در این مطلب به‌طور کامل بررسی خواهیم کرد که دانشجویان دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی باید مقاله خود را در چه نوع مجلاتی چاپ کنند تا مجوز دفاع بگیرند. با لیست مجلات معتبر و شرایط دقیق آشنا شوید.
چاپ مقاله برای دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد اسلامی نه‌تنها یک الزام رسمی، بلکه معیاری کلیدی برای سنجش صلاحیت علمی پژوهشگر تلقی می‌شود. طبق آخرین بخشنامه جامع پژوهشی، دانشجوی دکتری تنها در صورتی اجازه دفاع از رساله را دارد که مقاله‌ای مستخرج از رساله خود را در یکی از مجلات علمی معتبر و مورد تأیید دانشگاه آزاد اسلامی به چاپ رسانده باشد.
تفاوت دانشگاه آزاد با سایر دانشگاه‌ها در این است که به طور مشخص، معیارها و امتیازات دقیقی برای ارزیابی مجلات تعیین شده است. رعایت نکردن این معیارها می‌تواند منجر به تأخیر در دفاع یا حتی رد صلاحیت مقاله شود.
طبق آخرین بخشنامه پژوهشی دانشگاه آزاد (شماره 1184/10 – مورخ 1403/05/10)، دانشجویان دکتری موظف به چاپ مقاله‌ای مستخرج از رساله در یکی از مجلات معتبر و تأیید شده هستند.
برای رشته‌های غیرپزشکی در مقطع دکتری:
حداقل یک مقاله علمی-پژوهشی مستخرج از رساله در مجله دارای نمایه معتبر الزامی است.
برای برخی رشته‌ها چاپ دو مقاله مورد تأیید نیز الزامی است، بسته به شورای تخصصی مربوطه.
تأیید استاد راهنما و مشاور
ارسال مقاله به مجله موردنظر
بارگذاری اطلاعات مقاله در سامانه RIS دانشگاه آزاد
دریافت تأیید نهایی از پژوهش واحد دانشگاهی
طبق جدول رسمی بخشنامه، دانشگاه آزاد مجلات را به چند دسته تقسیم می‌کند:
نوع مجله | شرایط مورد تأیید |
|---|---|
مجلات دارای نمایه JCR - Q1/Q2 | امتیاز بالا – مورد تأیید کامل |
مجلات نمایه SJR - Q1 تا Q3 | معتبر و دارای امتیاز کافی |
مجلات ISC با سطح Q1 یا Q2 | قابل قبول برای برخی رشته‌ها |
مجلات علمی-پژوهشی داخلی با امتیاز A یا B | فقط در صورت تأیید شورای پژوهشی |
مجلات دارای DOI و داوری علمی | شرط لازم برای پذیرش |
ISI (JCR): بالاترین سطح اعتبار بین‌المللی، مجلات دارای Impact Factor
Scopus (SJR): دارای تقسیم‌بندی Q1 تا Q4 – Q1 و Q2 بیشترین اعتبار
ISC: نمایه منطقه‌ای، مناسب برای برخی رشته‌های انسانی
این شاخص‌ها بر اساس تعداد ارجاعات به مقالات و تأثیرگذاری علمی آنها تعیین می‌شود:
Q1: برترین 25٪ مجلات هر حوزه
Q2: چهارک دوم
Q3: متوسط اعتبار
Q4: پایین‌ترین سطح اعتبار
A: مورد قبول کامل
B: نیازمند تأیید واحد پژوهشی
C: معمولاً رد می‌شود، مگر با دلایل موجه
در اغلب رشته‌ها:
حداقل 1 مقاله چاپ شده
یا 2 مقاله دارای پذیرش نهایی
رشته | تعداد مقالات الزامی | نوع مجله مورد تأیید |
|---|---|---|
علوم انسانی | 1 مقاله در مجله ISC یا علمی-پژوهشی داخلی | Q1/Q2 یا امتیاز A |
فنی و مهندسی | 1 مقاله JCR یا SJR (حداقل Q2) | یا 2 مقاله ISC |
علوم پایه | حتماً در مجلات ISI یا Scopus چاپ شود | Q1/Q2 اجباری |
در صورتی که مجله دارای درجه Q1 یا Q2 باشد، مقاله چاپ‌شده در ISC می‌تواند مورد پذیرش قرار گیرد. اما مجلات ISC با رتبه Q3 یا Q4 معمولاً نیاز به بررسی بیشتر و تأیید شورای پژوهشی واحد دارند.
