‌وقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره می‌توانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفت‌وگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شماره‌های زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
نویسنده مسئول وظیفه ارسال مقاله، پاسخگویی به داوران، انجام اصلاحات و پیگیری فرآیند انتشار را بر عهده دارد. این فرد معمولاً کسی است که ارتباط بیشتری با مجله و فرآیندهای علمی دارد.
در این شرایط، می‌توان هر دو نفر را به‌عنوان نویسنده هم‌ارز (Co-First Author) معرفی کرد. برخی مجلات امکان درج این جایگاه را دارند، اما در غیر این صورت، نویسندگان باید با توافق یک نفر را به‌عنوان نویسنده اول انتخاب کنند.
بله، هرچه تعداد نویسندگان بیشتر باشد، امتیاز بین آن‌ها تقسیم می‌شود. به همین دلیل، در برخی موارد، کاهش تعداد نویسندگان می‌تواند باعث افزایش سهم هر فرد از امتیاز مقاله شود.
بله، در برخی فرآیندهای ارزیابی مانند مصاحبه‌های دکتری، تعداد مقالات اهمیت بیشتری دارد تا جایگاه نویسنده. اما در ارتقای اعضای هیئت علمی، جایگاه نویسنده و امتیاز آن نقش کلیدی دارد.
بهترین راه، توافق‌نامه‌ای رسمی بین نویسندگان در ابتدای تحقیق است که در آن سهم هر فرد مشخص شده باشد. همچنین، پایبندی به اصول اخلاقی پژوهش و رعایت انصاف در تقسیم امتیازات از بروز مشکلات جلوگیری می‌کند.
اینستاگرام
تلگرام