دانشگاه آزاد اسلامی به طور مشخص تأکید کرده است که چاپ مقاله در مجلات فاقد اعتبار، فاقد داوری تخصصی، یا ناشرانی که در لیست‌های سیاه قرار دارند (مانند Beall’s List) به هیچ عنوان قابل قبول نیست. چاپ مقاله در این نوع مجلات نه‌تنها تأثیری در فرآیند دفاع ندارد، بلکه ممکن است مانع صدور مجوز دفاع شود.
بررسی در پایگاه JCR Clarivate Analytics
بررسی در سامانه Scopus/SJR
جستجو در سامانه داخلی دانشگاه آزاد:
سامانه پژوهش دانشگاه آزاد به آدرس https://ris.iau.ac.ir
استعلام از شورای پژوهشی واحد دانشگاهی
دانشجو پس از دریافت پذیرش یا چاپ مقاله، موظف است اطلاعات مقاله شامل:
نام مجله
لینک مقاله یا فایل PDF
DOI
تأییدیه استاد راهنما
را در سامانه پژوهشی RIS ثبت نماید تا مقاله در فرآیند بررسی و امتیازدهی قرار گیرد.
مقاله باید به‌طور واضح از رساله استخراج شده باشد.
در مقاله باید نام استاد راهنما به‌عنوان نویسنده دوم یا مشترک درج شده باشد.
نشریه باید دارای داوری علمی و نمایه معتبر باشد.
DOI به منزله کد اختصاصی مقاله است که نشان‌دهنده چاپ نهایی و قابل استناد بودن آن است.
مقالاتی بدون DOI یا منتشر نشده در پلتفرم رسمی، مورد پذیرش نیستند.
پذیرش مقاله باید قبل از تشکیل جلسه دفاع صورت گیرد.
مقاله باید حداقل 20 روز قبل از جلسه دفاع در سامانه RIS بارگذاری شده باشد.
Short communication یا letter to editor به عنوان مقاله اصلی پژوهشی پذیرفته نمی‌شوند.
چاپ مقاله در مجلات خارجی با نمایه‌هایی مانند JCR، Scopus و ISI معمولاً بالاترین امتیاز را برای دانشگاه آزاد دارد. این مقالات به دلیل تأثیرگذاری بیشتر و داوری سخت‌گیرانه، در فرآیند دفاع بسیار تأثیرگذارند.
نوع مجله | سطح اعتبار | امتیاز تقریبی |
|---|---|---|
JCR – Q1 | بسیار بالا | 7 |
Scopus – Q1 | بالا | 6 |
ISC – Q1 | متوسط | 4 |
داخلی – A رتبه علمی | خوب | 4 |
داخلی – B یا پایین‌تر | پایین | 2 یا رد کامل |
وقتی صحبت از چاپ مقاله علمی برای دفاع دکتری در دانشگاه آزاد می‌شود، یکی از مهم‌ترین و گاه پیچیده‌ترین چالش‌ها، انتخاب نوع دسترسی مجله است. انتخاب بین مجلات Open Access (دسترسی آزاد) و Closed Access (دسترسی محدود)، نه‌تنها بر هزینه نهایی چاپ مقاله بلکه بر میزان دیده‌شدن، زمان انتشار و روند داوری نیز تأثیرگذار است.
در این نوع نشریات، مقالات پس از چاپ، به‌صورت عمومی و بدون نیاز به اشتراک، برای همه در دسترس قرار می‌گیرند. این مدل امروزه در بین پژوهشگران بسیار محبوب شده است؛ چراکه باعث می‌شود مقاله:
سریع‌تر دیده شود
ارجاعات بیشتری دریافت کند
تأثیر علمی بیشتری داشته باشد
اما نکته مهم در این میان آن است که در اکثر مجلات Open Access، هزینه انتشار بر عهده نویسنده است. البته برخی مجلات نیز، به‌ویژه در رشته‌های علوم انسانی یا با حمایت نهادهای علمی، بدون دریافت هزینه نیز خدمات Open Access ارائه می‌دهند.
در این مدل، مقاله تنها برای مشترکان یا دانشگاه‌هایی که اشتراک مجله را دارند قابل مشاهده است. مجلات ClOSED معمولاً جزو ناشران بزرگی مانند Elsevier، Springer و Wiley هستند. ویژگی مهم این مدل:
داوری سخت‌گیرانه‌تر
زمان چاپ طولانی‌تر
عدم نمایش عمومی بلافاصله پس از چاپ
اما در مقابل، هزینه چاپ در بسیاری از Closed Access Journals بسیار کمتر یا حتی صفر است، چون تأمین مالی آنها از محل اشتراک‌ها انجام می‌شود.
معیار | Open Access | Closed Access |
|---|---|---|
قابلیت دسترسی عمومی | بالا | محدود |
سرعت دیده شدن مقاله | سریع | کندتر |
احتمال افزایش ارجاع | بیشتر | کمتر |
هزینه چاپ | معمولاً بیشتر | در اغلب موارد کمتر یا رایگان |
مورد تأیید بودن برای دفاع | در صورت داشتن نمایه معتبر، ✔️ | در صورت داشتن نمایه معتبر، ✔️ |
برخی واحدهای دانشگاه آزاد در قالب گرنت پژوهشی یا حمایت پایان‌نامه کمک‌هزینه‌هایی برای چاپ مقاله ارائه می‌دهند.
می‌توانید با مشاوره استاد راهنما، از بودجه پروژه‌های در حال اجرا برای هزینه‌های چاپ استفاده کنید.
در صورتی که مجله هزینه‌بر باشد، پیشنهاد می‌شود پیش از ارسال مقاله، درخواست تخفیف یا معافیت از هزینه به سردبیر مجله ارسال شود. بسیاری از مجلات برای نویسندگان ایرانی یا دانشجویان بین‌المللی، طرح‌های تخفیفی دارند.
استاد راهنما نقش کلیدی در تأیید نهایی مقاله ایفا می‌کند:
تأیید کیفیت نگارش و علمی بودن مقاله
اطمینان از اصالت پژوهش و عدم سرقت ادبی
همراهی در انتخاب مجله معتبر
نظارت بر داوری و دریافت پذیرش
ارسال مقاله به مجلات نامعتبر یا فاقد نمایه
انتخاب مجلاتی با داوری ضعیف یا مشکوک
عدم هماهنگی با استاد راهنما
ارسال مقاله بدون تطابق با موضوع رساله
چاپ مقاله بدون دریافت DOI معتبر
برای اطمینان از اعتبار مجله می‌توان از منابع زیر استفاده کرد:
JCR - Web of Science
Scimago Journal Rank (SJR)
سامانه نشریات دانشگاه آزاد اسلامی
بررسی فهرست رسمی وزارت علوم و معاونت پژوهشی دانشگاه
نوع مجله | نمایه | امتیاز تقریبی | قابل قبول برای دفاع |
|---|---|---|---|
JCR – Q1 | ISI | 7 | ✔️ |
Scopus – Q1 | SJR | 6 | ✔️ |
ISC – Q1 | ISC | 4 | ✔️ |
داخلی – رتبه A | وزارت علوم | 4 | ✔️ |
داخلی – رتبه B یا C | وزارت علوم | 2 یا کمتر | ⚠️ بررسی واحد |
مجلات بدون نمایه | - | 0 | ❌ مردود |
اگر دانشجوی دکتری در دانشگاه آزاد هستید، حتماً موارد زیر را رعایت کنید:
مقاله باید مستخرج از رساله باشد.
فقط در مجلات معتبر با نمایه رسمی چاپ شود.
از استاد راهنما مشورت بگیرید و مجله را قبل از ارسال تأیید بگیرید.
اطلاعات را در سامانه RIS ثبت و پیگیری کنید.
از منابع رسمی برای استعلام مجلات استفاده کنید.
با رعایت این نکات، نه‌تنها مسیر دفاع از رساله برای شما هموار خواهد شد، بلکه کیفیت پژوهش شما نیز ارتقاء می‌یابد.
در مسیر پرچالش چاپ مقاله برای دفاع دکتری، بسیاری از دانشجویان به دلیل فشار زمانی، پیچیدگی معیارها و نیاز به نمایه‌های معتبر، با دشواری‌هایی روبرو هستند. در چنین شرایطی، بهره‌گیری از خدمات تخصصی موسسات معتبر می‌تواند روند را ساده‌تر و موفق‌تر سازد.
مؤسسه اشراق از مؤسسات پیشرو در حوزه خدمات علمی-پژوهشی است که به‌طور ویژه روی خدمات چاپ مقاله برای دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد تمرکز دارد. این مؤسسه با شناخت دقیق آیین‌نامه‌های پژوهشی و الزامات دانشگاه آزاد، خدماتی را ارائه می‌دهد که دقیقاً مطابق با نیازهای شما طراحی شده است.
پذیرش فوری و تضمینی در مجلات دارای نمایه‌های معتبر مانند JCR، Scopus، ISC
همکاری با مجلات مورد تأیید دانشگاه آزاد و مطابق با آیین‌نامه‌های جدید
امکان استخراج مقاله از رساله دکتری توسط متخصصان حوزه علمی شما
ویرایش تخصصی مقاله مطابق با استانداردهای نشر بین‌المللی
پشتیبانی کامل تا دریافت نامه پذیرش نهایی یا چاپ مقاله
ارائه قرارداد رسمی و کتبی برای تضمین خدمات
تجربه موفق در بیش از صدها پرونده چاپ مقاله ویژه دفاع
پشتیبانی علمی و فنی از نگارش تا انتشار
مشاوره تخصصی با توجه به رشته تحصیلی، موضوع رساله و نوع مجله مورد نیاز
دارای تیم پژوهشگر، ویراستار و متخصص آشنا با آخرین تغییرات دانشگاه آزاد
راه‌های ارتباطی با موسسه انتشاراتی اشراق
کارشناسان و مشاوران موسسه انتشاراتی اشراق به صورت تمام‌وقت حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و باکیفیت به مشتریان و کاربران خود هستند. برای دریافت مشاوره می‌توانید از طریق سایت به صورت آنلاین با مشاورین موسسه گفت‌وگو کنید و یا از طریق تماس تلفنی با شماره‌های زیر در ارتباط باشید:
eshragh_company
isi.eshragh@gmail.com
09149724933
041-33373424
خیر، چاپ یا پذیرش مقاله باید قبل از جلسه دفاع انجام شده باشد.
خیر، فقط مقالات پژوهشی مستخرج از رساله پذیرفته می‌شوند.
در صورتی که مجله دارای Q1 یا Q2 باشد، بله. در غیر این صورت نیاز به تأیید شورای پژوهشی دارد.
در برخی موارد، پذیرش نهایی با ارائه نامه رسمی از مجله و ثبت در RIS پذیرفته می‌شود.
حداقل 20 روز کاری قبل از تاریخ دفاع.
اینستاگرام
تلگرام